Zwaartekracht en rechtskracht:
grenzen van de geodesie.
Deel II: De juridische taak van de geodesie1)
aan medewerkers zal ontstaan, want de privatisering bij
het Kadaster gaat gebeuren onder de voorwaarde, dat
personeel wordt overgenomen door de bedrijven. Dat is
een van de randvoorwaarden. Het is duidelijk, dat bij
onze organisatie het personeelsgebeuren een van de be
langrijkste aspecten is op het ogenblik. We hebben te
veel landmeetassistenten, maar die hele groep als zo
danig is zeer positief en bereid om, door middel van bij
en omscholing, andere functies in de organisatie te gaan
vervullen, voor zover die natuurlijk aanwezig zijn. Er
zitten ook ouderen bij, waarvoor we mogelijk in de sfeer
van afvoeiingsregeling een oplossing kunnen vinden. In
de middengroepen MBO en HBO zitten ook knelpunten,
met name in de landmeetkundige, technische en karto-
grafische sector.
Er vinden in de Dienst thans omvangrijke automatise
ringsprojecten plaats, terwijl zowel de hoofddirectie als
de provinciale directies worden gereorganiseerd. Is er
een relatie tussen beide en zou die er niet moeten zijn?
Op de hoofddirectie zijn hele grote automatiseringspro
jecten aan de gang. In iedere organisatie heeft dat in
vloed op de organisatie zelf. De hoofddirectie in Apel
doorn is een aantal jaren geleden gereorganiseerd. De
nieuwe organisatiestructuur is vastgesteld en ligt voor de
finale overeenstemming bij het Ministerie van Binnen
landse Zaken. In de provinciale directies wordt nu een
reorganisatie doorgevoerd, die twee aspecten heeft.
Enerzijds aspecten van een integratie van een aantal uit
voerende werkzaamheden, vooral in de technische
sfeer, zodat de tot dusver bestaande afzonderlijke afde-
1. Inleiding
Van zwaartekracht naar rechtskracht
Van de door collega Rummel behandelde zwaartekracht als buiten
grens van de geodesie gaan wij nu naar de binnengrens, die wordt
gevormd door de rechtskracht. Hoewel het verleidelijk is daarbij
direct aan te sluiten op de moderne ontwikkeling zoals hij die heeft
geschetst van de mathematische en de fysische geodesie, mede
in relatie tot zeegeodesie en zeerecht zal ik die verleiding weer
staan om eerst iets te kunnen vertellen over de historische ontwik
keling van de juridische taak van de geodesie in het algemeen. Ik
doe dat aan de hand van een figuur die bestaat uit drie concen
trische cirkels (fig. 1), al was het alleen maar om te laten zien, dat
zelfs een jurist er tegenwoordig niet meer aan ontkomt te trachten
de werkelijkheid met behulp van wiskunde te vereenvoudigen.
1) Rede uitgesproken op 10 januari 1986 ter gelegenheid van de
144ste dies natalis van de Technische Hogeschool Delft; deel I
is gepubliceerd in NGT Geodesia van april 1986.
2) De nummers 11] t.m. [181 verwijzen naarNoten" op p. 170 aan
het eind van deze rede.
lingen worden geïntegreerd en de directie zelf meer als
eenheid kan gaan optreden. Anderzijds zijn we daar nu
bezig met de opbouw van een nieuw stafbureau, zowel
voor de financieel-administratieve sector als voor de
automatisering. We hebben nog niet zo lang geleden het
principebesluit genomen, dat de automatiseringsgolf in
de provincies in de komende jaren verder doorloopt. Die
wordt in de beheerssfeer opgevangen bij dat stafbureau
en niet bij de diverse afdelingen die in hun eigen vakje
bezig zijn. De automatisering heeft continu invloed op de
organisatie. Het is echter niet zo, dat de reorganisatie die
nu loopt, door de automatisering is ingegeven.
Wat is uw visie op de toekomst
Ik voorzie een goede toekomst voor het Kadaster. Er is
veel in ontwikkeling. Met behulp van de automatisering
en de geweldige know-how van onze medewerkers heb
ben wij een goede toekomst, daar ben ik van overtuigd.
De privatisering die nu loopt, is daarbij niet iets wat ik als
een alles overschaduwende bedreiging zie. Het hoort er
bij. Het is een politiek gegeven, waar we op een verstan
dige manier mee moeten omgaan; er moet grote aan
dacht worden besteed aan de sociale aspecten van de
medewerkers.
Vindt u het Kadaster op zijn plaats bij het Ministerie van
VROM?
Ik voel mij er goed thuis. Er is een goede sfeer en ik heb
het daar prima naar mijn zin. Dan mogen ze dat ook eens
een keer lezen.
Concentrische cirkels
De binnenste cirkel wordt gevormd door het recht, en wel het
land-, zee-, lucht- en ruimterecht, waarbij het landrecht nader als
onroerend-goedrecht (het eerste deel van mijn leeropdracht) wordt
aangeduid. Die rechtsgebieden corresponderen op hun beurt met
de toepassingsgebieden van de geodesie in de middencirkel, name
lijk landmeetkunde, zeegeodesie, fotogrammetrie of luchtkaarte-
ring, en satellietgeodesie als toepassing van de ruimtegeodesie.
Daarin heb ik ook geprojecteerd de grondeconomie als verbindende
schakel tussen planologische geodesie en recht, alsmede de karto-
grafie die eenzelfde functie vervult ten opzichte van de vastgoed
informatie. De planologische en de informatietechnische geodesie
zelf horen naar mijn mening in de wetenschappelijke buitencirkel
thuis, omdat zij, wat hun theoretische positie betreft, op één lijn
staan met de mathematische, de fysische en de ruimtegeodesie.
Om ook de fotogrammetrie een plaats in het wetenschappelijke bui-
tengebeuren te kunnen bezorgen, heb ik de remote sensing daarin
ondergebracht, hoewel die strikt genomen slechts ten dele tot de
geodesie behoort. Men kan echter nu eenmaal niet dekaan Ligte-
rink vandaag in de wetenschappelijke kou laten staan, ofschoon
het daarboven waar zijn fotogrammetrische opnamevliegtuigen
zich bewegen wel koud is. Hij komt weliswaar niet zo hoog als
door prof. mr. P. de Haan, hoogleraar aan de Afdeling der Geodesie van de Technische
Hogeschool Delft.
Gravitational and juridical force: the boundaries of geodetic science.
Part II: The juridical task of geodesy.
Address on the occasion of the 144th anniversary of the Delft University of Technology.
166
NGT GEODESIA 86
