Geo Informatie Systeem Rotterdam
door I. van Hunen (projectleider Segmenten) en
J. F. Smeets (chef Ontwikkeling en Systeembeheer),
afdeling Landmeten en Kartografie van Gemeentewer
ken Rotterdam.
SUMMARY
The Geo Information System of the city of Rotterdam
This article discusses the contents, developments and possible
applications of an over all information system of the city of Rotter
dam.
In previous years subsystems like ARTOL and AVS have been
realized containing data about population, business and real estate.
During the recently started second phase it will be tried to connect
these subsystems via the location-indicator.
The resulting so-called Geo Information System uses line segments
to present the relevant data in a clear and compact format, e.g. by
means of thematic maps.
Verklarende woordenlijst
cartogrammen kaarten waarop (statistische) informatie in
directe samenhang met de topografie
wordt weergegeven;
chorochromaten als choropleten, in kleur;
choropleten kaarten waarop in gradaties van wit naar
zwart dichtheden worden weergegeven
van bijvoorbeeld bevolking, recreatiedruk
of lozing van (chemisch) afval;
topologie tak van de wiskunde, waarin de eigen
schappen van meetkundige figuren wor
den bestudeerd, die niet veranderen als zij
worden onderworpen aan een 1 1 conti
nue transformatie. Aanschouwelijk uitge
drukt: Topologie is meetkunde op een
rubberbord. (Naar Bogaerts: „Vastgoed
registratie", deel 1, Inleiding);
ARC-INFO programmapakket voor mini-computers
voor het verwerken en presenteren van ge
gevens in kartografische vorm;
GIMMS afkorting voor Geographic Information
Manipulation and Mapping System; een
geautomatiseerd systeem voor themati
sche kartografie. Voor het eerst onder die
naam in 1973 in Engeland toegepast, in ons
land aangepast door het ITC in Enschede
(volledige beschrijving in het Kartografisch
Tijdschrift 1984. X. 4). Draait op een mini-
computer;
SALADIN eveneens een programma voor het verwer
ken en presenteren van kartografische in
formatie, draait echter op een PC;
TNO/PSC Toegepast Natuurkundig Onderzoek/Pla
nologisch Studie Centrum.
Inleiding
Binnen de gemeente Rotterdam zijn in de eerste auto
matiseringsfase een groot aantal systemen en bestanden
opgebouwd met gegevens over bevolking, vastgoed,
bedrijven, enz. In de zich nu ontwikkelende tweede
automatiseringsfase ontstaat de behoefte gegevens en
informatie uit deze bestanden integraal te gaan gebrui
ken. Tevens ontstaat de behoefte deze veelheid aan
gegevens compact, overzichtelijk en snel leesbaar te
presenteren, bijvoorbeeld in de vorm van thematische
kaarten. Dit is onder andere gebleken uit het onderzoek
„Thematische kaarten voor beleid", in 1982 uitgevoerd
door de Stichting Studiecentrum voor Vastgoedinforma
tie. In dit rapport wordt geschat, dat binnen Rotterdam
een behoefte bestaat van 2 000 thematische kaarten per
jaar.
Tot nu toe ontbrak een systeem dat zorg kon dragen
voor de koppeling van gegevens en informatie uit diver
se bronnen met verschillende locatieaanduidingen. De
stratentabel (onderdeel van het Administratief Vastgoed
Systeem) bevat een aantal locatieaanduidingen, maar
heeft geen gegevens over de absolute ligging (coördi
naten) van objecten, straten en grenzen. Het ARTOL-
deelsysteem Topografie bevat gedetailleerde gegevens
over de absolute ligging van objecten, maar geen gege
vens over de relatieve ligging. Het ARTOL-deelsysteem
Kleinste Eenheden bevat gegevens over absolute en
relatieve ligging van kadastrale percelen en beheerobjec-
ten, maar geen gegevens over de infrastructuur.
Bij Gemeentewerken, afdeling Landmeten en Kartogra
fie, is men daarom gestart met de ontwikkeling en op
bouw van een Geo Informatie Systeem dat aan deze
eisen kan voldoen, met name waar het de thematische
kaartvervaardiging betreft. Dit systeem sluit aan bij de
verantwoordelijkheid die deze afdeling heeft ten aanzien
van de groot- en kleinschalige kartografie en de grafi
sche vastlegging en presentatie van vastgoedgegevens.
Geo Informatie Systeem
Een Geo Informatie Systeem (GIS) is een systeem waar
in gegevens (die zijn gerelateerd aan een vaste plaats op
de aarde) onderling worden gekoppeld, vergeleken en
bewerkt en in relatie tot de ruimte kunnen worden afge
beeld.
De koppeling van gegevens vindt plaats door middel van
een geocodering (locatieaanduiding). In het GIS zijn de
relaties tussen verschillende locatieaanduidingen (adres,
bouwbloknummer, coördinaat) vastgelegd, zodat gege
vens uit verschillende bronnen kunnen worden gerela
teerd.
Bij de bewerking van gegevens gaat het om aggregatie,
berekenen van dichtheden of isolijnen, enz. Vaak betreft
het een massaliteit van gegevens, die onder bepaalde
(ruimtelijke) voorwaarden moeten worden bewerkt.
Voor de presentatie van grote hoeveelheden aan de
ruimte gerelateerde informatie komt over het algemeen
de (thematische) kaart het meest in aanmerking.
Voor de opbouw van een GIS door de afdeling Land
meten en Kartografie is gekozen voor een topologische
structuur in de vorm van een segmentenbestand. Een
segmentenbestand heeft een eenvoudige structuur die
goed is te controleren op topologische volledigheid, en
legt zowel de relatieve als de absolute ligging van de ele-
NGT GEODESIA 86
291
