de TU of namen de programmatuur over en pasten deze aan hun eigen situatie aan, bijvoorbeeld het Kadaster (in het bijzonder de Rijksdriehoeksmeting) en de Meetkun dige Dienst van de Rijkswaterstaat. Bij de MD werd dit het programmasysteem NETVER [2]. De Nederlandse Spoorwegen bouwden een eigen programma LB-I [3]. Door Nederlandse geodetische diensten en bedrijven (Ingenieursbureau Geodelta BV, het Kadaster en Osiris Seaway) zijn recent programma's ontwikkeld met deels vergelijkbare faciliteiten. Naar aanleiding van de ervaringen met NETVER en een zich uitbreidend takenpakket is bij de MD de behoefte ontstaan aan een programmasysteem met meer en uit gebreidere faciliteiten. In een marktverkenning werden de nieuwe programmasystemen vergeleken met NET VER op basis van de versies die eind 1987 operationeel waren. De soortgelijke Duitse programma's OPTUN (wellicht interessant voor Intergraph-gebruikers) [4], en het daar zeer populaire KAFKA [5] (ook geschikt voor meetlijnennetten), zijn om praktische reden buiten be schouwing gebleven. Takenpakket vereffeningsprogrammatuur puntbepaling De grondslagmetingen die door de verschillende land meetkundige diensten worden uitgevoerd, lopen qua grootte en vorm sterk uiteen. Zij bestaan onder andere uit allerlei kring- en veelhoeksnetten ten behoeve van de bepaling van grondslagpunten voor tachymetrie en fotogrammetrische paspunten, uit snelliuspunten en daarnaast ook uit netten voor de controle op deforma ties. Veelal worden voor deze netten verkenningsbere keningen uitgevoerd om een optimale netconfiguratie te bepalen. Na de meting volgen de toetsing en vereffe ning, waarbij tekeningen met standaardellipsen, ver worpen waarnemingen, deformatievectoren en derge lijke het inzicht in de uitkomsten vergroten. Vergelijkingspunten Uitgaande van de reeds beschikbare faciliteiten in het programma NETVER en de aanvullende wensen zijn de beschikbare pakketten door de bouwers gedemon streerd aan de Meetkundige Dienst en daarbij op een aantal onderdelen vergeleken. Een compleet overzicht Programma: NETVER MOVE GEOSCAN GRONDSLAG Hulpberekeningen: Benaderde coördinaat automatisch: via aparte optie: automatisch: veelhoeken, automatisch: veelhoeken, berekening in ontwikkeling veelhoeken, voorwaartse voorw. insnijdingen voorw. insnijdingen achterw. insnijdingen met richtingen en met richtingen en toetsing aansluitpunten toetsing aansluitpunten Corr. stereogr. proj. nee via schaalfactor ja ja Controles: Controle y x (R.D.) facultatief nee binnen Ned. omsluitende nee rechthoek Signalering onbepaalde ja nee ja ja punten wordt verwijderd programma stopt Controle of net een nee visueel visueel visueel geheel vormt rekenkundig rekenkundig Controle waarnemingen ja nee ja ja benaderde coördinaten Foutmeldingen Berekening: Sortering uitvoer zelfde als invoer volgorde invoer waarn. rechtsom puntnummer (waarn. en punten) richtingen en afstanden richt., afst., arg. richt., afst. gesplitst gesplitst gesplitst nieuwe punten oplopend Verkenningsberekening ja alleen 1ste fase f 4 000, extra ja Toetsing 1ste stand. veelhoeksvoorw. sluittermen hoeksluitfoutenkringen kringen met rondgaan vraagstuk netvoorwaarden open en gesloten voorw. insnijdingen foutenzoeken voorw. insnijdingen cosinusregel polygonen Geschatte fout nee ja ja ja Itereren bij vereff. met de hand automatisch automatisch automatisch Ext. betrouwbaarheid ja nee ja ja Schrankingstransf. nee nee nee nee Niet conv. alt. hypo nee nee nee alleen 2-d toetsing aansluitingspunten Tekenen nee scherm of printer: scherm en/of plotter: op plotter figuratie ellipsen figuratie ellipsen figuratie met inzoomfaciliteit verw. waarnemingen stand.ellipsen grenswaarden w-grootheden Regeldrukkeruitvoer 80 karakters 80 karakters 132 karakters A4-formaat Uitvoer var. matrix systeem file systeem file nee nee coördinaten Uitvoer vereff. coörd. systeem file nee via systeem file naar LKI en bestand Systeem Detailmeting '76 Verkoopprijs: niet vastgesteld v.a. f 10 000,- v.a. f 13 000,- niet vastgesteld Tabel 1b. 330 NGT GE0DESIA 88

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1988 | | pagina 14