o O H GC h- Q. In kleur Op elke schaal Snel leverbaar/aktuele informatie Kostenbesparend DELTA-PHOT LUCHTFOTOGRAFIE Nieuwe Kleverskerkseweg 25 4338 PP Middelburg Telefoon 01180-37100 K. van Prooijen EEN STUDIE NAAR EEN BODEMINFORMATIESYSTEEM RIJNMOND De scriptie heeft betrekking op de situatie bij de Dienst Centraal Mi lieubeheer Rijnmond van het Openbaar Lichaam Rijnmond. Aan de hand van wettelijke ontwikkelingen (ontwerpwet Bodembescher ming), te voeren beleid en huidige werkwijze worden mogelijke ver beteringen voorgesteld. Er wordt een model beschreven om de ver schillende gegevens die voor een mogelijke bodemvervuiling rele vant zijn, snel en geautomatiseerd te presenteren. Als deze bodem- gegevens in een geautomatiseerd systeem zijn opgeslagen, kan op snelle en eenvoudige wijze een kartografisch verantwoorde presen tatie worden verstrekt. Hiermee wordt een goede basis gevormd voor de interpretatie van de gevonden concentraties op een veront reinigde locatie. Verder kan een overzicht worden vervaardigd van alle verontreinigingen in Rijnmond. Een belangrijke plaats neemt het softwarepakket GIMMS in. Hiermee kunnen thematische ge gevens op vele manieren worden gekaarteerd. Voor de voor Rijn mond relevante gegevens voldeed dit programma goed. G. E. L. Verkuijl ON THE COMBINED ADJUSTMENT OF 3D-CARTESIAN NETWORKS AND ELLIPSOIDAL NETWORKS; an application to the fusion of Doppler networks and RETrig Bij grotere terrestrische netwerken, zoals bijvoorbeeld RETrig (Readjustment of the European Triangulation), kan het gunstig zijn om het terrestrische netwerk te combineren met een ruimtelijk net werk, bijvoorbeeld Doppler. De voordelen van beide kunnen dan worden benut. Zo heeft het terrestrische netwerk een hoge punt dichtheid en een hoge relatieve nauwkeurigheid voor punten in el- kaars nabijheid, terwijl de Doppler een hoge nauwkeurigheid heeft over grote afstanden. Dit kan worden gebruikt om bijvoorbeeld ver vormingen in het terrestrische netwerk aan het licht te brengen. Probleem is echter, dat de beide netwerken pas vergelijkbaar wor den door aan het terrestrische (horizontale) netwerk de ellipsoïdi- sche hoogte toe te voegen. Het vereffeningsprobleem dat is gebaseerd op de directe vergelij king van de ellipsoïdische coördinaten met de Cartesiaanse coördi naten is geprogrammeerd in de ,,FUSION"-software en wordt toe gepast op de vergelijking van EDOC-2 en ED50 en van DÖDOC en ED79. Een ander probleem dat aan de orde komt, is de keuze van de ge- wichtenmatrix in de vereffening. In de scriptie wordt er de nadruk op gelegd, dat de keuze hiervan van groot belang is voor de inter pretatie van de uitkomsten. van de tijdbasis van een atoomklok die door verre hemellicha men als quasars worden uitgezonden. Uit het looptijdverschil, dat door correlatie van de geregistreerde signalen wordt verkregen, kan de afstand tussen beide meetplaatsen worden bepaald. Met het operationeel worden van het NAVSTAR-GPS systeem is Met het operationeel worden van het NAVSTAR-GPS systeem is voor geautoriseerde gebruikers (die de benodigde codes kennen) een nauwkeurig, wereldwijd navigatie- en plaatsbepalingssysteem beschikbaar gekomen. Voor degenen die de codes niet kennen, zal het systeem slechts in beperkte mate bruikbaar zijn. Het is echter mogelijk de VLBI techniek op de GPS signalen toe te passen. Omdat er, op de codes na, wel het een en ander bekend is van de signaalopbouw van GPS, bleek het mogelijk in plaats van het registreren van een volledig spectrum (zoals bij VLBI) de codes te omzeilen en de fase van een of meer draaggolven te meten. Tech nisch resulteerde de laatste ontwikkeling in de transportabele zoge naamde „codeless" ontvangers, die sinds 1982 voor produktie- metingen worden ingezet: de Macrometer en het Series systeem. In de scriptie ligt de nadruk op werking en gebruik van de „code less" ontvangers. Daarnaast komen ook de code-ontvangers aan bod en wordt aandacht besteed aan andere dan technische aspec ten van het GPS systeem, zoals financiën en economie. H. Heijungs KOSTEN EN KWALITEIT BIJ HET KADASTER De studie geeft een aanzet voor een onderzoek naar de relatie tus sen kosten en kwaliteit van een specifieke kadastrale activiteit. Uit gaande van een beschrijving van geschiedenis, hoofdactiviteiten en werking van de Kadastrale Dienst, worden eerst de verschillende invalshoeken van het begrip kwaliteit belicht. Daarna wordt de kostenkant behandeld, met o.a. een overzicht van de kosten van het instrumentarium, de verschillende kadastrale produkten en de opnametechnieken. Dit mondt uit in het definiëren van het begrip norm en het opstellen van een stelsel van normen, waarbij in een aantal voorbeelden het belang van het onderkennen van factoren die invloed hebben op de kosten en het kwaliteitsniveau wordt geïllustreerd. D. Boswinkel PASPUNTSLOZE FOTOGRAMMETRIE Onderzoek is gedaan naar de mogelijkheid om de traditionele paspunten te vervangen door gedigitaliseerde (harde) topogra fische objecten. Het is gebleken dat er vrijwel altijd voldoende van deze puntobjecten aanwezig zijn, maar ook lijnobjecten kunnen goed voor de absolute oriëntering worden gebruikt. Het onderzoek leerde verder dat onder bepaalde aannames de standaardafwijking van de oriënteringsparameters en de vereffende modelcoördinaten slechts 10 a 30% slechter is dan bij de traditio nele vereffening met terrestrisch bepaalde paspunten. Met enig overleg is de aanpak goed in te passen in bestaande pro grammatuur. J. Katesan THE GEOID IN INDONESIA Indonesië bestaat voor 65% uit water en kent ongeveer 13 700 eilanden. Het bepalen van preciese geoïdehoogten voor zo'n ge bied is derhalve zeer ingewikkeld. Na een theoretische inleiding over hoogtesystemen worden een aantal geoïdes (waaronder twee gravimetrische en een op alti- metrie-gegevens gebaseerde) met elkaar vergeleken. Verder wordt een schatting gemaakt van de precisie van de geoïdehoogten, zowel op basis van de gemeten zwaartekrachtgegevens als door middel van collocatie. Hiervan worden ook een paar voorbeelden gegeven. P. G. M. Koren GPS ONTVANGERS: WERKING, GEBRUIK EN TOEPASSING Al enige decennia is in de geodesie de zogeheten VLBI techniek be kend. Hierbij worden op twee plaatsen door radiotelescopen simul taan de elektromagnetische golven geregisteerd ten opzichte 144 NGT GEODESIA 86

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1986 | | pagina 26