Aard van het te verrichten werk
Het Kadaster
Dubbelrol
dere van de vele diensten die de Vereniging haar leden
aanbiedt, dezelfde, zoniet hogere percentages kunnen
geven. Natuurlijk is het ook voor een gezonde bedrijfs
voering binnen het notariaat noodzakelijk dat ook renda
bele activiteiten moeten worden verricht. Een van de on
rendabele activiteiten is onder andere het opstellen van
een verenigingsakte. Misschien kan de Vereniging Eigen
Huis nog in haar boekhouding nagaan wat de oprichtings
akte heeft gekost en misschien weet een van de be
stuursleden nog hoeveel tijd hiermee was gemoeid.
Welnee, ieder weldenkend mens weet dat het werkelijke
winstpercentage beduidend lager zal uitvallen.
Bovendien gaat de Vereniging voorbij aan het feit, dat de
tarieven voor verschillende handelingen zodanig zijn op
gebouwd, dat een zo groot mogelijk publiek gebruik kan
maken van de diensten van het notariaat. Indien de nota
ris de werkelijke kosten voor de diverse handelingen in
rekening zou brengen, zou dit betekenen dat enkele tijd
rovende bezigheden niet meer betaalbaar zouden zijn
voor vele lagen van onze bevolking.
Het kan nooit de bedoeling zijn van een consumenten
organisatie om dit te bereiken. Hierdoor wordt de rechts
zekerheid niet gediend en daarom is deze ontwikkeling
ook niet wenselijk. De rendabele activiteiten moeten de
tarieven van de onrendabele op een acceptabel niveau
brengen. Dit is een rechtvaardige zaak.
De vereniging stelt verder in haar betoog in het oktober
nummer van 1988 van ,,de Woonconsument", dat de te
verrichten werkzaamheden voor de verkoop van een
nieuwbouwwoning een dermate routinematig karakter
hebben, dat deze voor het grootste deel door klerken kan
worden verricht. Als Kadasterman" kan ik hierin mee
gaan voor zover de Vereniging doelt op percelen die af
komstig zijn uit een groot gemeenteperceel; immers de te
vermelden kadastrale gegevens zijn in veel gevallen iden
tiek. Er is niet in alle gevallen een titelonderzoek nodig;
het gemeenteperceel is onbezwaard en een vertegen
woordiger van het notariskantoor kan optreden als „ver
koper". Bovendien zijn alle bepalingen van dezelfde
aard, waardoor er een standaardakte kan worden opge
maakt. De akte zit bij de meeste notarissen ,,in de tekst
verwerker", waardoor het aangeven van de namen, de
geboortedata, de adressen en het kavelnummer reeds
voldoende is voor het opmaken van de akte.
De opmerking dat het verrichten van het onderzoek bij
het Kadaster door iedereen kan worden gedaan, is echter
niet juist. De indruk wordt gewekt, dat het onderzoek niet
meer zou inhouden dan het opvragen van de gegevens.
De werkzaamheden zijn wellicht voor de notaris routine
matig. Dit wil echter niet zeggen, dat dit voor iedereen
geldt. De voorstellen van de Vereniging zouden in de
praktijk ook betekenen, dat onervaren kopers en verko
pers het Kadaster onevenredig zwaar zouden belasten,
hetgeen in het geheel niet past in de strategie die het
Kadaster heeft uitgestippeld ten aanzien van haar kosten
dekkendheid. Uit ervaring kan ik zeggen, dat bij trans
acties op onroerend goed juist op die plaatsen menig leed
ontstaat, waar de partijen onvoldoende worden begeleid.
Hierop kom ik later nog terug.
Ik zou hier dan ook durven stellen, dat de rol van de nota
ris nooit overbodig is. Dat hij in een aantal gevallen het
werk door „goedkoper" personeel kan laten verrichten, is
juist. Dit is echter noodzakelijk om ook niet-kosten-
dekkende werkzaamheden te kunnen blijven verrichten.
De Vereniging Eigen Huis heeft voor het Kadaster een rol
weggelegd, die toch enige toelichting, zoniet verklaring
behoeft.
Zij stelt dat het Kadaster veel goedkoper en zonder kwali
teitsverlies transportakten zou kunnen opmaken. Zoals
mr. Louwman in zijn reactie reeds opmerkt, is dit niet
wenselijk, welke mening ik deel.
Ten aanzien van het goedkoper werken van het Kadaster
is deze bewering tot slechts een „kreet" te reduceren.
Indien de Vereniging de gebezigde tarieven nader be
schouwt, kan zij tot de conclusie komen, dat dit niet vol
doende verschillen oplevert om de problemen op te
lossen. Bovendien zou door de ondeskundigheid van de
partijen meer tijd nodig zijn ten behoeve van het opmaken
van de akte dan in de gevallen dat de notaris of een
andere deskundige de benodigde informatie verzamelt.
Bovendien past het uitbreiden van de werkzaamheden
van het Kadaster op dit terrein niet in het beleid dat in de
afgelopen jaren is gevolgd door een terugtredende over
heid in zaken die in de private sfeer net zo goed of beter
kunnen worden uitgevoerd. Afslanking van het overheids
apparaat en privatisering moeten leiden tot een meer effi
ciënt Kadaster. Een klantvriendelijk Kadaster weliswaar,
maar de hedendaagse politieke filosofie geeft aan, dat
ook het Kadaster zich moet concentreren op haar in de
wet opgedragen taken. Als de Vereniging Eigen Huis
haar wensen bij de politiek kenbaar wil maken, zal zij dit
toch in ogenschouw moeten nemen.
De Vereniging Eigen Huis beweert in „de Woonconsu
ment", dat er bij het notariaat sprake zou zijn van be
langentegenstellingen. Zij stelt, dat de notaris door zijn
tweeledige functie (enerzijds een openbaar ambtenaar en
anderzijds een ondernemer) niet in staat zou zijn de be-
~sj
NGT GEODESIA 89 - 4
163