instrumentele
ontwikkelingen
examenopgaven
Examen voor Landmeettechnicus NLF 1987*)
Deze moesten dan met de bij hun gebruikelijke procedure trachten
de data te schonen. Door de verschillende bevindingen met elkaar
te vergelijken, kon dan een stand
van zaken worden opgemaakt wat
betreft de beschikbare strategieën
voor foutenopsporing, en hun ge
voeligheid ten aanzien van random
en systematische fouten in de aan
wezigheid van meetruis.
Het onderzoek is in twee fasen uit
gevoerd; in de eerste fase namen
17 instituten deel en in de tweede
7. In beide fasen werden data ge
genereerd voor zowel de methode
van de onafhankelijke modellen-
als de stralenbundelmethode. Dat Nederland met de toetsings
theorie als ontwikkeld door de groep van professor Baarda echt
iets heeft te betekenen, mag blijken uit de „uitslag" van fase 1.
Op p. 35 lees ik in de paragraaf „Best Results in Phase 1": ,,The
best results (in Block I) with respect to performance and efficiency
were reached by the Technische Hogeschool DelftThey used
data-snooping techniques and reached the best precision. Nearly
the same quality was reached by the Rijkswaterstaat, Delft. En
even verder voor de resultaten van het tweede testblok: The
best result with respect to performance and efficiency was
reached by the Rijkswaterstaat, Delft. They missed only one
error.
Het boekwerk bevat verder een uitgebreid verslag van de fout-
opsporing en is zeker aan te bevelen voor iemand die geïnteres
seerd is in de praktische werking van foutdetectiemethoden. Het
boek is te koop voor DM 18,— bij: Institut für Angewandte Geo-
dasie, Aussenstelle Berlin, Stauffenbergstrasse 13, D-1000 Berlin
30.
Frits J. J. Brouwer
MEGAPLUS, EEN VERBETERDE ELEKTRONISCHE CAMERA
Filmen zonder film, dat is elektronisch filmen. Het gebeurt met
elektronische CCD camera's. In zo'n camera zit achter de lens een
sensor, een klein siliciumplaatje dat is opgebouwd uit talloze licht
gevoelige „hokjes" of pixels, vergelijkbaar met de lichtgevoelige
korrels op film. Door die pixels wordt het opgevangen licht in
evenzoveel afzonderlijke elektrische ladingen omgezet. Het beeld
is dan opgebouwd uit een aantal beeldpunten, dat overeenkomt
met het aantal pixels. Elke lading vertegenwoordigt een grijswaar
de. De camera meet alle grijswaarden, geeft die door aan een com
puter en deze slaat die grijswaarden op in de vorm van een digitale
code. Deze codes kunnen dan later, via de computer, op een moni
tor als het oorspronkelijke beeld worden getoond of eventueel over
de telefoonlijn naar een andere computer worden overgeseind.
Het zal duidelijk zijn dat, hoe meer pixels op een siliciumplaatje
zitten, des te scherper het beeld op de monitor wordt. Welnu, aan
die scherpte schort nogal wat. De sensoren van de CCD camera's
die we bijvoorbeeld aantreffen bij de toegangscontrole van gebou
wen, bij het volgen van produktieprocessen en in ziekenhuizen op
de röntgenafdelingen, bevatten maximaal 400 000 pixels. Boven
dien zijn die pixels rechthoekig (en niet vierkant) en worden ze
rondom door een ruimte, die niet lichtgevoelig is, van elkaar ge
scheiden. Daardoor wordt maar 60 procent van het plaatje benut
en gaat 40 procent van het licht, en dus van het beeld, verloren.
De sensor in de camera bepaalt de kwaliteit van het beeld. Een
sensor die meer pixels bevat, heeft een grotere beeldscherpte en
verbetert dus de CCD camera. Die betere camera is er nu: de
Megaplus. Deze is vervaardigd door Videk, een dochteronderne
ming van Kodak. Zijn sensor is 9 bij 7 mm groot en telt 1,4 miljoen
vierkante pixels, die bovendien niet van elkaar zijn gescheiden. Ze
vangen dus samen 100 procent van het licht op en produceren
beelden die bijna vier maal scherper zijn dan die van de bestaande
elektronische camera's. Dat is in de meeste gevallen voldoende,
want deze komt overeen met de korrel van fotografisch papier.
Een toepassing van de Megaplus is bijvoorbeeld het omzetten van
röntgenbeelden in digitale data, die vervolgens kunnen worden op
geslagen of getoond op een tv-scherm.
De camera zal zijn diensten gaan bewijzen bij produktiecontrole,
metingen, kartografie, radiologie, robotica, remote sensing, mi
croscopie, enz. Het Megaplus systeem bestaat uit een camera,
een computer, een hoge resolutie monitor (1200 lijnen) en de bij
behorende software.
(vervolg van p. 423 van het oktobernummer 1987)
KAARTTEKENEN Tijd: 3 uur
Verstrekt werden een veldwerk, tekenmateriaal (Stabilene no.
441107), calqueermateriaal (Stabilene no. 441127) en afwrijf-
schrift.
Gegeven zijn de coördinaten van een zevental grondslagpunten.
Kaarteer het veldwerk op schaal 1 500 op het verstrekte teken
materiaal. Het ruitennet en de op dit blad vallende grondslagpun
ten zijn reeds uitgeprikt. De figuratie op verzorgde wijze in potlood
afwerken. Daarna de situatie calqueren in inkt op het verstrekte
calqueermateriaal.
De kaarttekst dient de kandidaat naar eigen keuze en inzicht aan
te brengen op de calque, zoals lettertype en -hoogte, draad- en/of
blokschrift, alsmede welke elementen beschreven c.q. met een
signatuur moeten worden aangegeven. De beschrijving van de cal
que kan naar eigen keuze van de kandidaat geschieden:
a. met handbeschrifting;
b. met behulp van het ter beschikking gestelde afwrijfschrift.
N.B. De beschrijving en afwerking van de calque dient te worden
uitgevoerd met inachtneming van het normblad NEN 3256.
Bij de beoordeling van de resultaten zal rekening worden gehou
den met het feit of de kandidaat al dan niet gebruik heeft gemaakt
van afwrijfschrift.
TECHNISCH TEKENEN Tijd: 2 uur
Deze opgave is gelijk aan die voor het examen voor Landmeetkun
dig tekenaar NLF 1987, zij het dat vraag 4 nu niet is gesteld (p.
421 van het oktobernummer).
GROOTTEBEPALING Tijd: 2/i uur
Deze opgaven zijn gelijk aan die voor het examen voor Landmeet
kundig tekenaar NLF 1987 (p. 422 van het oktobernummer).
LANDMEETKUNDIGE BEREKENINGEN
1Gegeven zijn de coördinaten
fig.):
puntno. x
520308 214294,75
513 213216,19
524 213020,26
520511 213844,45
van onderstaande
378275,79
379190,61
378292,85
378174,00
Tijd: 3
punten
(zie
Vóór de camera: sensor met 1,4 miljoen pixels.
NGT GEODESIA 88
De volledige examenopgaven en -verslagen van onderstaand
examen, evenals die van de jaren 1962, 1966 tot en met
1977, 1979, 1981, 1983 en 1985 kunnen worden besteld bij
het secretariaat van de NLF-examencommissie, Hoyledesingel
36, 3054 EL Rotterdam, door overmaking van f6,— per exa
men op postrekening 390479.
77
