Monoplotting: een systeem voor het bijwerken van
kaarten en digitale gegevensbestanden
reeds bij het vervaardigingsproces (semi-)digitale tech
nieken toe te passen.
Beide ontwikkelingen rechtvaardigen de veronderstel
ling, dat ook in Overijssel in de nabije toekomst de stap
naar volledig digitale kaartvervaardiging zal worden
gemaakt.
5. Slot
Deze bijdrage over een aantal jaren GBKN-ontwikkeling
in Overijssel wordt afgesloten met een aantal conclude
rende slotopmerkingen:
1. Samenwerkingsverbanden die leiden tot, voor de
praktijk, belangrijke concrete resultaten op het ge
bied van de grootschalige kaartvervaardiging, ont
staan primair ,,in het veld", namelijk tussen direct
belanghebbenden.
2. De coördinerende taak van de Minister van VROM op
het gebied van vastgoedinformatievoorziening heeft
voor de praktijk van de GBKN-ontwikkeling in Over
ijssel pas écht betekenis, als die taak onder meer
bestaat uit het geven van ruimte aan de direct belang
hebbenden om:
- tot samenwerkingsverbanden a la „Oost-Over
ijssel" te komen;
- een produkt te definiëren, dat past bij ieders porte-
monnaie en wensen.
3. In de provincie moet flexibel en snel kunnen worden
gereageerd op vraagstellingen van (potentiële) deel
nemers. Daarvoor is nodig:
- een flexibel programma;
- een duidelijk en eenduidig beleid met betrekking
tot de kadastrale bijdrage (vast) en eenduidigheid/
eenvoud met betrekking tot de kostenverdeling
tussen anderen;
- conversie van de kadastrale kaart naar schaal en
bladindeling van de GBKN (in de analoge situatie);
- meer geld en personele capaciteit dan nu in veel
gevallen aanwezig is.
door prof. dr. ir. M. Molenaar en H. J. Stuiver, Vak
groep Landmeetkunde en Teledetectie, Landbouwuni
versiteit Wageningen.
SUMMARY
Monoplotting: a system for updating from single aerial
photographs
This article describes a system for digital monoplotting, which ope
rates on a personal computer with a MS-DOS operating system,
with periferals. Digital monoplotting is a technique for map up
dating from single aerial photographs.
Firstly the basic mathematical formulas are given, describing the re
lationship between terrain objects and their photographic images.
Secondly the monoplotting system is described as it has been
developed at the Wageningen Agricultural University.
Attention is paid to the different types of data required as input for
the system and the data sources, the structure of the database and
operations which can be applied to the data.
Finally attention is paid to the system output and its applications,
such as map updating, making map overlays for aerial photo
graphy, the production of stereo overlays etc.
1. Inleiding
„Monoplotting" is een methode om informatie vanuit
een enkele luchtfoto over te dragen naar een kaart of
een database [1], [2]*). Op de vakgroep Landmeet
kunde van de Landbouwuniversiteit Wageningen is een
programmapakket voor monoplotting ontwikkeld voor
IBM-achtige microcomputers. Het programmapakket is
oorspronkelijk ontwikkeld ter ondersteuning van het
onderwijs in de fotogrammetrie en de foto-interpretatie.
Uit reacties van gebruikers bleek echter, dat het met
geringe aanpassingen kon worden gebruikt voor een
groot aantal doeleinden. Het systeem, zoals het nu is,
kan foto-interpreteurs helpen hun interpretatieresultaten
te combineren met gegevens die uit andere bronnen zijn
verkregen, zoals kaarten of andere luchtfoto's. Het
De nummers [1] t.m. [6] verwijzen naar „Literatuur" op p. 55
aan het eind van dit artikel.
NGT GEODESIA 87
systeem is echter ook geschikt voor het bijwerken van
kaarten en gegevensbestanden.
In het monoplottingproces worden resultaten van foto
interpretatie gedigitaliseerd en getransformeerd naar
terrein- of kaartcoördinaten. Met de getransformeerde
gegevens wordt een bestand opgebouwd, waaruit gege
vens kunnen worden gehaald voor het maken van kaar
ten, kaart-overlays of foto-overlays. Naast de micro
computer zijn hiervoor een digitizer, een plotter en een
printer nodig.
Het systeem met haar mogelijkheden wordt hieronder
meer in detail beschreven. Hoofdstuk 2 geeft een
samenvatting van de belangrijkste fotogrammetrische
principes. Hoofdstuk 3 geeft aan welke parameters moe
ten worden berekend om de transformaties van foto
naar kaart en terug te kunnen uitvoeren. Hoofdstuk 4
beschrijft de hoofdonderdelen van het systeem: de ge
gevensbronnen, de structuur van de database en een
aantal bewerkingen, dat op de gegevens kan worden uit
gevoerd. Hoofdstuk 5 geeft een aantal gebruiksmogelijk-
51
