detected boundary actual boundary unchanged Slotbeschouwing Fig. 16d. De thematische koppeling uitgevoerd op een synthetisch beeld. re precisie-eisen de grens onvoldoende nauwkeurig in positie wordt bepaald, wat noodzaakt tot een vervolgstap: lokalisering in het grijswaardebeeld. Experimenten met profielzoeken zijn uitgevoerd op vliegtuig-scanbeelden met gebruik van een digitale poly- goonkaart die is vervaardigd door digitalisering van een luchtfoto. Dit databestand is opgebouwd door de LU Wageningen. Fig. 17a toont het beeld, bewerkt met een conditioneel effeningsfilter, alsmede de in het beeld ge projecteerde grenzen. Het effeningsfilter reduceert ruis zonder de randen af te vlakken. Fig. 17b en c tonen de gedetecteerde randen. Bij (b) is geen rekening gehouden met de richting van de randen, bij (c) wordt de richting in de kostenfunctie meegenomen, relatief gewogen ten op zichte van de magnitude met 10%. Grote flexibiliteit ont staat door de afstand tussen de profielen te variëren, als ook de veranderingen in de aard van randen mee te nemen, beide afhankelijk van de voortgang van het pro ces. De procedure is getest en beschreven in [17], De computertechnologie stelt ons in staat om snel infor matie uit digitale gegevensbanken te extraheren. Wil een bestand na verloop van tijd z'n waarde niet verliezen, dan dient het te worden gemuteerd. Twee aspecten zijn hierbij in relatie met informatie-inwin ning uit digitale ruimtelijke beelden van bijzonder belang: 1hoe kan de bestaande GIS-informatie de oude toe stand worden benut om het analyseproces te ver beteren; 2. hoe tot een zodanige koppeling tussen beeld en GIS te komen opdat verregaand geautomatiseerde mutatie van het GIS kan worden bereikt, om een versnelling van het verwerkingsproces mogelijk te maken. In dit artikel is een systeemopzet beschreven om deze ge automatiseerde interactie te bewerkstelligen en is aange toond dat de concepten werken. Om tot concretisering te komen, moet nog veel onderzoek worden verricht. De algoritmen dienen te worden verfijnd en uitgebreid. Voor elk onderdeel zijn vele algoritmische benaderingen mogelijk. Welke algoritmen de meest geschikte zijn, ge geven beeldtype, schaal en gewenste precisie (kortom: de strategiebepaling), is bron van uitvoerig onderzoek. Daar de procedure geautomatiseerd dient te verlopen, is het noodzakelijk om inzichten te verwerven in de wijze waarop de stochastiek van de geometrische, positionele en thematische aspecten in de methodiek kan worden in gepast. Een belangrijke vraag die daarbij moet worden beantwoord is: is het mogelijk om uit de redundantie in de spectrale gegevens een schatting te verkrijgen voor de precisie van de classificatie? Het gebruik van kaarten, waarin moedwillig vertekenin gen zijn aangebracht (bijvoorbeeld om wegen beter zicht baar te maken), vormt voor de opbouw van een GIS een apart probleem. Vanuit fotogrammetrisch oogpunt vormt de geometrische precisie die haalbaar is door met filters automatisch informatie uit rasterbeelden te extraheren, een belangrijke tak van onderzoek. De geautomatiseerde koppeling tussen digitale beelden (die in rasterformaat worden opgeslagen) en GIS zal lei den tot hybride systemen, waarbij raster en vectordata gecombineerd worden gebruikt. Om de optredende pro- Flg. 17. Profielzoeken. NGT GEODESIA 89 4

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1989 | | pagina 23