Epiloog Antwoord: Lijst Ii04, Ii07, N08, N05, N03, N09, li 10] Geordend N04, Ii10, Ii09, Ii05, N08, Ii03, Ii07] Merk op dat de geordende lijst van omtrekslijnen van vlak v3 links-om gericht is (buitenkant!). Het is mogelijk de database te wijzigen met behulp van samengestelde opdrachten, die meestal gebruik maken van de techniek van recursie, een lang niet triviale manier van formuleren! Heeft men deze techniek echter „in de vingers", dan is PROLOG goed toe te passen om snel een prototype van een programma te ontwikkelen, vaak sneller dan met een conventionele procedurele taal. Bij voorbeeld het eenvoudig controleren van de integriteit van de database kan met het hiervoor beschreven orde ningsalgoritme worden geformuleerd. Elk vlak moet im mers een gesloten keten van omtrekslijnen hebben. Wat betekent PROLOG nog meer voor de praktijk dan het snel ontwikkelen van een prototype van een programma? In zekere zin kan men beweren, dat het logisch program meren de toekomst heeft zie het tekstblok „het logisch paradigma"), maar voor het zover is, zal de aloude tegen stelling tussen flexibiliteit en efficiëntie in PROLOG moe ten worden herzien. PROLOG kan inderdaad flexibel wor den toegepast, niet in het minst omdat het een „typelo- ze" taal is (een variabele kan zonder declaratie vooraf een getal, een string van letters, een lijst, zelfs een heel programma zijn!). PROLOG is vooral flexibel, omdat de PROLOG-vertaler netjes bijhoudt wat de stand van zaken is met betrekking tot het zoeken in een oplossingsruimte. Dit blindvolgend backtracking mechanisme is de intelli gentie van de brute kracht: wil men het zoeken binnen aanvaardbare grenzen houden ten einde de oplossings ruimte niet te laten „exploderen", dan zal de PROLOG- programmeur hieraan sturing moeten geven. Deze (hier niet behandelde) mogelijkheden zijn er in PROLOG, maar vereisen een goed inzicht in de werking van een program ma, wat een extra programmeerinspanning vereist, maar bovenal afbreuk doet aan het declaratieve aspect van PROLOG: immers over het „hoe" van het zoeken naar een oplossing zou een programmeur zich geen zorgen behoeven te maken! Tenslotte: hoe toekomstige verbeteringen ook zullen uit vallen, hopelijk is de lezer voldoende geïnteresseerd om zich (ook) met logisch programmeren te gaan bezighou- houden. De auteur dankt ir. R. van der Schans (LU Wageningen) en prof. dr. ir. N. J. I. Mars (Universiteit Twente) voor hun waardevolle aanwijzingen op een eerdere versie van dit artikel. Literatuur 1. Schans, René van der, Relationele, netwerk- en hiërarchische databases: wat is het verschil? NGT Geodesia 1989 no. 1, p. 8-17. 2. Malpas, John, PROLOG: A Relational Language and its Applica tions. Prentice-Hall International, Inc. Englewood Cliffs, NJ 07632, 1987. 3. Schotel, Henk, Programmeren in PROLOG. Coutinho, Muider- berg 1987. 4. Bruijning, J., Conceptuele schema's: een logische benadering. In: Informatie, jrg. 28 no. 3, p. 200-207, maart 1986. 5. Zoals POSTGRES (een koppeling met INGRES), ONTOLOGIC en SERVIOLOGIC. Bron: R. A. Meersman, TIAS Courses, Spring 1989. 6. Rogier, J., en F. Tolman, Ontwikkelingen rond industriële auto matisering, p. 383-396. Congresbijdragen CAPE '89, Samsom Uitgeverij, Alphen aan den Rijn - Brussel, 1989. 7. Bratko, I., Prolog Programming for Artificial Intelligence. Aldison- Wesley, 1986. 8. Judge, P., Systems International, p. 43-46, Reed Business Publishing, april 1989. T.m. 10 September 1989 „Kunst in kaart". Tentoonstelling in het Rijksmuseum te Amster dam over het aandeel van kunstenaars in de kartografie. Zie be richt op p. 369 van dit nummer. T.m. 3 september 1989 „Gesneden en gedrukt in de Kalverstraat", tentoonstelling in het Amsterdams Historisch Museum. Zie bericht op p. 370 van dit nummer. T.m. 10 september 1989 „Kaarten met geschiedenis" 1550 - 1800, tentoonstelling in het Museon te Den Haag. Zie bericht op p. 369 van dit nummer. T.m. 20 augustus 1989 „In de gekroonde Lootsman". Tentoonstelling in het Ned. Scheepvaartmuseum te Amsterdam over het kaarten-, instru mentmakers- en uitgevershuis Van Keulen. Zie bericht op p. 370 van dit nummer. 3 - 12 augustus 1989 IAG Congres te Edinburgh. Zie bericht op p. 33 van het januari nummer. 14 - 24 augustus 1989 FIG-PC meeting en 14e ICA-conferentie in Budapest. Zie bericht op p. 78 van het februarinummer. 14-25 augustus 1989 Summer Institute GIS, Urban and Regional Planning te Amster dam. Inlichtingen: dr. H. J. Scholten, tel. 070-264201. 30 augustus - 2 september 1989 Deutscher Geodatentag, Stuttgart. Informatie: DVW, Landesver- messungsamt, Postfach 102962, D-7000 Stuttgart 10. NGT GEODESIA 89 - 7/8 11-16 September 1989 42e Fotogrammetrische Week te Stuttgart. 14 September 1989 Studiedag VVI. Onderwerp: „Toenemende automatisering". In formatie: mevr. E. Seinstra, tel. 015- 784548. 22 september 1989 Contactgroep Automatisering in de Kartografie bij Prime, Zoeter- meer. Inlichtingen: ir. H. J. G. L. Aalders, tel. 015 -781567. 28 september 1989 (Let op: i.p.v. 23 september) Studiedag Nederlandse Federatie voor Aardobservatie en Geo- informatica. Onderwerp: „GIS en Remote Sensing". Aanmel den: tel. 08370-21050. 25 september - 28 september 1989 Zomercursus NVK „Beschrijving kartografische materialen" te 's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek. Inlichtingen: K. W. B. Giebel, tel. 020-5688312. 4 oktober 1989 Symposium „De opleiding tot geodeet: passen en meten" door het Landmeetkundig Gezelschap Snellius. Gebouw voor Geode sie, Thijsseweg 11, Delft. Inlichtingen: J. J. ten Siethof, tel. 015-783295. 11-13 oktober 1989 15e NGL Congres, Jaarbeurs Utrecht. Zie p. 364, 365 van dit nummer. 27 oktober 1989 Kartografendag over „Auteursrecht en copyright", Kadaster, Apeldoorn. Inlichtingen: drs. P. W. Geudeke, tel. 05910 - 96200. 22 november 1989 Studiedag VVI. Onderwerp: „Europa 1992 en de Nederlandse Vastgoedinformatie". Inlichtingen: mevr. E. Seinstra, tel. 015- 784548. 363

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1989 | | pagina 27