BENEDIKT- BEUREN MURNAU (WALCHEN- "S SEE WELLGAU, 1200- -<000- ~-J600. tBOO ?MISCH- (TËNKIRCHEN LONGITUDE O 2 4 6 8 10 Fig. 11. Netwerk Werdenfelser Land. 6. Kosten De kosten van een campagne met traagheidsplaatsbepa ling zijn sterk afhankelijk van de terreingesteldheid in het werkgebied, de beschikbare transportmiddelen, de mo- bilisatiekosten voor materieel en mensen, en de doel matigheid van de organisatie van de metingen. Hier kan alleen worden geprobeerd een algemene indicatie van de verschillende kostenfactoren te geven. De cijfers zijn ge baseerd op de Shell campagnes in Libië en Tunesië in 1981 en 1983, en kunnen in belangrijke mate verschillen voor andere projecten. Prijs per dag in guldens INS systeem, inclusief computer 5 500,— Meetploeg 2 500,— Landrover 300,— Toegepast op een campagne zoals die van Tunesië. Mob/Demob 25 000, - INS systeem 5 dagen mob/demob a f 5 500,- 27 500, - 27 dagen operationeel a f 5 500,- 148 500,- Meetploeg 32 dagen a f 2 500,— 80 000, - Landrovers 29 dagen a f 300,— 8 700,- Logistiek 32 dagen a f 600,— 19 200,- Totaal 308 900, - Verdeeld over de 2722 gemeten punten komt dit neer op f 113,— per punt. Uit de prijssamenstelling wordt duidelijk, dat de kosten in hoge mate worden beïnvloed door de huurprijs voor het INS systeem. Langdurige onproduktieve perioden, zoals oponthoud bij de douane, wachttijden door logis tieke redenen of tijdverlies door instrumentfouten, kun nen de totale kosten sterk in opwaartse richting beïn vloeden. Door Nortech Surveys worden voor het meten van tunnelprofielen de volgende tarieven genoemd: 20 km tunnel f 2 800 per km 100 km tunnel f 1 100 per km Voor de Laser Profiling moet bij de kosten voor het INS systeem, de helikopter en de meetploeg nog de huur van de laser worden opgeteld, die ongeveer f 2 300,— per dag bedraagt. 7. Slotopmerkingen De traagheidsplaatsbepalingssystemen hebben in de praktijk bewezen in staat te zijn met dm of zelfs cm nauwkeurigheid te kunnen werken. Ze zijn zeer robuust en eenvoudig te bedienen. De hinderpaal voor een veel vuldig gebruik zijn de hoge aanschaffingskosten die on geveer f 650 000,— bedragen voor een FILS III. Samen met de nodige reserve-onderdelen en de computer is al gauw een investering van f 1 000 000,— vereist. De ver wachting is, dat toekomstige systemen wel nauwkeu riger zullen worden door het gebruik van nieuwe typen gyro's (bijvoorbeeld ring laser gyro's), maar dat de prij zen minstens op het tegenwoordige niveau blijven. GPS trekt op dit moment duidelijk de meeste aandacht, omdat het universeler inzetbaar is en de aanschaffings kosten duidelijk lager liggen. Toch moet de traagheids plaatsbepaling niet worden gezien als een concurrent van GPS, maar als een aanvulling op bijvoorbeeld de volgende gebieden: - in dynamische systemen (schepen, auto's, vliegtui gen) voor de continue registratie van de bewegingen; - in omstandigheden waar de ontvangst van GPS sig nalen niet of in beperkte mate mogelijk is, bijvoor beeld ondergronds, onder water of in dichtbebouwde gebieden; - voor werkzaamheden waarbij een groot aantal pun ten met cm of dm nauwkeurigheid moet worden be paald. Als deze punten goed toegankelijk zijn voor een voertuig, zal een INS systeem sneller en mogelijk ook kostenbesparend werken. Tenslotte zou ik ook nog het gebruik van INS systemen voor de bepaling van zwaartekracht en loodafwijkingen willen noemen. Verschillende testen hebben uitgewe zen, dat het mogelijk is gelijktijdig met de positie ook de zwaartekrachtsvector te bepalen met een nauwkeurig heid van 2-5 mgal en 1 -3". Als deze nauwkeurigheid nog verder kan worden verbeterd, zal de methode ook aantrekkelijker worden voor de verkenning van nieuwe gebieden, bijvoorbeeld ten behoeve van de exploratie van aardolie. Literatuur Caspary, W. F., en R. König, Comparative study of the Ferranti, Honeyweii and Litton inertia! Survey Systems Testnet Ebers- berger Forst. 3rd International Symposium on Inertial Techno logy for Surveying and Geodesy. Banff 1985. Hein, G. W., B. Eissfelleren H. Landau, Comparative Study of the Ferranti, Honeywell and Litton Inertial Surveying Systems Testnet Werdenfelser Land. 3rd International Symposium on Inertial Technology for Surveying and Geodesy. Banff 1985. Cross, P. A., en P. Harrison, First Results from FILS III Trials on the Edinburgh Inertial Test Network. 3rd International Sympo sium on Inertial Technology for Surveying and Geodesy. Banff 1985. NGT GEODESIA 87 15

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1987 | | pagina 15