„Vertrouwen in de toekomst'
Interview*) met ir. R. Vellema, hoofdingenieur-directeur van de Meetkundige Dienst van
de Rijkswaterstaat, door AM. den Boer en M. P. Moolenaar.
„Confident about the future"
Interview with the recently apporated director of the Survey Department of Rijkswaterstaat.
Zoudt u iets willen vertellen over uw persoon en uw
werkzaamheden tot nu.
Ik ben geboren in 1927 in het noordelijkste puntje van
Friesland, heb daar een heel plezierige jeugd gehad en
voel me nog steeds aangetrokken tot en thuis in Fries
land. Na de tweede wereldoorlog ben ik naar Delft ge
gaan en heb ik de studie voor civiel-ingenieur opgepakt.
Gezien mijn achtergrond dacht ik aan de natte water
bouw, maar daar is niets van gekomen. Na mijn afstude
ren kwam ik al snel in de droge richting terecht, namelijk
op de ontwerpafdeling van de afdeling Staalconstructies
van het Bruggenbureau van Rijkswaterstaat (precies op
de dag van de ramp in Zeeland). Kort daarna ging ik in
militaire dienst en na die tijd, dat zal in 1956 zijn geweest,
kwam ik bij de uitvoeringsafdeling van de directie Brug
gen en had te maken met de grote bouwprojecten van
Rijkswaterstaat, die over heel Nederland werden uitge
voerd. Ik had in die tijd veel contacten met de grote
staalconstructiebedrijven hier in het westen.
Na een korte tijd bij de Wegenbouwdienst in Utrecht ben
ik vervolgens overgestapt naar het bedrijfsleven, naar de
directie van het constructiebedrijf Kloos-Kinderdijk. Dat
waren uitdagende jaren, die erg vormend waren en
waarin ik veel heb geleerd. Daarna ben ik teruggegaan
naar de directie Bruggen als hoofd van de afdeling Uit
voering van de Staalafdeling. In die tijd (1972/1973) was
Rijkswaterstaat nogal in beweging; de bouw begon af te
nemen en de organisatie werd onder de loep genomen.
De personeelskant en het bedrijfseconomisch gebeuren
werden uitgebouwd en er werden directieteams ge
vormd. Deze nieuwe aspecten boeiden mij zeer en ik
raakte bij de directie Bruggen intensief betrokken bij het
op poten zetten van deze nieuwe ontwikkelingen. Vier
jaar geleden, november 1981, kwam plotseling de func
tie van hoofd van de Meetkundige Dienst vrij en werd ik
daarin benoemd. Vlak daarna kwam Nederland in een
stroomversnelling (inkrimpingsoperaties, heroverwe
ging, ombuigingen, reorganisatie van de overheid) en ik
In vrij kort tijdsbestek zijn bij de drie rijksdiensten op landmeet
kundig gebied nieuwe directeuren benoemd. Te zamen met de
maatschappelijke ontwikkelingen reden voor de redactie hen te
interviewen. Als eerste de hoofdingenieur-directeur van de MD.
werd met deze zaken direct geconfronteerd, waarbij met
name de inkrimping snel en radicaal zou aankomen.
Persoonlijk ben ik altijd geboeid geweest, een soort
nieuwsgierigheid, door onbekende nieuwe dingen, door
veranderingen; geboeid vooral door de relatie met en
tussen mensen. Ik geloof in mensen, ondanks meege
maakte teleurstellingen. Voor mij betekent werk een ge
legenheid om samen iets te doen. Mijn aanstelling bij de
MD betekende, dat ik met voor mij betrekkelijk onbe
kende vakgebieden werd geconfronteerd. Eigenlijk vond
ik dat wel leuk. Ik heb altijd gewerkt met andere disci
plines dan waarin ik ben afgestudeerd: werktuigbou
wers, elektrotechnici, verfspecialisten, materiaaldeskun
digen. Dat gebeurt onbewust. Pas achteraf kom je ach
ter deze gevolgtrekking. Ik was nooit de beste deskun
dige, die mensen wisten er allemaal meer van dan ik. Je
krijgt daardoor een andere instelling, je geeft anderen de
mogelijkheid hun kennis te benutten, en je zorgt ervoor
dat die deskundigheid op de goede plaats komt.
Er zijn in Nederland op landmeetkundig gebied drie grote
rijksdiensten, namelijk de Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat, de Topografische Dienst en de Dienst
van het Kadaster en de Openbare Registers. In tegen
stelling tot de Topografische Dienst fungeren bij de
Meetkundige Dienst en het Kadaster voor het eerst
directeuren die niet de specifieke materie-achtergrond
hebben. Hoe staat u hier in het algemeen tegenover en
wat betekent het voor uw Dienst.
Dat hangt sterk van de situatie af. Als je naar de MD
kijkt, was daar in het begin Schermerhorn, dé deskun
dige. Toen was er zo'n technische ontwikkeling in gang,
dat een technisch deskundige de aangewezen man was.
Tegenwoordig ben je meer bezig met allerlei maatschap
pelijke zaken, en is veel meer een algemeen manager
nodig, met heel andere persoonseigenschappen. Je
moet de ontwikkeling van je Dienst zien in het licht van
de maatschappelijke ontwikkelingen; daarom heb je nu
eerder een algemeen manager nodig dan een vakman.
Inderdaad had ik zakelijk nooit met deze Dienst te maken
gehad en kende ik de MD ook niet. (De directie Bruggen
heeft als enige binnen Rijkswaterstaat een eigen afdeling
Landmeten, red.) Toch moet ik zeggen dat ik erg onder
de indruk ben van wat ik hier heb aangetroffen. Er is bij
78
NGT GEODESIA 86
