Technische Bestuurskunde aan de
Technische Universiteit Delft
,,He uses statistics as a drunken man lamp-posts: for
support rather than illumination".
,,Een statisticus waadde vol vertrouwen door een rivier,
die gemiddeld één meter diep was. Hij verdronk".
8. Betrouwbaarheid
Als de landmeetkundige zegt, dat zijn werk betrouwbaar
is, bedoelt hij te zeggen: ik weet, dat het onvermijdelijk
was, dat ik fouten maakte, maar ik heb mijn werk zo in
gericht, dat eventuele fouten van enig formaat met een
vrij grote zekerheid aan het licht zijn gekomen.
In de uiteenzettingen over de precisie is al duidelijk ge
maakt, dat niet alles fout is, wat fout lijkt. Een waarne
ming aan de rand van het histogram bijvoorbeeld kan
worden geaccepteerd als zijnde te behoren tot de te ver
wachten spreiding van de waarnemingen. Ook kan iets
wat goed lijkt, fout zijn en toch acceptabel zijn, bijvoor
beeld wanneer de histogrammen van de goede en de
inderdaad foute waarneming elkaar overlappen. Deze
redenering illustreert al, dat goed en fout nog niet zulke
scherp gedefinieerde begrippen zijn.
De landmeetkunde hanteert daarbij het begrip grens
waarde: de grootte van een fout, die met een tevoren
bepaalde kans kan worden ontdekt. Dikwijls wordt voor
die kans 80% gekozen. In zijn berekeningen wordt een
toetsingssysteem ingebouwd, waardoor een fout van
een bepaalde grootte met een kans van 80% wordt ont
dekt. Hij zou ook op grotere zekerheid dan 80% kunnen
mikken, maar dit zou inhouden, dat het toetsings
systeem veel meer waarnemingen aanwijst als fouten of
mogelijke fouten. Die moeten dan allemaal worden on
derzocht en dat zou het produkt zeer duur maken.
De meetkundige grondslag van de GBKN wordt ge
vormd door kringnetten. Dat zijn constructies van aan el
kaar aansluitende kringen van veelhoeken van 6 a 12
hoekpunten, waarin alle hoeken en zijden worden geme
ten. De waarnemingen worden getoetst op alle overbe-
paaldheden, die de constructie oplevert. Het geheel
wordt dan nog aangesloten op het stelsel van de Rijks
driehoeksmeting, wat nog een toetsing betekent op de
meetresultaten. Als onverhoopt grove fouten zijn ge
maakt, wijst het toetsingssysteem aan, waar dat waar
schijnlijk is gebeurd. De bewuste waarnemingen kunnen
dan worden overgemeten.
In het verdere produktieproces van de GBKN (uitwer
king van luchtfoto's en/of terrestrische metingen) is de
betrouwbaarheid zo goed mogelijk gewaarborgd door
een visuele controle van het eindprodukt op niet-
logische afbeeldingen. Plotselinge sprongen in de ver
hardingsbreedte en gebouwen die niet haaks zijn, wijzen
op gemaakte fouten. Maximale betrouwbaarheid zou
hier te bereiken zijn door het gehele proces tweemaal te
doen en de twee eindprodukten met elkaar te vergelij
ken. Dit zou het produkt zeer duur maken!
9. Slotbeschouwing
- In het voorgaande is het begrip kaartnauwkeurigheid
(uiteenvallend in precisie en betrouwbaarheid) toege
licht. Aan de hand van voorbeelden is gedemon
streerd, dat verschillen zijn te verwachten tussen in
het terrein gemeten maten en uit de kaart afgeleide
maten.
- Met behulp van de standaardafwijking is de verwach
ting van deze verschillen berekend. Verschillen, die
binnen deze verwachtingen vallen, zijn niet te ver
mijden.
Alle beschouwingen en voorbeelden gaan over ma
ten tussen scherp identificeerbare punten (in de wan
deling harde topografie genoemd). Voor maten tus
sen minder scherp identificeerbare punten geldt de
standaardafwijking van 0,2 mm niet. Hoewel het in
hoofdstuk 1 genoemde rapport hierover niets zegt,
lijkt het veilig hierbij uit te gaan van een standaard
afwijking van bijvoorbeeld 0,5 mm. Welk gevolg dit
heeft voor de te verwachten verschillen tussen uitge-
paste en gemeten maten, kan men zelf nagaan.
- Naast deze onvermijdelijke verschillen zullen grove
fouten aan de controles kunnen ontsnappen. Men
zegt weieens: iedere fout, die kan worden gemaakt,
wordt een keer gemaakt. De kaartproducent moet
voortdurend op zijn hoede zijn voor dit soort fouten,
maar.ook hij is maar een mens.
door de interfacultaire werkgroep Technische Bestuurskunde,
Thijsseweg 11, 2629 JA Delft.
In het kader van de Operatie „Taakverdeling en Concen
tratie" heeft Minister Deetman besloten, dat het onder
wijs en het onderzoek op het terrein van de bestuurs
kunde in de Randstad tot ontwikkeling moeten worden
gebracht. Hier werd een belangrijke taak gezien voor de
Rijksuniversiteit Leiden, de Erasmus Universiteit Rotter
dam en de Technische Universiteit Delft. Het College
van Bestuur van de TU Delft besloot vervolgens om de
Delftse inbreng te profileren in de sfeer van de techni
sche wetenschappen en daarmee was de term „techni
sche bestuurskunde" geboren.
Wat is Technische Bestuurskunde?
Bestuurswetenschappelijk onderzoek bestudeert in het
430
algemeen de inrichting en werking van het openbaar
bestuur, dat te onderscheiden is in:
- het proces van voorbereiden, vaststellen, uitvoeren
en evalueren van overheidsbeleid, zoals dat zijn oor
sprong vindt in en gericht is op eisen en problemen
die in de samenleving voorkomen;
- het geheel van instellingen bestaande op grond van
publiekrechtelijke regelingen, die zich met dit proces
bezighouden.
Technische bestuurskunde richt zich op beleidsgericht
onderzoek, studie en ontwikkelingswerk, waarbij be
langrijke aandacht wordt geschonken aan de technische
componenten bij de werking en inrichting van het open
baar bestuur. Vanuit de voorgestane, probleemgerichte
NGT GEODESIA 86
