D
dat terreincoördinaten van de verbindingspunten als
paspunten van de absolute oriëntering van de fotogram-
metrische modellen worden gebruikt. De detailmeting is
uitgevoerd in een absoluut georiënteerd model, en is
daardoor afhankelijk van juiste paspuntcoördinaten.
Voor de beschrijving van de uitwendige betrouwbaar
heid wordt de basisonafhankelijke grootheid ]/I ge
bruikt. Bij de berekening is hiervoor als gemiddelde
waarde gevonden:
- voor de x- en y-coördinaten yCC 5
- voor de z-coördinaten |/X 6
Met deze waarde kan, in combinatie met de precisie op
terreinschaal (crx ery 1,8 mm; cr2 2 mm), de
maximale verandering van een terreincoördinaat ten ge
volge van een fout in een waarneming ter grootte van de
grenswaarde worden afgeschat als
Vp Xj vT-ctX|
Voor de berekende waarden worden op basis hiervan
maximale veranderingen van de x- en y-coördinaat van
9 mm en van de z-coördinaat van 12 mm gevonden. De
kans dat een dergelijke verandering daadwerkelijk voor
komt, is echter een combinatie van de kans dat een fout
ter grootte van de grenswaarde is gemaakt en de kans
dat deze fout niet is ontdekt bij de toetsing.
Detailmeting
De detailmeting is uitgevoerd in absoluut georiënteerde
modellen. Begin-, eind- en tussenpunten van de belang
rijkste constructieonderdelen zijn aangemeten. Om aan
de eis van eenvoudig te interpreteren meetresultaten te
kunnen voldoen, kan niet worden volstaan met een
coördinatenbestand van de aangemeten detailpunten.
Een koppeling van een grafische en getalmatige weer
gave is een vereiste. Om die reden is gebruik gemaakt
van het Intergraph interactief grafische systeem (IGS)
van de Afdeling der Geodesie van de TH Delft. De ver
werking van de metingen ziet er dan als volgt uit:
- tijdens de detailmeting wordt ieder detailpunt van een
tekencodering voorzien, die de aard van het aange
meten punt en zijn relatie tot het volgend en vorig
punt aangeeft (getrokken of gestippelde lijn, afzon
derlijk punt enz.);
- deze gecodeerde coördinaatfile wordt vervolgens
omgezet in een design file voor het IGS;
- tot slot wordt de design file zodanig bewerkt, dat de
gewenste presentatievorm wordt verkregen.
DIMENSIE KONTROLE
GROOT INT. ZWIJNDRECHT
KLAN'/OROCRNH. DANBOR/28456
IO.TTEONIEK.
AS-BUIuT TCPA FOTOGRANMETRIE
59M 29HHM
59M 26
AFO. OCOOESIE
Fig. 4. Voorbeeld van een maatcontrolerapport van een deel van de
constructie.
132
Het programma dat de gecodeerde coördinaat file omzet
in een design file had als beperking dat alleen twee
dimensionale files kunnen worden omgezet. (Inmiddels
kunnen ook driedimensionale files worden omgezet.)
Hierdoor kunnen alleen de constructieonderdelen die op
gelijke hoogte liggen, worden verwerkt. Het aanroepen
van de design file levert een plaatje van de gemeten
constructie op het beeldscherm van het IGS. Voor de
bewerking zijn de gemeten detailpunten uit de design file
opgepakt (ge,.snapped") door deze punten met een
cursor op het beeldscherm aan te wijzen. Tussen de
gesnapte" detailpunten zijn automatisch dimensie-
gegevens berekend en op de juiste plaats in de tekening
geplaatst.
Door in te zoomen worden maatcontrolerapporten in uit
eenlopende mate van gedetailleerdheid eenvoudig en
snel verkregen. Enkele resultaten van de fotogramme-
trisch uitgevoerde detailmeting zijn vergeleken met
maatcontrolemetingen afkomstig van het constructie
bedrijf. In tabel 1 is te zien, dat het maximale verschil
10 mm bedraagt voor een afstand van bijna 60 meter.
DIMENSIE KONTROLE
GROOT INT. ZWIJNORECHT
t/orocrnr. 0AN80R/28456
AS-BUIl_T TCPA
RAPPORTNR.
POTOGRAMMETRIE
>H CCLFT UFO. 5C0CCSIC
Fig. 5. Vergroting van gedeelte (linksonder) van fig. 4.
Gemeten lengten (mm)
terrestrisch
fotogrammetrisch
verschil
59290
59298
8
59275
59265
-10
26299
26297
- 2
5475
5475
0
5698
5703
5
4975
4980
5
Tabel 1. Vergelijking tussen fotogrammetrisch en terrestrisch ver
kregen meetresultaten.
6. Slotbeschouwing
De fotogrammetrisch uitgevoerde maatcontrolemetin
gen van het module support frame en voorbeelden uit de
literatuur tonen aan, dat de fotogrammetrie met succes
kan worden toegepast in de industrie. De grote door
braak zal echter pas komen als de benodigde tijd tussen
de fotografie en het beschikbaar komen van de meet
resultaten aanzienlijk kan worden verkort en men niet af
hankelijk is van de meetvaardigheid van de fotogramme-
trische operateur. Dit kan worden bewerkstelligd als
gebruik kan worden gemaakt van een camera die is uit-
NGT GEODESIA 86
