43.0- 44.0- 44.0 46.0- 48.0- 6.83 3.83 4.33 4 83 6.33 5.83 6.33 3.33 Fig. 5. Gravimetrische geoïde van Nederland ten opzichte van GRS67 in meters. en Potsdam naar GRS67 en IGSN71. De resterende blokruimte van BA3 werd opgevuld met BA2 materiaal. De geschatte gemiddelde precisie van BA3 bedraagt 3 mgal. Component N, leverde de grootste bijdrage tot de geo- idehoogte. Past men nu de voortplantingswet toe met behulp van de standaardafwijkingen van de coëfficiën ten, dan komt men uit op een precisie van 0,44 m. In de praktijk blijkt deze schatting te optimistisch te zijn. Lerch [4] verkreeg door het uitvoeren van een serie experimen ten een constante waarde k 3,4) die, verwerkt in de precisieberekening, leidt tot meer realistische nauwkeu righeidsschattingen voor geoïdeberekeningen. Voor N, leverde dat een schatting op van 1,48 m. Aandeel N2 leverde een nauwkeurigheid op van 0,10 m (N^) en 0,01 m (N23). De grootte van component N3 met Sift 5° en (max 180 was 0,02 m. De geschatte precisie van de totale absolute geoïdeondulaties ten opzichte van GRS67, exclusief de invloed van de genoemde N0-term, bedroeg dus ongeveer 1,5 m (fig. 5). De precisie werd ook berekend met een andere metho de, beschreven door Strang van Hees [7], die werkt met een schatting van de foutencovariantiefunctie. Deze methode geeft ook benaderingen voor de relatieve preci sie als functie van de afstand. Voor de absolute nauw keurigheidsschatting werd opnieuw 1,5 m gevonden. Belangrijker was het resultaat van de schatting van de relatieve precisie. Deze is veel beter door het wegvallen van systematische effecten en de N0-term: 0,10 m voor afstanden tot 100 km. Om in de praktijk iets aan de resultaten te hebben, was het nodig de geoïde ten opzichte van andere datums te presenteren en wel de Besselellipsoïde en de European Datum 1950 (ED50). Voordat tot transformatie (transla tie) kon worden overgegaan, diende te worden opge merkt dat: Fig. 6. Gravimetrische geoïde van Nederland ten opzichte van Bessel in meters, contourinterval: 0,10 m. cn_ c\l_ Fig. 7. Gravimetrische geoïde van Nederland ten opzichte van ED50 in meters, contourinterval: 0,50 m. 1. GRS67 een geodetisch referentiesysteem is met zo wel fysische als geometrische constanten. Formules (1) en (2) veronderstellen, dat de oorsprong van het systeem samenvalt met het massamiddelpunt van de aarde. 252 NGT GEODESIA 86

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1986 | | pagina 16