0600
Fig. 8. Sondeerconus.
De constructie bestaat uit een roestvrije lange-slag son
deerconus met grote diameterpunt van gehard en ver
chroomd staal (fig. 8). De conus is samengesteld uit een
vast en een telescopisch schuivend deel. O-ringen en
een vuilschraapring zorgen ervoor, dat de in elkaar
schuivende delen vrij van vuil blijven. De maximale slag
die deze delen ten opzichte van elkaar kunnen maken, is
30 cm. In de punt worden de binnenstangen geschroefd.
Het buitenste deel van de conus dat kan schuiven ten
opzichte van de vaste punt, wordt met behulp van stan-
daardsondeerbuizen verlengd tot de benodigde lengte.
Wijze van plaatsing
Afhankelijk van de terreinomstandigheden en de maxi
male penetratiekracht die noodzakelijk is om de conus
op diepte te brengen, wordt een keuze gemaakt van het
voertuig met de daarbij behorende sondeerinstallatie.
Een sondeerinstallatie met een drukcapaciteit van 200
kN om tot een maximale diepte te komen van 50 meter
of meer, is in de meeste gevallen voldoende.
Als een verkenningssondering al dan niet met helling
meting en kleefmeting is uitgevoerd, worden deze resul
taten ter plaatse geïnterpreteerd om de gewenste plaat
singsdiepte van het merk te bepalen. Onder de Neder
landse omstandigheden zal een diepte van 25 a 30 meter
in veel gevallen voldoende zijn.
Aan de hand van deze gegevens wordt de vast-punt
conus weggedrukt tot de geplande diepte. De eerste
binnenstang wordt in de punt van de conus geschroefd.
Vervolgens wordt de eerste sondeerbuis over de ge
noemde binnenstang geschoven en op de mantel van de
conus geschroefd. Per meter worden binnenstang en
sondeerbuis op de voorgaande geplaatst en wordt deze
handeling herhaald totdat de gewenste diepte is bereikt.
De schroefdraadverbindingen van de sondeerbuizen
worden met een speciale pasta waterdicht afgesloten.
Tevens dient deze pasta om de buizen aan elkaar te
lijmen, zodat later bij het losdraaien van een dop niet de
streng kan loskomen. Verder worden de borstaansluitin-
gen van de sondeerbuisdraad voorzien van een anti-
corrosiemiddel. De ruimten tussen de sondeerbuis en de
binnenstangen worden gevuld met een speciale olie. Dit
is een milieuvriendelijk mineraal produkt, dat wrijving en
roestvorming moet voorkomen. Als dit bij elke meter
wordt gedaan, voorkomt men zoveel mogelijk lucht-
insluiting.
Wanneer de vereiste diepte is bereikt, wordt de streng
sondeerbuizen een gedeelte van de conusslag getrok
ken, bijvoorbeeld 20 cm van de slag van 30 cm. Hierbij
wordt tijdens het trekken met een waterpasinstrument
gecontroleerd of de aan de binnenstangen gekoppelde
punt niet mee omhoogkomt. Daarna volgt de afwerking
van het merk.
Vanuit de sondeerauto worden tot het maaiveld de son
deerbuizen en binnenstangen losgeschroefd en verwij
derd. Als de auto boven het punt weg is, worden de
laatste sondeerbuis en binnenstang vervangen door
roestvrijstalen exemplaren, en vindt de afwerking verder
plaats volgens fig. 9.
afsluitdop (RVS)
cap (stainless steel)
gegraveerd
tekstplaatje
engraved
data plate
PEIL bovenk
binnenstang
DATUM
PVC 3 125
sondeerbuis (RVS)
stainless steel
tube
conus tot in zettingsvrlje
vaste zandlaag
cone-tip in non-subsiding
dense sandlayer
Fig. 9. OM met sondeerconus.
In de praktijk blijkt het van belang te zijn, dat men een
niet te krappe afwerkput toepast. Het gaat er daarbij om
dat men gemakkelijk instrumenten kan hanteren, afsluit-
doppen kan losmaken, maar ook dat de constructie
wordt beschermd tegen beschadigingen ten gevolge van
verkeer en/of zakkende grond.
Kosten
De kosten van een te plaatsen Ondergronds Merk wor
den bepaald door een aantal factoren, onder andere:
a. vereiste funderingsdiepte;
b. terreinomstandigheden die bepalen met welk type
voertuig het merk wordt geplaatst;
c. of er puin in de grond zit en of er horizontaal zettings-
gevoelige lagen zijn;
d. afwerking;
e. beoogde gebruiksduur van het merk.
De materiaalkosten bestaan uit:
f 1 500,— voor de vast-punt conus;
f 120,— per meter diepte.
Ook is het mogelijk het merk voor een bepaalde periode
te plaatsen, waarna, als het werk is afgelopen, het merk
weer wordt getrokken. Hierbij bestaan de kosten uit het
plaatsen en trekken van het merk en een verhuurprijs
voor de gebruikte materialen.
5. Slot
Gemak van aansluiten
Destijds is gekozen voor een ondergrondse vastlegging
van het NAP om:
verstoring zoveel mogelijk te voorkomen;
geen last te hebben van temperatuureffecten (75 cm
onder maaiveld).
Nadelen daarentegen zijn:
het meten van deze Ondergrondse Merken is ar
beidsintensief;
merken kunnen ongewild en ongemerkt verdwijnen
NGT GEODESIA 87
325
