koker (6 cm) is doorverlengd geeft bij 1 mm onevenwijdigheid een
hoekfout van 1 deg. De invloed van de torsie op de berekening
wordt later getoond.
Vergelijking van de bepaalde coördinaten voor het getordeerde
meetkanaal in de stand 20 1
Z (vert.)
X coördinaten
Y coördinaten
Tachy
Sinco
Verschil
Tachy
Sinco
Verschil
0,00
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
1,23
-0,061
-0,072
0,011
-0,072
-0,071
-0,001
6,83
-0,330
-0,333
0,003
-0,387
-0,378
-0,009
11,46
-0,585
-0,581
-0,004
-0,668
-0,655
-0,013
16,45
-0,798
-0,786
-0,012
-0,939
-0,946
0,007
21,53
-1,058
-1,031
-0,027
-1,222
-1,242
0,020
26,39
-1,323
-1,279
-0,044
-1,510
-1,549
0,039
De resultante voor de tachymetrisch bepaalde coördinaten is 2,008,
en die voor de inclinometerbepaling 2,009. Hieruit blijkt dat, even
als bij het niet-getordeerde meetkanaal, de doorrekening middels
de verticale hoeken een uitstekend resultaat geeft. Ook hier is de
oriëntering van het aanvangsvlak de voornaamste bron van de sluit-
fout. Wordt het „tachystelsel" met 398,2 gr. geroteerd, dan vinden
we de volgende resultaten:
Z (vert.)
X coördinaten
Y coördinaten
Tachy
Verschil
Tachy
Verschil
0.00
0,000
0,000
0,000
0,000
1,23
-0,059
0,013
0,074
-0,003
6,83
-0,320
0,013
-0,397
-0,019
11,46
-0,566
0,015
-0,686
-0,031
16,45
-0,773
0,013
-0,964
-0,018
21,53
-1,024
-0,007
-1,255
-0,013
26,39
-1,281
-0,002
-1,551
-0,002
Dat de torsie een grote invloed heeft op de resultaten, blijkt uit de
onderstaande coördinatenberekening, waarbij de torsie (de rotatie
van het meetkokergedeelte waar gemeten is) buiten beschouwing
wordt gelaten.
Z (vert.)
X coördinaten
Y coördinaten
Sinco
Verschil
Sinco
Verschil
0,00
0,000
0,000
0,000
0,000
1,23
-0,058
-0,001
-0,076
0,002
6,83
-0,301
0,019
-0,400
0,003
11,46
-0,486
0,080
-0,730
0,044
16,45
-0,620
-0,153
-1,059
0,095
21,53
-0,830
-0,194
-1,375
0,120
26,39
-1,089
-0,192
-1,676
0,125
Meetnauwkeurigheden van de 20 1 stand getordeerd:
Horizontale hoeken van tachymetrische opname:
Standplaats 101: x 0,0017 gr. s 0,0018 gr.
Standplaats 102: x 0,0024 gr. s 0,0029 gr.
Tachymetrisch bepaalde coördinaten van de meetkoker (vergelij
king eigenmaat - gemeten): x 0,004 m, s 0,005 m.
Zenithhoeken van de inclinometerbepaling:
AN/AZ: x 0,020 gr. s 0,025 gr.
BN/BZ: x 0,023 gr. s 0,025 gr.
Getordeerd meetkanaal in de stand 4 1
De resultaten van de metingen aan het getordeerde meetkanaal in
een schoorstand van 4:1, waarbij de helling in de richting van de
Y as ligt, zijn de volgende:
Z (vert.)
X coördinaten
Y coördinaten
Tachy
Sinco
Verschil
Tachy
Sinco
Verschil
0,00
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
1,35
-0,019
-0,025
0,006
0,287
0,304
-0,017
6,73
-0,133
-0,143
0,010
1,538
1,539
-0,001
11,25
-0,256
-0,325
0,069
2,556
2,614
-0,058
16,18
-0,320
-0,448
0,128
3,660
3,722
-0,062
21,11
-0,437
-0,619
0,182
4,784
4,829
-0,045
25,85
-0,559
-0,809
0,250
5,851
5,874
-0,023
De resultante uit de tachymetrisch bepaalde coördinaten is 5,888,
die uit de inclinometerbepaling 5,929. Ook hieruit kan de conclusie
worden getrokken, dat de hoekmeting met behulp van de inclino
meter betrouwbaar is, hoewel de nauwkeurigheid bij het meten van
grotere hoeken wel afneemt.
Indien voor de coördinatenberekening van de tachymetrische op
name het meetnet met 397,5 gr. wordt geroteerd, zijn de resul
taten:
Z (vert.)
X coördinaten
Y coördinaten
Tachy
Verschil
Tachy
Verschil
0,00
0,000
0,000
0,000
0,000
1,35
-0,031
-0,006
0,286
-0,018
6,73
-0,199
-0,056
1,530
-0,009
11,25
-0,365
-0,040
2,543
-0,071
16,18
-0,476
-0,028
3,643
-0,079
21,11
-0,641
-0,022
4,761
-0,068
25,85
-0,809
0,000
5,822
-0,052
Wordt de torsie niet in de inclinometerberekening betrokken, dan:
Z (vert.)
X coördinaten
Y coördinaten
Sinco
Verschil
Sinco
Verschil
0,00
0,000
0,000
0,000
0,000
1,35
0,010
-0,029
0,305
-0,018
6,73
0,035
-0,168
1,538
0,000
11,25
-0,025
-0,231
2,634
-0,078
16,18
-0,020
-0,030
3,754
-0,094
21,11
-0,062
-0,375
4,866
-0,082
25,85
-0,131
-0,428
5,928
-0,077
Meetnauwkeurigheden van de 4 1 stand:
Horizontale hoeken van tachymetrische opname:
Standplaats 101: x 0,0008 gr. s 0,0011 gr.
Standplaats 102: x 0,0008 gr. s 0,0011 gr.
Tachymetrisch bepaalde coördinaten van de meetkoker (vergelij
king eigenmaat - gemeten: x 0,003 m, s 0,004 m.
Zenithoeken van de inclinometerbepaling:
AN/AZ: x 0,025 gr. s 0,038 gr.
BN/BZ: x 0,046 gr. s 0,053 gr.
Met de inclinometer type „Egey" (rekstrookjes principe en gelei
ding tegen de platte vlakken van de meetkoker) is een meting ver
richt aan het niet-getordeerde meetkanaal in de stand 20 1. Het
hoekbereik van deze inclinometer is ongeveer 4 deg. Hierdoor kon
den de eerste 7 meter van de meetkoker niet worden gemeten. In
plaats van een sinuswaarde geeft de uitlezing een scheefstand aan
in mm/meter. Om de in hoofdstuk 5 aangegeven berekenings
formule te kunnen gebruiken, dient de uitleeswaarde te worden
herleid naar een sinuswaarde. Gaat het echter om (nagenoeg) verti
caal staande meetkokers waarin geen torsie zit, dan is deze metho
de geschikt om een voldoende betrouwbare benaderde bepaling
van de coördinaten te verkrijgen. Voor direct gebruik in het veld
geeft het tevens de mogelijkheid om op vereenvoudigde wijze de
coördinatenberekening uit te voeren. Alleen de X richting is ge
meten, omdat in de Y richting een lasnaad in de meetkoker zat
(probleem met wielgroep geleiding).
Z (vert.)
X coördinaten
Tachy
Egey
Verschil
7,00
0,000
0,000
0,000
11,51
0,038
0,031
0,007
16,52
-0,100
-0,100
0,000
21,62
-0,381
-0,371
-0,010
26,00
-0,615
-0,593
-0,022
Wordt hier dezelfde rotatie over 399,3 graden toegepast als bij de
bepaling met de Sinco inclinometer, dan wordt het resultaat:
Z (vert.)
X coördinaten
Tachy
Verschil
7,00
0,000
0,000
11,51
0,028
-0,003
16,52
-0,088
0,012
21,62
-0,365
0,006
26,00
-0,597
-0,004
Hieruit blijkt de nauwkeurigheid van de bepaling voor deze meet-
kokerstand met de Egey inclinometer in dezelfde orde te liggen als
met de Sinco.
Meetnauwkeurigheden:
Horizontale hoeken van tachymetrische opname:
Standplaats 101: x 0,0012 gr. s 0,0016 gr.
Standplaats 102: x 0,0020 gr. s 0,0025 gr.
NGT GEODESIA 86
341
