BENEDIKT-
BEUREN
MURNAU
(WALCHEN-
"S SEE
WELLGAU,
1200-
-<000-
~-J600.
tBOO
?MISCH-
(TËNKIRCHEN
LONGITUDE
O 2 4 6 8 10
Fig. 11. Netwerk Werdenfelser Land.
6. Kosten
De kosten van een campagne met traagheidsplaatsbepa
ling zijn sterk afhankelijk van de terreingesteldheid in het
werkgebied, de beschikbare transportmiddelen, de mo-
bilisatiekosten voor materieel en mensen, en de doel
matigheid van de organisatie van de metingen. Hier kan
alleen worden geprobeerd een algemene indicatie van de
verschillende kostenfactoren te geven. De cijfers zijn ge
baseerd op de Shell campagnes in Libië en Tunesië in
1981 en 1983, en kunnen in belangrijke mate verschillen
voor andere projecten.
Prijs per dag
in guldens
INS systeem, inclusief computer 5 500,—
Meetploeg 2 500,—
Landrover 300,—
Toegepast op een campagne zoals die van Tunesië.
Mob/Demob
25 000, -
INS systeem
5
dagen mob/demob
a f 5 500,-
27 500, -
27
dagen operationeel
a f 5 500,-
148 500,-
Meetploeg
32
dagen a f 2 500,—
80 000, -
Landrovers
29
dagen a f 300,—
8 700,-
Logistiek
32
dagen a f 600,—
19 200,-
Totaal
308 900, -
Verdeeld over de
2722 gemeten punten komt dit neer op
f 113,— per punt.
Uit de prijssamenstelling wordt duidelijk, dat de kosten
in hoge mate worden beïnvloed door de huurprijs voor
het INS systeem. Langdurige onproduktieve perioden,
zoals oponthoud bij de douane, wachttijden door logis
tieke redenen of tijdverlies door instrumentfouten, kun
nen de totale kosten sterk in opwaartse richting beïn
vloeden.
Door Nortech Surveys worden voor het meten van
tunnelprofielen de volgende tarieven genoemd:
20 km tunnel f 2 800 per km
100 km tunnel f 1 100 per km
Voor de Laser Profiling moet bij de kosten voor het INS
systeem, de helikopter en de meetploeg nog de huur van
de laser worden opgeteld, die ongeveer f 2 300,— per
dag bedraagt.
7. Slotopmerkingen
De traagheidsplaatsbepalingssystemen hebben in de
praktijk bewezen in staat te zijn met dm of zelfs cm
nauwkeurigheid te kunnen werken. Ze zijn zeer robuust
en eenvoudig te bedienen. De hinderpaal voor een veel
vuldig gebruik zijn de hoge aanschaffingskosten die on
geveer f 650 000,— bedragen voor een FILS III. Samen
met de nodige reserve-onderdelen en de computer is al
gauw een investering van f 1 000 000,— vereist. De ver
wachting is, dat toekomstige systemen wel nauwkeu
riger zullen worden door het gebruik van nieuwe typen
gyro's (bijvoorbeeld ring laser gyro's), maar dat de prij
zen minstens op het tegenwoordige niveau blijven.
GPS trekt op dit moment duidelijk de meeste aandacht,
omdat het universeler inzetbaar is en de aanschaffings
kosten duidelijk lager liggen. Toch moet de traagheids
plaatsbepaling niet worden gezien als een concurrent
van GPS, maar als een aanvulling op bijvoorbeeld de
volgende gebieden:
- in dynamische systemen (schepen, auto's, vliegtui
gen) voor de continue registratie van de bewegingen;
- in omstandigheden waar de ontvangst van GPS sig
nalen niet of in beperkte mate mogelijk is, bijvoor
beeld ondergronds, onder water of in dichtbebouwde
gebieden;
- voor werkzaamheden waarbij een groot aantal pun
ten met cm of dm nauwkeurigheid moet worden be
paald. Als deze punten goed toegankelijk zijn voor
een voertuig, zal een INS systeem sneller en mogelijk
ook kostenbesparend werken.
Tenslotte zou ik ook nog het gebruik van INS systemen
voor de bepaling van zwaartekracht en loodafwijkingen
willen noemen. Verschillende testen hebben uitgewe
zen, dat het mogelijk is gelijktijdig met de positie ook de
zwaartekrachtsvector te bepalen met een nauwkeurig
heid van 2-5 mgal en 1 -3". Als deze nauwkeurigheid
nog verder kan worden verbeterd, zal de methode ook
aantrekkelijker worden voor de verkenning van nieuwe
gebieden, bijvoorbeeld ten behoeve van de exploratie
van aardolie.
Literatuur
Caspary, W. F., en R. König, Comparative study of the Ferranti,
Honeyweii and Litton inertia! Survey Systems Testnet Ebers-
berger Forst. 3rd International Symposium on Inertial Techno
logy for Surveying and Geodesy. Banff 1985.
Hein, G. W., B. Eissfelleren H. Landau, Comparative Study of the
Ferranti, Honeywell and Litton Inertial Surveying Systems
Testnet Werdenfelser Land. 3rd International Symposium on
Inertial Technology for Surveying and Geodesy. Banff 1985.
Cross, P. A., en P. Harrison, First Results from FILS III Trials on
the Edinburgh Inertial Test Network. 3rd International Sympo
sium on Inertial Technology for Surveying and Geodesy. Banff
1985.
NGT GEODESIA 87
15