CCD
Y-as
X-as
y Z-as
160
Z-as
X-as
Y-as
vliegrichting
Forward-looking
Dcwn-looking
■11.5
Fig. 1. Configuratie CAESAR-scanner.
looking module zijn - 11,5°, 0° en 11,5°. De kijkhoe
ken bij de forward-looking module zijn 45, 52 en 59
graden (fig. 1).
CCD staat voor Charge Coupled Device. Het hier ge
bruikte CCD bestaat uit een lineaire opstelling van 1728
lichtgevoelige cellen. Door het invallende licht worden
elektronen vrijgemaakt. De hoeveelheid elektronen is
evenredig met de hoeveelheid invallend licht en de inte-
gratietijd. De hoeveelheid elektronen wordt omgezet
naar een elektrische spanning en geconverteerd naar
een digitale representatie in 12 bits.
Correctie
CAESAR is gemonteerd in het NLR-vliegtuig. Dit bete
kent, dat voor de vliegtuigbewegingen moet worden
gecorrigeerd. Een drietal bewegingen is van belang:
1Rotatie om de X-as over hoek oj; hierbij is de X-as de
as in de lengterichting van het vliegtuig.
2. Rotatie om de Y-as over hoek tp-, hierbij is de Y-as de
as door de vleugels van het vliegtuig.
3. Rotatie om de Z-as over hoek x; hierbij wijst de Z-as
naar beneden (fig. 2).
Fig. 2. Definitie van het assenstelsel.
Deze hoeken worden gemeten door een traagheidsnavi
gatiesysteem (Litton LTN58). Het traagheidsnavigatie
systeem meet eveneens de vliegsnelheid in oost-west
richting en in noord-zuid richting. Door het NLR is nu
een softwarepakket ontwikkeld genaamd OPTIPARES,
wat staat voor OPTIcal Preprocessing of Airborne RE-
mote Sensing data. Grofweg bestaat dit pakket uit de
volgende twee onderdelen:
1Radiometrische correctie.
2. Geometrische correctie.
Radiometrische correctie
Elk element in elk CCD-array wordt gekenmerkt door
een lichtgevoeligheidswaarde en een nulwaarde (don
kerstroomwaarde), die worden bepaald door middel
van kalibratie. De lichtgevoeligheid wordt gemeten voor
elke spectrale band. De nulwaarde wordt beïnvloed
door de temperatuur en is een functie van de sluitertijd.
De radiometrische correctie behelst drie stappen:
1. Toepassing van een Look-Up-Table met de kalibra-
tiegegevens van de analoog-digitaal omzetting.
2. Toepassing van de Look-Up-Tables met de kalibra-
tiegegevens van de cameramodules.
3. Tijdens de kalibratie worden een aantal donker-
stroompixels gemeten. Tijdens de vlucht worden de
ze cellen ook gemeten. Hieruit kan een correctiefac
tor worden berekend. De elementen uit het CCD-
array worden gecorrigeerd met deze factor.
Geometrische correctie
Allereerst wordt een viertal assenstelsels gedefinieerd:
1. Sensor-assenstelsel.
2. Traagheidsnavigatie-assenstelsel.
3. Vliegtuig-assenstelsel.
4. Grond-assenstelsel.
De oriëntering van de eerste drie is gelijk aan die van
fig. 2. Voor het vierde stelsel geldt, dat de Z-as omhoog
wijst en de Y-as naar voren (fig. 3). De oorsprong van
Fig. 3. Het grond-assenstelsel.
NGT GEODESIA 88
