Landmeetkunde ter ondersteuning van
industriële bouwprojecten*)
I
In de praktijk is het pakket onder andere toegepast voor de in-
houdsbepaling van een zanddepot bij Schiedam (fig. 9). Het onre
gelmatig gevormde terrein is opgenomen met een tachymeter,
waaraan een Husky Hunter veldcomputer is gekoppeld. In de veld-
computer worden de waarnemingen in een zodanige vorm op
geslagen, dat ze direct door het Eclipse-systeem kunnen worden
verwerkt.
Het terrein is opgenomen met ongeveer 700 punten; een groot ge
deelte hiervan ligt op breeklijnen in het terrein, de overige punten
zijn willekeurige hoogtepunten. Na het tekenen van de hoogte-
kaart vergde het vormen van het DTM enkele uren; deze activiteit
is dan ook in de avonduren uitgevoerd.
Fig. 9. Zanddepot Schiedam, driehoeksmodel en hoogtelijnenteke
ning.
De als gevolg van de vorm van het terrein onregelmatige verdeling
van de hoogtepunten maakte het noodzakelijk, dat op enkele
plaatsen het DTM handmatig moest worden aangepast. Hiervoor
werden gedurende enkele uren personeel en computer ingescha
keld. Het tekenen van een hoogtelijnenkaart en het berekenen van
de inhoud was daarna nog een kwestie van minuten.
Wij verwachten dat wij met dit gereedschap de collega-afdelingen
in ons bedrijf beter van dienst kunnen zijn.
Uit de beschrijving van de werkzaamheden van de centraal-
technische afdelingen blijkt, dat het opstellen van beheerplannen
voor vooral de gemeentelijke infrastructuur, zoals groenvoor
zieningen, wegen en rioleringen, een belangrijke activiteit van ons
bedrijf vormt.
Veel gemeenten zien zich gesteld voor fors oplopende kosten voor
beheer en onderhoud. Zij willen door het laten maken van een be-
heerplan zicht krijgen op de kwaliteit en de gebreken van de infra
structuur en de kosten van het beheer, zowel op korte als op lange
termijn.
Voor het opstellen van zo'n plan is inzicht nodig in de plaats, de
hoeveelheid en de kwaliteit van de verschillende elementen van de
betreffende infrastructuur. De kwaliteitsbeoordeling wordt gedaan
door de technici van de betreffende discipline; voor de bepaling
van plaats en hoeveelheden wordt voor advies en uitvoering een
beroep gedaan op de afdeling Landmeetkunde. Vrijwel altijd ge
beurt dit op basis van bestaande kaarten, hoe gebrekkig die ook
mogen zijn. Het maken van een nieuwe goede kaart voor een
enkel beheerplan zal het plan zodanig duur maken, dat het „niet
meer hoeft".
Als tot een integrale aanpak wordt besloten een beheerplan op te
stellen voor de gehele gemeentelijke infrastructuur, dus voor
groen, wegen en riolering, moet het maken van een basiskaart
worden overwogen. Het ligt dan voor de hand de opdrachtgever
te wijzen op de mogelijkheid om samen met het Kadaster en de
Nutsbedrijven om de tafel te gaan zitten en te proberen samen een
GBKN te vervaardigen.
Deze kaart vormt een goede basis voor het opstellen van beheer
plannen, zeker nu de digitale vervaardiging ervan regel is. De
structuur van het digitale bestand is echter niet zodanig, dat op
eenvoudige manier hoeveelheden als lengten en oppervlakten er
aan kunnen worden ontleend.
Ik wil er aan het eind van mijn voordracht dan ook voor pleiten,
dat in het digitale bestand van de GBKN een zodanige structuur
wordt aangebracht, dat dit in de toekomst wel mogelijk is. Met
name in de bebouwde gebieden zal immers het gebruik van de
GBKN voor beheerplannen een belangrijke toepassing van deze
kaart zijn.
Literatuur
1Mierlo, ir. J. van, Deformatiemetingen. Collegedictaat THD.
1978.
2. Alberda, prof. ir. J. E., Inleiding Landmeetkunde. Delftse Uit
geversmaatschappij. 1979.
3. Nelis, ir. C. W., Digitale hoogtemodellen toegepast in de weg
en waterbouw. NGT Geodesia, 28e jaargang, no. 2. 1986.
4. Veenendaal, ing. R. F., Praktijkervaringen met het meten van
Digitale Terrein Modellen in relatie tot de civieltechnische
vraagstelling bij de Rijkswaterstaat. NGT Geodesia, 28e jaar
gang, no. 2. 1986.
door ing. W. Eimers, hoofd landmeetkundige buitendienst bij Keynes Inpark BV te
Schiedam.
SUMMARY
Landsurveying to support industrial construction projects
As an example of what is requested from the landsurveyor in construction projects the course of events
is described for the Hycon (Hydrogen Conversion for oil raffinary) project of Shell International Petro
leum Company.
Inleiding
In de dagelijkse praktijk van het landmeetkundige werk van een
ingenieursbureau komt veelvuldig meetwerk op bouwprojecten
voor. Het varieert van het uitzetten van een kleine bouwput voor
de bouw van een enkele woning tot een complex bouwwerk met
omvangrijke en ingewikkelde maatvoeringsproblemen. In deze bij
drage zal worden ingegaan op het door Keynes Inpark verrichte
werk bij het Hycon-project van Shell Pernis. Bij dit werk komt een
aantal zaken naar voren die het rechtvaardigen te spreken van een
uniek project.
Lezing gehouden op 14 oktober 1987 te Utrecht tijdens het
14e NGL congres.
NGT GEODESIA 88
Voordat wordt ingegaan op het landmeetkundige werk, volgt eerst
iets over het Hycon-project en zijn organisatie.
Al jaren lang worden over de hele wereld raffinaderijen gebouwd.
Met de bestaande raffinaderijen is het onmogelijk de zwaarste olie
fracties om te zetten in hoogwaardige produkten zoals benzine,
kerosine en gasolie.
Na de oliecrises van 1973 en 1979 waren de prijzen van aardolie
zo gestegen, dat werd gezocht naar mogelijkheden lichte produk
ten te produceren uit de relatief zware olie. Getracht werd werk
methoden te vinden die het mogelijk zouden maken om van het
residu, een zware taaie massa hoogwaardige produkten te fabri
ceren. Shell heeft hierbij gekozen voor een methode waarbij
waterstof wordt gebonden aan de moleculen van het residu. Dit
noemt men Hycon ofwel waterstofconversie.
15
