personalia
instrumentele
ontwikkelingen
scripties
zicht vereist! Verder is de netopbouw van minder groot belang;
men is dus veel flexibeler in het kiezen van de netpunten, hetgeen
tijdsbesparend werkt.
Een nieuw probleem voor de RD is de enorme hoeveelheid meet
gegevens: dagelijks drie uur meten met drie ontvangers levert
18 000 Kb per maand op wel iets meer dan de paar meetstaten
die bij de „normale" werkwijze binnenkomen. En weggooien doet
men ongaarne!
Van Buren signaleert bij alle euforie over GPS wel enkele proble
men: er zijn veel aanvullende lokale verbindingsmetingen nodig,
men heeft weinig grip op het systeem (afhankelijkheid van fabri
kanten en het Amerikaanse Defensieministerie) en toenemende
ionosferische storingen door zonne-activiteit (de tijd dat hoog ge
was en modderland de enige milieuproblemen waren voor land
meters, ligt definitief achter ons!).
De apparatuurkosten (1 a 1,5 ton per ontvanger) maken GPS
thans alleen zinvol bij grondslagbepaling; voor detailmeting wint
de „gewone" tachymeter c.s. het met gemak van de satelliet.
Omdat GPS relatief werkt, blijft een goed net van vaste punten
noodzakelijk. De RD kan de toekomst met gerust hart tegemoet
z'en' A. J. van der Meer
Met ingang van 1 augustus 1988 is de heer E. Scheltes benoemd
tot hoofd afdeling Landmeten en Vastgoed van de Dienst Stads
ontwikkeling Grondzaken van de gemeente 's-Gravenhage. Voor
dien was Scheltes hoofd afdeling Vastgoedinformatie in de ge
meente Almere.
DIGIMAT
Bij Ahrin is een interactief geografisch database management
systeem ontwikkeld, Digimat genaamd, dat geschikt is voor een
microcomputer. Het systeem werkt op een microcomputer die
vergelijkbaar is met de IBM AT en is uitgerust met 640 Kbyte in
tern geheugen, een co-processor 80287, een muis en een 20
Mbyte harde schijf.
Digimat kent de volgende mogelijkheden:
invoer vanuit elektronische veldgeheugens met een vrij defi
nieerbare codering in het veld, invoer van kaartsegmenten uit
Digicad en invoer met behulp van een GTCO digitaliseertafel;
verwerking van veldgegevens, landmeetkundige berekenin
gen, vrije symbooldefinitie en splinefuncties;
uitvoer met off-line plotter drivers voor HP, Calcomp en Wild
TA, tekenen op basis van veldcodering en uitwisseling met
andere interactieve grafische systemen.
Digimat werkt als een schil rond het interactieve tekenpakket Digi
cad, dat is gebaseerd op coördinaten-geometrie en dat mogelijk
heden kent voor twee- en driedimensionaal tekenen, COGO be
werkingen en direct aan elkaar gerelateerde geometrische en
administratieve gegevens.
Inlichtingen: Ahrin BV, Afdeling Geodesie en Systemen, telefoon
070-993334.
TU DELFT
De afstudeerscripties van de TU Delft, Faculteit der Geodesie,
zijn te leen bij de bibliothecaresse, mw. A. v.d. Hoeven, Thijsse-
weg 11, 2629 JA Delft. Telefoon 015 -78 25 60.
J. Brinksma
DE FUNCTIES VAN HET MILIEUBELEIDSPLAN
Deze scriptie poogt een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling
van het provinciaal milieubeleidsplan en mogelijke verbeteringen
aan te geven voor het voorontwerp „Regeling met betrekking tot
milieubeleidsplanning en milieukwaliteitseisen".
In de afstudeerscriptie wordt eerst het instrument beleidsplannen
bij de overheid behandeld. Hierbij komen de rechtskracht van de
plannen en de doelstellingen die in de plannen worden geformu
leerd, aan de orde.
Vervolgens wordt een overzicht gegeven van het huidige milieube
leid, met daarbij de splitsing in effectgericht beleid en brongericht
beleid. Ook de regelingen voor bestaande milieuplannen zijn ge
analyseerd.
Naar aanleiding van deze analyse zijn de elementen aangegeven,
die een milieubeleidsplan moet bevatten. Tot deze elementen be
horen een overzicht van de problemen bij het gebruik van de in
strumenten en een totaaloverzicht van de milieuproblemen in de
provincie met de prioriteitstelling voor de aanpak.
In 1987 is het voorontwerp „Regeling met betrekking tot milieu
beleidsplanning en milieukwaliteitseisen" tot stand gekomen. In
deze scriptie worden de bepalingen aangegeven, die in het voor
ontwerp onduidelijkheden opleveren, alsmede mogelijke verbete
ringen voor deze bepalingen.
R. P. van Etten
LEAST SQUARES PREDICTION AND COLLOCATION
In de fysische geodesie biedt de kleinste kwadratenpredictie een
oplossing voor eenvoudige interpolatieproblemen. Collocatie is de
uitbreiding van deze methode. Collocatie bevat de mogelijkheid
om verschillende soorten waarnemingen te combineren. Het is dus
meer dan slechts een interpolatiemethode. De invoer kan variëren
van satelliet-altimeterhoogten tot dichtheidsverschillen in de aard
korst, met als doel de bepaling van de stoorpotentiaal.
In het eerste deel van de scriptie wordt een kleinste kwadratenpre-
dictiemethode beschouwd, die in de mijnbouw en hydrografie
vaak wordt toegepast. Na een theoretisch en praktisch onderzoek
blijkt deze methode weinig nieuwe gezichtspunten te bevatten, af
gezien van de zogenaamde gegeneraliseerde covarianties die en
kele interessante eigenschappen bezitten.
Het tweede deel van de scriptie is gewijd aan enkele praktische
aspecten van collocatie. Aan de orde komen onder andere de pro
blemen bij het oplossen van de normaalvergelijkingen in het geval
van een volle covariantiematrix, de berekening van graadvarianties
en hypothetisch testen met behulp van stapsgewijze collocatie in
fasen.
Een belangrijke conclusie is, dat een praktijkgerichte methode, zo
als collocatie, in een tijd gekenmerkt door een constante stroom
van data, veel voordelen biedt.
P. J. de Jonge
ON THE ORDERING OF UNKNOWNS DURING THE HIPPARCOS
REDUCTION ON CIRCLES
In het kader van deze scriptie is onderzoek gedaan naar de optima
le ordening van de onbekenden tijdens de reductie op cirkels. Dit
is een onderdeel van de Hipparcos data reductie, waaraan in Delft
in het kader van het internationale FAST consortium wordt ge
werkt. De totale Hipparcos data reductie behelst de reductie van
de gegevens die de astrometrische satelliet Hipparcos gedurende
2,5 jaar gaat verzamelen, tot een stercatalogus.
Afhankelijk van de oplossingsmode ontstaan tijdens de reductie op
cirkels twee ijle normaalmatrices. Een matrix, die ontstaat tijdens
de zogenaamde „smoothing mode", is van orde 600 en een ande
re matrix, die ontstaat tijdens de geometrische oplossingsmode, is
van orde 2000.
Voor de oplossing van deze matrices is gekozen voor de directe
methode van Choleski factorisatie. Voor de ordening van de onbe
kenden en daarmee van de matrices zijn verschillende algoritmen
gebruikt: het „Reverse Cuthill-McKee" (RCM) algoritme, het
„banker's" algoritme en een algoritme gebaseerd op de methode
van „nested dissection".
De ordening volgens het „banker's" algoritme komt voor het pro
bleem als beste naar voren.
W. Peters
NAUWKEURIGHEIDSPLAATSBEPALING OP ZEE MET EEN
SCHEEPSDYNAMISCH MODEL
Het afstudeerwerk bestond uit het testen van een scheepsdyna-
misch model, dat wordt opgenomen in een Kalman-filter. Op deze
wijze wordt getracht een nauwkeuriger bepaling van de
scheepspositie te krijgen.
Bij de afleiding van het model werden om de drie scheepsassen
(langs dwars en verticaal) krachten- en momentevenwichtsverge-
lijkingen opgesteld. Deze vergelijkingen zijn gelineariseerd ten op
zichte van een ongestoorde stationaire toestand, waarbij het schip
met constante koers en snelheid vaart. Essentieel in het model is
het feit, dat verstoringen ten gevolge van wind en golven, die ver
snellingen van het schip tot gevolg hebben, exponentieel uit-
dempen.
Voor de Kalman-filterberekeningen met het model zijn meetgege
vens verzameld aan boord van de Hr. Ms. Tydeman, een opne-
518
NGT GEODESIA 88
