naast de bestaande toegangen op perceel en persoon
nog andere ingangen (bijvoorbeeld op het adres) in
het systeem te creëren. Gecomprimeerde beleids
informatie, die in het handmatige systeem via lang
durige arbeidsintensieve processen verkrijgbaar is,
kan langs geautomatiseerde weg beter en vooral
sneller worden geleverd. Daarnaast is een koppeling
met andere geautomatiseerde administraties binnen
de Dienst mogelijk.
De vervaardiging van beleidsinformatie en statisti
sche informatie zal bijdragen tot beleids- en bestuurs-
gegevens, die pas eerst goed mogelijk worden, indien
AKR landelijk zijn beslag heeft gekregen. Eerst dan
immers kunnen de landelijke gegevens uit alle veer
tien bestanden te zamen worden verzameld middels
speciale programma's. Te denken valt hierbij aan de
gemiddelde koopsom van onroerend goed, de prijs
ontwikkeling van particuliere woningen, stadsver
nieuwing, gegevens ten behoeve van de ruimtelijke
ordening enz.
Jaarlijks zijn in Nederland ongeveer 30 miljard gulden
aan overheidsuitgaven nodig voor beslissingen die
zijn gebaseerd op vastgoedinformatie. Door middel
van geautomatiseerde bestanden zal een snelle en
toegesneden informatielevering mogelijk zijn.
2. Gebruikers van kadastrale informatie, zoals gemeen
ten en waterschappen, hebben geautomatiseerde
systemen ontwikkeld of zijn bezig dit te doen om te
kunnen voorzien in een structurele informatievoorzie
ning over onroerend goed binnen hun eigen organisa
tie. Het is logisch, dat het Kadaster als leverancier
van de belangrijkste basisinformatie voor deze syste
men deze informatie geautomatiseerd gaat leveren.
3. Het Kadaster zal steeds meer gaan fungeren als coör
dinerende instantie voor de vastgoedinformatievoor
ziening. De Dienst zal een belangrijke rol spelen bij
het verzamelen, beheren en uitwisselen van gege
vens en bij het opstellen van een uniforme begrippen-
omschrijving op dit gebied. Het AKR-systeem biedt
hiertoe de mogelijkheden.
Een in 1983 gehouden efficiency-onderzoek naar AKR,
welk onderzoek noodzakelijk bleek voordat kon worden
besloten tot landelijke invoering van AKR, heeft aange
toond dat efficiencyverbeteringen mogelijk waren, voor
namelijk in de procedures, doch dat deze ten koste zul
len gaan van een groot aantal arbeidsplaatsen bij het
Kadaster. Met name de zorgvuldigheid die bij de besluit
vorming in acht diende te worden genomen en de zorg
die thans aan de personele en organisatorische gevolgen
van dit project dient te worden besteed, hebben ertoe
geleid dat eerst sinds het voorjaar van 1984 de invoering
van AKR met grote voortvarendheid kon worden opge
start. Overigens heeft AKR tot nu toe niet tot gedwon
gen ontslagen geleid, maar is door natuurlijk verloop de
situatie gestabiliseerd.
Structuur van AKR
Omtrent de basisstructuur van de kadastrale registratie
kan het navolgende worden opgemerkt. Enerzijds is
Nederland verdeeld in een 5 500 000 percelen, ook ob
jecten genaamd, anderzijds zijn er in Nederland ruim
3 000 000 subjecten, natuurlijke of niet-natuurlijke perso
nen, die zakelijke rechten hebben en/of verkrijgen ten
opzichte van die objecten door middel van stukken,
voornamelijk notariële akten, waarbij veranderingen in
NGT GEODESIA 86
die rechtssituaties plaatsvinden op basis van 2 000 000
mutaties per jaar.
Basis voor deze rechtstoestanden vormen de openbare
registers, waarbij de registratie als belangrijke functie
heeft inzicht te verschaffen in en informatie te verstrek
ken uit die openbare registers.
Duidelijk is dat er sprake is van twee ingangen op de
kadastrale registratie, op basis waarvan informatie kan
worden verstrekt, namelijk informatie uitgaande van het
object en informatie met het subject als invalshoek. Ver
rassend is de eenvoud van deze basisstructuur, een een
voud die met name in het verleden heeft geleid tot een
onderschatting van de automatisering van de kadastrale
registratie en het herhaaldelijk opschuiven van plannin
gen en gemaakte afspraken.
Subjecten
Belemmering
perceel
Subject
relaties
Stukken
Zakelijke
rechten
Belemmering
zakelijk
recht
Percelen
Stuk
relaties
Zakelijk
recht-
relaties
Perceel
relaties
Fig. 1. Gegevensstructuur AKR.
Hoe eenvoudig de basisstructuur ook moge lijken, de
uitwerking in het geautomatiseerde systeem heeft ge
leerd, dat in het AKR-project een van de grootste, inge
wikkeldste en meest omvattende automatiseringsprojec
ten wordt gerealiseerd, die binnen de administratieve
automatisering in Europa bekend zijn.
Immers, waar tussen de subjecten allerlei relaties denk
baar zijn, zoals huwelijksrelaties, groepsrelaties en alle
andere denkbare relaties tussen personen, blijken ook
verschillende relaties te bestaan tussen objecten (perce
len) en delen van percelen. Ook blijken relaties te be
staan tussen zakelijke rechten en akten (stukken ge
noemd) die de basis vormen voor de registratie. Tevens
blijken allerlei beperkingen mogelijk te zijn, zowel ge
koppeld aan de percelen alsook aan de zakelijke rechten,
waarbij bovendien informatie moet kunnen worden op
genomen met betrekking tot ruilverkavelingen, erf
dienstbaarheden, onzelfstandige delen, vermoedelijke
belastingplichtigen enz. Als we dan bovendien bedenken
dat hier sprake is van een werkelijk on-line, real-time
421