examenopgaven
Examen voor Landmeetkundig tekenaar
IMLF 1985*)
Opmerkelijk detail: Toen in 1868 in Duitsland werd begonnen met
de systematische hoogtemeting over het gehele land, besloot men
als nulpunt het NAP te kiezen, zodat de Duitsers niet alleen de
kaas, maar ook hun referentiepunt uit Holland halen!
De heer J. A. MHop, hoofd afdeling Landmeten van de gemeente
Hilversum, was de laatste spreker, met het onderwerp: „Kaarteren
tussen de coulissen. Opbouw en gebruik van digitale topografische
gegevensbestanden bij de gemeente Hilversum". Uitvoerig
schetste hij aan de hand van verhelderende sheets wat er zoal om
gaat binnen een landmeetkundige dienst van een middelgrote ge
meente als Hilversum. Want groot is de vraag naar topografische
informatie in velerlei vorm, zowel van de kant van het publiek als
van de bestuurders. Dat die gegevens in digitale vorm worden op
geslagen, zal geen verwondering wekken. De inwinning van topo
grafische gegevens ten behoeve van digitale opslag mag dan wat
duurder zijn dan de traditionele werkwijze, de verwerking en bijhou
ding zijn een stuk goedkoper, sneller en bieden meer mogelijk
heden. Wel blijft de behoefte aan grafische registratie van topogra
fische gegevens. „Een mens ziet nu eenmaal het liefst een plaatje",
volgens de heer Hop. En gelijk had hij. Al wekte die uitsprak nau
welijks verwondering van iemand, die woont in een stad, waar men
zich sinds jaar en dag grote inspanningen getroost om een bijna
onafgebroken stroom van plaatjes de vaderlandse huiskamers bin
nen te jagen.
ir. N. G. H. Koopman
XVIII FIG CONGRES 1 -11 JUNI 1986, TORONTO, CANADA
Het 18e FIG congres en de daarbij behorende tentoonstelling wer
den gehouden in het enorme Sheraton hotel van Toronto. Onder
de 1 200 deelnemers was Nederland, met 35 afgevaardigden, goed
vertegenwoordigd
Het FIG congres vindt eens in de vier jaar plaats en omvat vrijwel
alle aspecten van de geodesie.
De lezingsessies zijn verdeeld over de negen commissies van de FIG
en gelijktijdig vinden daarom een aantal sessies plaats. Elke com
missie organiseert dus een deel van het programma voor degenen
die in de specifieke onderdelen van die commissie zijn geïnteres
seerd. Gezamenlijke zittingen van twee of drie commissies worden
gehouden over overlappende onderwerpen. Ter informatie van de
lezer die niet met de FIG is vertrouwd, geef ik het volgende over
zicht van de commissies:
Commissie 1. Professional Practice, Organisation and Legal Sys
tems.
Commissie 2. Professional Education and Literature.
Commissie 3. Land Information Systems.
Commissie 4. Hydrographic Surveying.
Commissie 5. Survey Instruments and Methods.
Commissie 6. Engineering Surveys.
Commissie 7. Cadastre and Rural Land Management.
Commissie 8. Urban Land Systems: Planning and Development.
Commissie 9. Valuation and Management of Real Estate.
De FIG (Fédération International des Géomètres) wordt gevormd
door aangesloten landelijke verenigingen. In Nederland is de NVG
aangesloten bij de FIG. Het centrale orgaan van de FIG, het Bu
reau, wordt verzorgd door het land waarin het congres wordt ge
houden.
De gebeurtenissen op een congres kunnen in drie groepen worden
onderscheiden:
1. Het congres met lezingen over een veelheid van onderwerpen.
2. De tentoonstelling.
3. Vergaderingen betreffende de organisatie van de FIG.
Naast deze duidelijke activiteiten zijn er uiteraard vele informele
contacten, technische en toeristische excursies, enz.
Tijdens het congres zijn meer dan 300 papers gepresenteerd. Ge
zien de eerder genoemde verscheidenheid in onderwerpen is het
ondoenlijk hiervan verslag te doen en wordt volstaan met een per
soonlijke indruk.
Een van de in theorie meest veelbelovende veranderingen op meet-
technisch gebied is de ontwikkeling van het nieuwe Global Positio
ning System GPS. Dat dit geen theorie meer is, bleek uit een aantal
lezingen over dit onderwerp.
In zijn lezing noemde Collins de nauwkeurigheden die hij met GPS
haalt. Over afstanden van tientallen kilometers liggen deze rond de
centimeter, vergeleken met klassieke terrestrische metingen. In de
zelfde sessie bleek naar aanleiding van lezingen van Ashkenazi en
Lachapelle, dat aan de keuze van de bij GPS te gebruiken antenne
aandacht moet worden besteed om invloeden van reflecties te
minimaliseren. Ook twee antennes van hetzelfde type kunnen ge
ringe verschillen in de uitkomst geven. Gelukkig is controle en kali-
bratie van meetinstrumenten ingegoten bij landmeters en wordt
geen blind vertrouwen gehecht aan de getallen die een instrument
produceert.
Een van de klachten onder de deelnemers, en het kan door mij wor
den bevestigd, was het soms lage niveau van de inhoud van de
lezingen. Een betere voorbereiding en scherpere selectie moeten
verbetering kunnen brengen.
Op de tentoonstelling viel uiteraard ook de opkomst van GPS op,
met de aanwezigheid van acht verschillende ontvangers. Op klas
siek landmeetkundig gebied viel mij de sterke opkomst van de
Japanse fabrieken voor theodolieten en waterpassen op. Total-
stations en elektronische instrumenten lijken de mechanisch/opti
sche apparatuur volledig te hebben verdrongen. Ook bleken de
enorme ontwikkelingen in het belang van landinformatiesystemen.
Vele fabrikanten toonden hun systemen voor automatische verwer
king van meetgegevens en opslag/presentatie in interactieve infor
matiesystemen.
Naast de commerciële tentoonstelling trokken de landeninzendin-
gen belangstelling. Hier kon men kennis nemen van verschillende
activiteiten in de aangesloten landen, vaak op het gebied van
onderwijs en onderzoek, hoewel sommige landen juist hun in
dustrie naar voren brachten. Een zeer grote stand was ingericht
door Finland, waar het volgende congres in 1990 zal plaatsvinden.
In de Nederlandse stand werd getoond hoe de Delftse vereffenings
theorieën toepassing vinden op alle terreinen van de geodesie, zo
als offshore survey werk, kadastrale metingen en precisiemetingen
bij de NS.
De derde groep activiteiten betrof de FIG zelf. Jaarlijks worden ver
gaderingen van het Permanent Committee gehouden, waarvan
beslissingen dienen te worden bekrachtigd door de General Assem
bly, welke tijdens het congres plaatsvindt. Hierbij valt te denken
aan het vaststellen van plaats en duur van congres, vaststellen be
grotingen en benoeming van functionarissen, enz. PC en General
Assembly zittingen vonden plaats onder de zeer bekwame leiding
van de Canadese President Weir. Een hoogtepunt voor de Neder
landse deelnemers was uiteraard de benoeming tot erelid van de
FIG van prof. mr. ir. J. L. G. Henssen, als blijk van waardering voor
het vele werk dat hij voor de FIG heeft gedaan.
De Nederlandse aanmelding om het congres in 1994 te organiseren,
werd niet gehonoreerd. In verband met de wens de congressen
meer over de continenten te spreiden, werd besloten het congres
dat jaar in Australië te houden.
Persoonlijke ontmoetingen met andere deelnemers vormen een
zeer belangrijk onderdeel tijdens een congres. Hiervoor was ruim
gelegenheid bij de veelheid aan technische en toeristische excursies
die waren georganiseerd. De Canadese organisatie had veel moeite
genomen om de deelnemers iets van de cultuur van het land en de
vaktechnische aspecten te tonen. Aan deze excursies werd door
velen deelgenomen. Zelf nam ik onder meer deel aan een excursie
naar het Centrum voor de binnenwateren. Dit Centrum beheert de
kwaliteit en kwantiteit van het binnenwater, zorgt voor kaartver
vaardiging en omvat laboratoria. Voor een land als Canada, met af
metingen van 5 000 bij 8 000 kilometer, is dit een gigantische taak.
Dit 18e FIG congres vervulde duidelijk de verwachtingen van de
deelnemers, in die zin dat nieuwe ontwikkelingen zowel praktisch
getoond als door internationale gebruikers werden besproken. Er
varingen werden uitgewisseld, contacten gelegd en hernieuwd.
Ir. S. Stellingwerff Beintema (NVG)
KAARTTEKENEN Tijd: 6 uur
Verstrekt werden twee veldwerken (no. 1 en 2), tekenmateriaal
(Stabilene no. 441107), calqueermateriaal (Stabilene no. 441127)
en afwrijfschrift.
Gegeven zijn de coördinaten van een vijftal grondslagpunten.
Kaarteer de veldwerken no. 1 en 2 op schaal 1 500 op het verstrek
te tekenmateriaal. Het ruitennet en de op dit blad vallende
De volledige examenopgaven en -verslagen van onderstaand
examen, evenals die van 1955 tot en met 1977 en van 1979, 1981
en 1983 kunnen worden besteld bij het secretariaat van de Exa
mencommissie, Driehoekjes 35, 2513 AZ Den Haag, door over
making van 7 6,— per examen op postrekening 390479.
NGT GEODESIA 86
305
