KAARTCATALOGUS 'S-GRAVENHAGE
als gemeenten ervoor zorgen dat onze systemen goed werken, dan
kunnen wij onze touwtjes in eigen handen houden. Centraal opge
legde regels zouden gegeven de huidige situatie fnuikend zijn
voor de operationaliteit van de al draaiende systemen".
Over de noodzaak om de problemen waarvoor een gemeente zich
ziet geplaatst: .als wij de samenhang niet erkennen, rennen wij
van de ene ad-hoc-oplossing naar de andere".
Verder zegt Van Tilborg, dat de VNG van start gaat met een „Ge
meentelijk Platform voor Vastgoedinformatie", waar gemeenten
hun eigen plannen kunnen toetsen, zodat niet het gevaar bestaat
dat de centrale overheid of de leverancier van de systemen gaan
bepalen hoe de informatievoorziening moet gaan verlopen.
Tenslotte
U begrijpt dat met name de laatste sprekers de instemming van uw
redacteur hebben.
Om in het bezit te komen van het lezenswaardige boekje „Gemeen
telijke Vastgoedinformatie" kunt u bellen of schrijven naar de Uit
geverij VNG, postbus 30435 GK 's-Gravenhage, telefoon 070 -
738393. ISBN 90322-25499. Peter Miete
Van de afdeling Voorlichting van de gemeente Den Haag ontving
de redactie de vernieuwde Kaartcatalogus 's-Gravenhage". In dit
smaakvol uitgevoerd boekwerkje wordt een overzicht gegeven van
de kaarten welke door de Gemeentelijke Dienst Stadsontwikkeling-
Grondzaken worden uitgegeven. De kaarten zijn in te delen in
grootschalige basiskaarten in de schalen 1 500, 1 1 000 en 1
2 000, en kleinschalige topografische kaarten in de schalen 1
5 000, 1 10 000, 1 20 000 en 1 40 000. Beide kaartsoorten zijn
vervaardigd in een raamkaartensysteem, de grootschalige noordge-
richt, de kleinschalige 30 graden gedraaid in oostelijke richting.
Verder wordt een uitgebreid scala aan thematische kaarten vervaar
digd op basis van bovenstaande series. Naast de inmiddels al ge
woon geworden thema's „openbaar vervoer", „wijkindeling",
„stadsvernieuwing" en „archeologie-geologie" dienen een aantal
bijzondere kaarten hier even apart genoemd te worden: de braille-
reliëfkaart met een sterk vereenvoudigd kaartbeeld en voldoende
herkenbaarheid in het stratenpatroon; de kaarten „waarschu
wingscampagne" met in de betreffende gebieden aangegeven
waar de gemeente panden aankoopt in het kader van de stads
vernieuwing, of waar particuliere woningen voor verbeteringssub
sidie in aanmerking komen; de stedebouw-architectuurkaart met
voorbeelden van bouwstijlen en stijlen die typerend zijn voor de
Haagse manier van bouwen.
Tenslotte kunnen van het gehele Haagse gebied onthoekte foto
kaarten worden geleverd zwart-wit, op schaal 1 5 000 uit een
fotovlucht 1 12 500, welke om de twee jaar wordt uitgevoerd.
De Dienst SO-GZ heeft met deze catalogus een duidelijk overzicht
gegeven van de beschikbare kaarten voor de Haagse diensten en
bedrijven, de Haagse burger en de toerist.
Nadere inlichtingen worden verstrekt in de Winkel Kaartverkoop
aan de Laan van Meerdervoort 71, telefoon 070- 123002.
Peter Miete
ADMISSIES ALS LANDMETER IN NEDERLAND VÓÓR 1811
Uitgeverij Canaletto, Alphen aan den Rijn, 1987, 300 p. met ca. 50
illustraties. Geb. f75,
In dit werk zijn de gegevens betreffende admissies van landmeters
bij de gewestelijke hoven en besturen systematisch bijeengebracht.
De admissie gaf vanaf de 16e eeuw een zekere rechtsgeldigheid en
status overigens een meer algemene erkenning van bekwaam
heden aan het werk van beoefenaren van exacte vakken, met de
verzamelnaam landmeter aangeduid, voor zover het metingen en
berekeningen betrof.
De behoefte aan betrouwbaarheid bewoog de overheid ertoe, in
navolging tot de regelgeving voor het notariaat, het toelaten van
landmeters op haar rechtsgebied aan regels te binden en de erken
de landmeters te registreren en te voorzien van een akte van admis
sie. De admissiegegevens en de gegevens in de bijlagen betref
fende de behandelde personen bieden een goede basis voor studies
waarin deze „landmeters" een rol spelen.
In de 17e en 18e eeuw werden in ons land technische vakken en
exacte wetenschappen niet erg hoog gewaardeerd. Toch waren er
in toenemende mate beoefenaren van technische vakken. Op hun
kunde werd steeds meer een beroep gedaan: niet alleen in de land
meetkunde en de fortificatieleer, maar ook bijvoorbeeld in de
waterbouwkunde, de bouwkunde, de stedelijke planologie, de zee
vaartkunde en de kartografie. Om hun bekwaamheid te kunnen
aantonen, werden veelal verklaringen van allerlei deskundigen
overgelegd. Deze verklaringen hadden echter een incidenteel en
subjectief karakter. Er was behoefte aan een erkend diploma, dat
na onderzoek door officiële deskundigen werd uitgereikt. Het is be
grijpelijk dat de admissies die door de provincies werden verleend
op redelijke wijze tegemoet kwamen aan deze behoefte.
Om aan te geven in welk vakgebied een landmeter thuishoort, en
uiteenlopende gegevens betreffende zijn leven en werk snel toe
gankelijk te maken, zijn in de index op persoonsnamen verwijzingen
geplaatst naar literatuur, bibliografieën en repertoria.
Ten einde het beeld van de personen zo volledig mogelijk te maken,
zijn drie lijsten als bijlagen toegevoegd; de namen zijn ook in de
index met verwijzing naar de bijlagen opgenomen. Het betreft:
de militaire ingenieurs in dienst van de Republiek, 1585-1701,
de landmeters van de Verenigde Oostindische Compagnie,
1690-1791, en
de landmeters en civiele verificateurs, aangesteld bij de ver
ponding, 1806-1811.
In totaal worden gegevens van ongeveer 3 500 personen geboden.
De algemene inleiding en inleidingen per gewest/gebied geven
achtergrondinformatie over opleiding en functioneren van de
„landmeters" vóór 1811.
De auteurs zijn werkzaam (geweest)
Kadaster en als free-lance historicus.
De inhoud is als volgt:
bij het archiefwezen, het
Prof. dr. H. A. M. Snelders
Voorwoord
E. Muller en K. Zandvliet
1
Inleiding
2
Historisch overzicht
2.1
Landmeten vóór 1600
2.2
De admissie
Procedure; Exameneisen
2.3
Opleidingen
Praktijkonderwijs; Particuliere
,,konst"scholen; Universiteiten en
hogescholen; lllustre scholen; 18e
eeuwse genootschappen; Fundatie
van Renswoude; Beroepsoplei
dingen: fortificatiën, waterschap
pen en het aannemersbedrijf;
Tekenscholen
2.4
Enkele technische ontwikkelingen
2.5
Positie en status
Wetenschap- of kunde: de Land
metersstand; Conclusie
2.6
1795-1811
Centralistisch streven; Verponding
1806-1811: het Hollandse kadaster;
Conclusie
2.7
Landmeters na 1811
B. H. de Vries
3
Friesland
J. J. Hoogstins
4
Groningen
Tj. Jongsma
5
Drenthe
E. Muller
6
Overijssel
E. Muller
7
Utrecht
E. Muller
8
Gelderland
W. A. van Ham
9
Staats-Brabant en het land van
Overmaze
R. M. de La Haye
10
Limburg
R. Huijbrecht en
F. W. J. Scholten
11
Holland
A. F. Wennekes
12
Zeeland
Bijlagen
F. Westra en K. Zandvliet
I.
Militaire ingenieurs in dienst van de
Republiek, 1580-1701
B. M. Haubourdin
II.
Landmeters in dienst van de Ver
enigde Oostindische Compagnie
(Batavia, Ceylon en de Kaap),
1691-1791
K. Zandvliet
III.
Landmeters en civiele verificateurs,
aangesteld bij de verponding,
1806-1811
W. A. J. M. Quist
Index op persoonsnamen
N.B. Tevens verwijzing naar litera
tuur en bronnen
AMSTERDAM IN KAARTEN
Drs. E. van Thijn, burgemeester van Amsterdam, heeft op 25 sep
tember 1987 het eerste exemplaar van Amsterdam in kaarten; ver
andering van de stad in vier eeuwen cartografie in ontvangst geno
men uit handen van prof. dr. W. F. Heinemeyer, mede auteur van
het boek. Tevens werden exemplaren overhandigd aan de overige
auteurs van het boek, drs. M. F. Wagenaar, prof. dr. G. J. Borger,
drs. J. E. Burger, dr. H. A. Diederiks, dr. Y. M. Donkersloot-de
Vrij, drs. R. van Gelder, drs. R. E. Kistemaker, drs. A. P. de Klerk,
drs. A. Knotter, prof. H. H. van Regteren Altena, drs. H. Schmal,
drs. B. M. J. Speet, drs. T. Stol en drs. A. J. Thurkow.
De aanbieding vond plaats tijdens een feestelijke bijeenkomst in het
Historisch Museum te Amsterdam. Aanwezig waren tal van promi
nenten uit bestuurlijke kring, vertegenwoordigers van landelijke en
530
NGT GEODESIA 87