KVVan Alphen is een zelfstandig
informatica adviesbureau
KV* VAN ALPHEN
31e CONGRES ZEELAND
Ook dit jaar vormden op 20 april de lokaliteiten van „De Prins van
Oranje" te Goes het trefpunt van vele landmeetkundigen, dit ter
gelegenheid van de 31e rayonbijeenkomst van de regio Zuidwest-
Nederland.
Na de opening door D. van der Steenhoven trad als eerste spreker
op ir. A. H. J. M. Pellemans, medewerker van de Meetkundige
Dienst van de Rijkswaterstaat, met een voordracht getiteld .Aard
observatie".
Ten behoeve van aardobservatie heeft de toepassing van remote
sensing technieken de laatste decennia een grote vlucht genomen.
De ontwikkeling van de ruimtevaart heeft hieraan veel bijgedragen
(waarneming via satellieten).
Pellemans gaf in zijn lezing een overzicht van de verschillende
opname- en verwerkingsmethoden en de vele toepassingsmogelijk
heden van remote sensing. Uit de vorm, kleur, intensiteit en struc
tuur van de via vliegtuig of satelliet ontvangen afbeeldingen kan in
formatie worden verkregen over verschijnselen die zich op, boven of
onder het aardoppervlak afspelen: meteorologische (wind, wolken),
vegetatie, lozingen, stortplaatsen, waterkwaliteit, bodemdiepte, golf-
parameters, zeestromingen, geologische kenmerken. Het valt te be
grijpen dat Rijkswaterstaat als bewaker van onze kustgebieden in
een aantal van deze verschijnselen (en hun verloop in de tijd) ten
zeerste is geïnteresseerd en dus ijverig gebruiker is van remote sen
sing technieken. Met enige fraaie satellietbeelden lichtte ir. Pelle
mans zijn betoog toe.
„Zonder dat we daar bewust weet van hebben, voeren we een pro
gramma uit: het menselijke programma. Ik gebruik die term uit de
informatica om het nieuwe mensbeeld achter het management be
wust en zichtbaar te reconstrueren. Door de informatica wordt zicht
baar dat een maatschappij een kennissysteem is. Wie heeft het men
selijke programma geschreven?"
Het antwoord op de laatste vraag luidt volgens prof. dr. Arnold
Cornells, die als tweede spreker op het congres was uitgenodigd:
„Mensen schrijven hun eigen programma. Niet alleen voor zichzelf,
maar vooral voor elkaar. Dat is het wezen van de communicatie.
Mensen zijn niet alleen energetische en biologische, maar ook socia
le en communicatieve wezens".
In de theorie van prof. Cornelis kent de geschiedenis van de mense
lijke cultuur drie fasen: het natuurlijke systeem, het sociale regel
systeem en het communicatieve systeem. De tegenwoordige mens
staat voor de overgang van de regelgestuurde fase naar de fase van
de communicatieve zelfsturing. Alleen het communicatieve systeem
is bij machte de problemen van de moderne samenleving baas te
worden.
Prof. Cornelis, die hoogleraar is in de economische, sociale en cultu
rele kennisleer aan de Vrije Universiteit van Brussel en sociale
kennis- en wetenschapsleer doceert aan de Universiteit van Amster
dam, gaf zijn voordracht de titel Communicatieve zelfsturing als
toekomstmodel bij informatieverwerking en informatieopbouw"
(deze voordracht is opgenomen in NGT Geodesia 1989 no. 10, p.
481). Een onderwerp, dat enigszins ligt buiten het (enge) vakgebied
van de landmeetkunde. (De naam van prof. Cornelis zal men dan ook
tevergeefs zoeken onder de sprekers die gewoonlijk de podia van
geodetische congressen bestijgen.) Dit vormde evenwel geen enkel
probleem. Integendeel, hij bleek een begenadigd spreker, die de
kunst verstaat zijn filosofische beschouwingen te verduidelijken met
simpele voorbeelden uit het leven van alledag („De filosofie ligt op
straat").
Na twintig jaar onderzoek naar de grondslagen van kennis, weten
schap en communicatie heeft hij zijn bevindingen gepubliceerd in
het onlangs verschenen boek Logica van het Gevoel" (uitgave
1989, Essence, Postbus 12713, 1000 AS Amsterdam). Dit boek, dat
onder zijn vakgenoten filosofen gerust een sensatie kan worden ge
noemd, werd door de spreker tijdens de pauze aan belangstellenden
verkocht. Als warme broodjes gingen ze over de toonbank. Wie durft
nog te beweren dat geodeten vakidioten zijn?
Na de middagpauze, die gewoontegetrouw werd besteed aan de
voortreffelijke Zeeuwse koffietafel en de bezichtiging van de door
diverse firma's ingerichte expositie van de nieuwste landmeetkun
dige meet-, teken- en rekenapparatuur, was het de beurt aan ir. P.
van Tienhoven, medewerker van de CMG Utrecht BV, om een voor
dracht te houden over ,,CLOVIS; concept voor vastgoed".
Is volgens onze encyclopedie Clovis de eerste Koning van het Fran
kische Rijk, bij ir. Van Tienhoven staat CLOVIS voor de afkorting
van: Computerondersteund Lokaal Vastgoed Informatie Systeem.
Gemeenten hebben bij de uitoefening van hun taak te maken met
vele vastgoedgegevens. Deze gegevens zijn bijna altijd opgeslagen
in de bestanden van afzonderlijke per dienst (onderdeel) admi
nistratieve of grafische vastgoedinformatiesystemen (woningcarto
theek, administraties van bouw- en woningtoezicht, grondbedrijf en
gemeentelijke nutsbedrijven, onroerend-goedbelastingen, gemeen
tekadaster, enz.).
Met CLOVIS wordt beoogd een koppeling aan te brengen tussen de
verschillende deelsystemen en zodoende een integraal gemeentelijk
vastgoedinformatiesysteem op te bouwen. Eigenlijk moet volgens
spreker niet van een systeem worden gesproken, maar van een
concept, want CLOVIS biedt de gemeenten geen standaardoplos
sing voor de koppeling en het beheer van hun vastgoedgegevens en
deelsystemen, maar levert „maatwerk"; dat wil zeggen, de organisa
tiestructuur van de gemeente en de reeds aanwezige deelsystemen
bepalen de opbouw van CLOVIS.
(Voor nadere informatie over „CLOVIS" wordt verwezen naar het ar
tikel van ir. Van Tienhoven in NGT Geodesia, 1987 no. 7/8, p. 266.)
Generalisatie bij het presenteren van digitale bestanden" was de
titel van de voordracht van de laatste spreker, ir. H. J. G. L. Aalders,
verbonden aan de Faculteit der Geodesie van de Technische Univer
siteit Delft. Een wat ingewikkelde titel voor een zaak die landmeet
kundigen in wezen heel vertrouwd is: geen enkele kaart grafisch
of digitaal bevat de volledige weergave van de (topografische)
werkelijkheid. Afwijkingen van de werkelijkheid zijn generalisaties.
Aard, omvang, vorm en aantal van de generalisaties hangen af van
de schaal en het (gebruiks)doel van de kaart. Opmerkelijk is dat men
er steeds beter in slaagt generalisatiehandelingen (vereenvoudigen,
vergroten, samenvoegen, verplaatsen, selecteren, classificeren,
symboliseren, benaderen) geautomatiseerd te doen verlopen. De
kaartvervaardiging zonder menselijke tussenkomst de cartograaf-
robot of een kartografisch kennissysteem komt steeds dichterbij!
Beter dan woorden kunnen plaatjes (dia's) het begrip „generalisa
tie" duidelijk maken. Daar maakte Aalders dan ook dankbaar ge
bruik van. Zijn enthousiasme deed de rest. Vandaar dat na afloop
van de voordracht Van der Steenhoven, op wiens verzoek om vragen
uit de zaal geen reactie kwam, concludeerde dat blijkbaar het begrip
generalisatie door de duidelijke toelichting van Aalders bij niemand
van de aanwezigen nog geheimen kende. Maar deze opmerking
moet ongetwijfeld als een generalisatie worden opgevat!
ir. N. G. H. Koopman
Binnen het bureau werken deskundigen op
het gebied van organisatie, informatie en
automatisering nauw samen.
Ons dienstenpakket bestaat uit
advisering, systeemontwikkeling en
standaard software produkten.
Hierbij hanteren wij eigen methoden en
technieken, die snel tot een resultaat leiden.
De ontwikkeling van vastgoed- en milieu
systemen, afgestemd op de informatiebe
hoefte is onze specialiteit.
Wij zijn werkzaam op het gebied van
ruimtelijke ordening, openbare werken,
milieuhygiëne, volkshuisvesting, grond
bedrijf, nutsvoorziening en belastingheffing.
Met onze op resultaat gerichte aanpak
kunnen wij u helpen met het leggen van een
goed gefundeerde basis voor uw
informatievoorziening.
informatica adviseurs
Pelmolenlaan 16c,
3447 GW Woerden
tel: 03480 - 25151
fax: 03480 - 25296
590
NGT GEODESIA 89 - 12