-
TOETSEN BIJ WATERPASSINGEN
primair
secundair
Ind geadviseerd
Ned
Ind
Ned
laagland
bergen
sectie
2,5 VJ
3 VJ
3,5 VJ
4 VJ
6 VJ
traject
2,5 VJ-
3,5 VJ
4 VJ
6 VJ
kring
1,25 VJ-
4 VJ
1,75 VJ
L^VJ
3 VJ
Fig. 6.
de bermen, zijn op enkele uitzonderingen na te smal en te bochtig
voor gemotoriseerd waterpassen. Trigonometrische hoogtemeting
kan zeker op verschillende bergtrajecten tot snellere resultaten lei
den dan de optische voetwaterpassing, terwijl de kustweg van
Ujung-Padang naar Parè-Parè heel goed hydrostatisch zou kunnen
worden gedaan.
Afwerking
De afwerking van de verkenning van het project Zuid-Sulawesi
was nu verder een zaak van de Verticale Sectie, waarbij ik mij be
perkte tot het over de schouder meekijken. Datzelfde gold voor het
prepareren van een pakket van ongeveer 1000 km waterpassing
voor de uitbesteding in 1987/1988.
Diversen
Een aantal zaken, waaraan in de achterliggende periode reeds was
gewerkt, diende nog te worden afgerond. Slechts enkele wil ik hier
bespreken:
7. Instructieboek
Dit instructieboek bevat hoofdstukken zoals:
ontwerpen van een waterpasnet;
verkennen van een waterpasnet;
opzetten van een archiefsysteem voor een Verticale Sectie;
verschillende typen peilmerkconstructies;
technische instructie voor een primaire en secundaire door
gaande waterpassing; gezien de meetresultaten op Java (zie
hierna onder 3) moesten bijvoorbeeld onze strenge normen
van 2 Zi j/L mm en 3Vi ]/L mm enigszins worden versoepeld.
Zeker voor de bergtrajecten, daar bijvoorbeeld geen correcties
worden berekend voor schaalfouten van de baken, tempera
tuurveranderingen en de zwaartekracht (fig. 6);
een overgangswaterpassing;
de criteria waaraan een peilmeetstation moet voldoen.
2. Standaard uitbestedingscontract
Dit bevat een algemeen deel, dat ook kan en zal worden gebruikt
voor andere uitbestedingsprojecten bestaande uit:
een uitnodiging voor de aannemer;
algemene projectinformatie;
een financiële paragraaf;
een technisch deel waarin de eisen zijn geformuleerd, waaraan
het werk dient te voldoen.
3. Advies over de waterpassing Java
Hoewel het waterpasnet van Java niet tot het project van de
Fig. 7. Een meetploeg in het terrein.
22
Wereldbank behoort, bood een analyse van de tot nog toe verrich
te metingen en een bezoek aan de meetploegen in het veld de eni
ge mogelijkheid om de Europese normen te toetsen aan de praktijk
aldaar. Omgekeerd geredeneerd biedt een dergelijke analyse een
beter uitgangspunt dan alleen de Europese theoretische benade
ring van adviezen voor de opzet, de meting en het beheer van
waterpasnetten elders in dit land.
De volgende aspecten zijn bekeken:
a. de meetresultaten zijn getoetst en vereffend op de RWS com
puter in Nederland;
b. de metingen in het veld zijn enkele dagen op de voet gevolgd;
c. het archiefsysteem is doorgelicht.
ad. a. Deze analyse heeft tot gevolg gehad, dat een uitgebreid
advies is gegeven over:
de sterke en zwakke punten in het net;
welke meetgegevens nog eens kritisch moeten worden nage
zien;
de bij te meten trajecten.
ad. b. De analyse van veldwerken achteraf geeft vaak aanleiding
tot vermoedens van wat er in het veld is gebeurd. Wil men echter
het naadje van de kous weten, dan moet men in het terrein gaan
kijken, ook al ligt dat 800 km verder. Enkele bevindingen waren:
de meetploegen (zes ploegen van zes zeven man) van de
aannemers volgden zeer nauwgezet een aantal richtlijnen op;
zeer nauwgezet werd gekeken of de bel van het baakniveau
wel inspeelde, maar niet of de bevestiging van het niveau goed
vastzat aan de baak;
zowel het onderste als het bovenste deel van de baak werd
niet gebruikt, met als gevolg dat de slagen in de bergen erg
kort werden. Hierdoor waren onnodig veel slagen per sectie in
de bergen nodig, hetgeen de nauwkeurigheid niet bevorderde;
vaak werden instrument en straatpot geheel of gedeeltelijk op
het asfalt geplaatst.
ad. c. Het archief, ondanks dat het nog maar een paar duizend
peilmerken bedroeg, was niet erg toegankelijk. Verwijzingen tus
sen de verschillende archiefdelen ontbraken vrijwel geheel. Een
ander probleem was de schaalkeuze voor de peilmerkkaarten. Op
Java was gekozen voor de topografische kaart 1 25 000, het
geen 0 tot 10 peilmerken per blad betekende, en enkele honder
den kaarten voor het archief. Geëxtrapoleerd naar heel Indonesië
zou dit duizenden peilmerkkaarten in de toekomst betekenen met
slechts enkele (0 - 5) peilmerken erop. Geadviseerd is dan ook de
topografische kaart 1 250 000 als ondergrond te nemen voor de
kaartering van de peilmerken, doppler-punten, enz. Dit zal slechts
289 kaarten met 10 tot 70 peilmerken erop in het archief gaan be
tekenen, hetgeen beheersbaar zal zijn.
Verder is een archiefsysteem geadviseerd, zoals dat ongeveer tot
vóór de automatisering van het NAP-archief bestond. De opzet is
zodanig, dat de automatisering van het bestand zonder meer mo
gelijk is.
Samenvatting en conclusies
Terug kijkend op een actieve periode van een half jaar in Indonesië
kan worden geconstateerd dat:
1een goede voorbereiding van een dergelijk project belangrijk is,
hetgeen onder meer betekent een administratieve en techni
sche voorbereiding en goede afspraken over de arbeidsvoor
waarden. Tot deze voorbereiding behoort mijns inziens ook het
verwerven van enige kennis van de taal van het land. Helaas
vond men dat voor een uitzendperiode van een half jaar een te
dure luxe. Ik heb daar zes maanden hinder van gehad;
2. goede afspraken met het thuisfront (werkkring en gezin) nodig
zijn om één en ander goed te laten doordraaien. Dit geldt ook
voor de werkzaamheden na deze periode;
3. er een groot doorzettingsvermogen voor nodig is, hetgeen
onder meer blijkt uit werkweken van 50 tot 80 uur. Ook moet
men een behoorlijk incasserings- en improvisatievermogen
hebben om allerlei tegenslagen op te vangen;
4. veel is bereikt, c.q. de eerste stappen zijn gezet, zoals:
ontwerpen en gedeeltelijk verkennen van waterpasnetten
op Sumatra en Sulawesi (waarover al sedert 1975 werd
gesproken);
uitbrengen van een advies over het waterpasnet van Java;
opstellen van een instructieboek;
opstellen van uitbestedingscontracten;
starten van de uitbestedingsprocedure.
Mijn eindoordeel over het verblijf en de werkzaamheden in Indone
sië kan ik in het kort samenvatten:
Mocht men mij opnieuw benaderen voor een dergelijk project, dan
zeg ik mits natuurlijk aan een aantal voorwaarden is voldaan
volmondig ja.
NGT GEODESIA 88
