Aardgericht ruimte-onderzoek
Een woord vooraf.door dr. ir. F. J. J. Brouwer, redacteur.
SUMMARY
Introduction to the Mini-series „Earth Oriented Space Research"
This mini-series will consist of five articles, together covering the field of research at the Delft University
of Technology, Faculties of Geodesy and Aerospace Engineering, known as: Earth-Oriented Space
Research.
The articles will address the following four main topics of research: A. Point positioning and monitoring,
e.g. crustal dynamics; B. Orientation of the Earth in Space, e.g. polar motion and UT1; C. Earth's gravity
field, e.g. its determination to study the structure of the Earth's interior; D. Sea surface determination, in
relation to oceanographic studies.
The first article will address item C. The following will describe technical aspects and results of four measu
ring techniques, i.e. satellite altimetry, used for research topics C and D, satellite laser ranging (A B
C), Very Long Baseline Interferometry (A B) and satellite astrometry (B).
Schets van het onderzoeksveld
De laatste vijftig jaar is erg veel voortgang geboekt op het
terrein van de aardwetenschappen. Vele fundamentele
vragen zijn echter nog steeds onbeantwoord, zoals die
over de samenstelling van het binnenste van de aarde.
Aangezien er geen methode bestaat om deze direct te
bestuderen, moest tot vrij recent alle kennis indirect
worden vergaard door geodetische, geofysische en geo
logische waarnemingen op het aardoppervlak.
Sedert de laatste tien jaar bieden de ruimtemethoden die
gebruik maken van satellieten interessante nieuwe moge
lijkheden op een snelle en tamelijk directe wijze meet
gegevens te verzamelen voor dergelijk fundamenteel
wetenschappelijk onderzoek.
Vanuit geodetisch standpunt zijn hierbij met name vier
onderzoeksthema's van belang:
A. bepalen van coördinaten van aardse punten in een
wereldwijd referentiestelsel, en meer nog van veran
deringen in deze coördinaten ten gevolge van tekto
nische bewegingen in de aarde (scholbeweging).
B. standbepaling van de aarde als geheel, in de ruimte;
hierbij behoort het registreren van de Universele Tijd
Het mobiele satelliet laserafstandmeetsysteem MTLRS opgesteld
voor het doen van waarnemingen. Op de voorgrond de zend- en
ontvangstoptiek; daarachter de container met bedieningsappa-
ratuur.
(UT 1en van de verplaatsing van de rotatiepool van de
aarde.
C. bepalen van het zwaartekrachtsveld van de aarde, ten
dienste van o.a. de betere beschrijving van de banen
van kunstmanen en van de interne structuur van de
aarde.
D. beschrijving van het gemiddelde zeeoppervlak, als af
wijking van de geïdealiseerde vorm ervan, de geoïde,
dit ten behoeve van oceanografisch onderzoek.
Nederlandse bijdrage
Het boven geschetste onderzoek vindt uiteraard plaats in
internationaal verband, met name in het kader van NASA
(National Aeronautics and Space Administration) en ESA
(European Space Agency) programma's.
Om ook binnen Nederland tot een gebundelde aanpak te
komen is in 1987 een formele samenwerking tot stand ge
komen tussen verschillende onderzoeksgroepen aan de
TU Delft, onder de werktitel: „Aardgericht Ruimte-onder
zoek". Deze groepen zijn:
werkeenheid satellietgeodesie
werkeenheid fysische en meetkundige geodesie
werkeenheid mathematische geodesie en landmeten
sectie baanmechanica.
De eerste drie zijn afkomstig van de Faculteit der Geode
sie; de laatste van de Faculteit der Lucht- en Ruimtevaart
techniek. Verder bestaan er contacten met:
Stichting Radiostraling van Zon en Melkweg, Dwinge-
loo
Dienst Getijdewateren van Rijkswaterstaat, Den Haag
Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, Texel.
De Nederlandse bijdrage aan het internationale onder
zoeksprogramma richt zich op het uitvoeren van metin
gen (met name middels het satellietobservatorium Koot
wijk), maar meer nog op de theoretische modelstudie en
de interpretatie van meetgegevens.
NVG-studiedag en Mini-serie
De Nederlandse Vereniging voor Geodesie (NVG) heeft
gezien het grote belang van dit Aardgericht Ruimteon
derzoek voor het gehele geodetische onderzoeksveld
NGT GEODESIA 88
561
