Ooel[stelling] en middel
blemen te kunnen attaqueren, dient men op het raakvlak
van verscheidene vakdisciplines te gaan staan en zich
o.a. de gereedschappen eigen te maken van de signaal
theorie, de digitale beeldverwerking, de patroonherken
ning en de computergrafiek.
Na een congres als dat van de ISPRS 1988 te Kyoto,
Japan, valt te constateren, dat internationaal grote be
hoefte bestaat aan een geautomatiseerde interactie zoals
hier is ontwikkeld. Verder onderzoek zal zeker worden
beïnvloed door het vakgebied der kunstmatige intelligen
tie. Door de stormachtige ontwikkelingen in de hardware
technologie worden binnen dit vakgebied toepassingen
realiseerbaar, die voorheen slechts denkbaar waren.
Deze ontwikkelingen dienen vanuit de geodesie nauwlet
tend in het oog te worden gehouden.
Een volledige automatische koppeling zal waarschijnlijk
niet realiseerbaar zijn en wishfull thinking blijven. Er zal
altijd een onzekerheidsgebied blijven bestaan, waarin de
mens de uiteindelijke beslissing moet nemen.
Met dank aan ir. Koldo Verheij, ir. Erik Bruel, ir. Ruud Ver
wasI, ir. Pieter Lips, ir. Geert van der Molen, ir. San Han,
en Pieter Meyers, die binnen het kader van hun afstu
deeronderzoek enkele van bovenstaande concepten soft
warematig hebben gerealiseerd en uitgetest. Delen van
de experimenten zijn uitgevoerd in samenwerking met de
Landbouwuniversiteit Wageningen, KLM Aerocarto en de
sectie patroonherkenning van de Faculteit der Techni
sche Natuurkunde, TU Delft.
Literatuur
1. Bruel, E. W., Precisie van lijnvolging in digitale beelden. Afstu
deerscriptie, Faculteit der Geodesie, TU Delft. 1988.
2. Forney, G. D., The Viterbi algorithm. Proc. IEEE, Vol. 61, No. 3,
p. 268-278. 1973.
3. Han, C. S. L. A., Thematische koppeling tussen digitale beelden
en geografische informatiesystemen. Afstudeerscriptie, Facul
teit der Geodesie, TU Delft. 1989.
4. Haralick, R. M., Statistical and structural approaches to texture,
Proc. IEEE, Vol. 67, p. 786-804. 1979.
5. Hung, S. H. Y., On the straightness of digital arcs, IEEE Trans,
on Pattern Analysis and Machine Intelligence, Vol. PAMI-7,
No. 2, p. 203-215. 1985.
6. Kurozumi, Y. and W. A. Davis, Polygonal approximation by the
minimax method. Computer Graphics and Image Processing,
Vol. 19, p. 248-264. 1982.
7. Lemmens, M. J. P. M., Digitale beelden in de fotogrammetrie.
NGT Geodesia 1987, no. 12, p. 502-507. 1987a.
8. Lemmens, M. J. P. M., Remote Sensing Technieken: Aard
observatie vanuit vliegtuigen en satellieten, methoden en tech
nieken, Faculteit der Geodesie, TU Delft. 1987b.
9. Lemmens, M. J. P. M., Towards a model for (semi-)automatic
analysis of digital images. Joint Colloquium of the ISPRS
working groups 11/1, II/2 and II/6, London, 21-23 sept. 1987, p.
15. 1987c.
10. Lemmens, M. J. P. M., GIS-Digital image interaction. Archives
of the 16th ISPRS Congress, Comm. IV, Kyoto, Japan. 1988.
11. Lemmens, M. J. P. M. and L. F. Verheij, Automatically GIS-
updating from classified satellite images using GIS knowlegde.
Archives of the 16th ISPRS Congress, Comm. IV, Kyoto, Japan.
1988.
12. Lillesand, Th. M. and R. W. Kiefer, Remote Sensing and Image
Interpretation. Tweede uitgave, Wiley Sons. 1987.
13. Marble, D. F. and D. J. Peuquet, Geographic Information
Systems and Remote Sensing. In: Cowell, R. N. (uitgever),
Manual of Remote Sensing. Tweede uitgave, American Society
of Photogrammetry, Falls Church, Virginia. 1983.
14. Nagy, G. and S. Wagle, Geographic data processing. Compu
ting Surveys, Vol. 11, No. 2, p. 139-181. 1979.
15. Rosenfeld, A., Digital straight line segments. IEEE Trans, on
Computing, Vol. C-23, p. 1264-1269. 1974.
16. Verheij, L. F., Het koppelen van satelliet remote sensing ge
gevens aan een gedigitaliseerde topografische kaart om ver
anderingen in grondgebruik te detecteren. Afstudeerscriptie,
Faculteit der Geodesie, TU Delft. 1987.
17. Verwaal, R. G., Het zoeken naar randen in een digitaal remote
sensing beeld met behulp van een digitale polygoon-kaart. Af
studeerscriptie, Faculteit der Geodesie, TU Delft. 1988.
Het beschrijven van doelstellingen is ook onderdeel
van managementtechnieken. Ze dienen concreet te
zijn en duidelijk aan te geven wat je op een bepaalde
datum bereikt wilt hebben. Dus niet: ,,We streven er
naar de winst in de toekomst te verhogen", maar:
„Over één jaar moet blijken dat de winst 10% is ge
stegen".
Dit vindt men terug in de verantwoording per 1 januari
1989 van een grote overheidsdienst. Niet direct die
winst, nee die verantwoording. „De doelstelling is be
reikt en niemand had dat een jaar geleden gedacht",
juicht de hoogste chef in zijn nieuwjaarsrede.
Wat is die doelstelling dan? We hoorden over privati
sering, verzelfstandiging en afslanking. De minister
meende dat de rijksoverheid kleiner en beter moest
worden, want er waren ambtenaren te veel. Dus slan
ken we af, en dat is met succes afgerond. Vooral bij
die overheidsdienst. Hoe is dat gelukt? Door enkele
jaren achtereen de medewerkers ermee te bedreigen
dat ze overbodig zouden worden, kozen velen het
zekere voor het onzekere en liepen weg (en dat waren
niet de slechtsten). Maar dat was niet genoeg. Er wer
den regels gemaakt hoe de rest weg moestde
besten houden? Nee, dat staat nergens. Eerst de
mensen met de meeste ervaring (boven 55 jaar) weg
en dan de jongeren. Om dat te bereiken, werd veel
extra geld betaald, het pensioenfonds rilt ervan.
Maar nég waren er te veel. Die werden verpatst aan
het bedrijfsleven, geprivatiseerd heet dat. En toen was
het voor elkaar, de doelstelling was bereikt. Een klei
nigheidje werd vergeten, het werk lag er nog. Maar
ook dat werd geregeld. Nog eer de overcomplete
mensen zijn vertrokken, worden oud-medewerkers op
getrommeld om onder de vleugels van een particulier
bedrijf de plaatsen van de overcompleten te bezetten.
Ook worden alweer advertenties geplaatst door die
dienst: „Enthousiaste en creatieve medewerkers ge
vraagd"; en waar dat niet genoeg oplevert, worden de
medewerkers verleid door overwerk toch de produktie
op peil te houden. Voor dat overwerk wil men dan, als
een echt particulier bedrijf, zelfs zwart betalen.
U ziet, de doelstelling is bereikt. Er blijft slechts één
vraag: Hoe zou die doelstelling toch wel zijn beschre
ven? Waarschijnlijk als volgt: „Op 1 januari 1989 moet
blijken dat de doelstelling is gehaald". Helaas is dat
gelukt.
Het is het doel dat die middelen heiligt.
Piksel
184
NGT GEODESIA 89 - 4