r
g J
Automatisering in Nijmegen,
een gestructureerde aanpak*)
Inleiding
het voordeel van de gekoppelde theodolietmethode is,
dat van de aangemeten punten on-line objectcoör
dinaten kunnen worden berekend. Uit het oogpunt van
betrouwbaarheid is het meten vanuit twee stand
plaatsen niet voldoende. Drie of vier standplaatsen
zijn noodzakelijk. Een nadeel van deze methode is,
dat de gewenste theodolietopstellingen niet altijd
kunnen worden gerealiseerd (bijvoorbeeld boven het
object). Bovendien is een zeer nauwkeurig referentie
stelsel van punten noodzakelijk, dat door tempera-
tuursinvloeden niet mag worden vervormd of door
obstakels onzichtbaar mag zijn;
nadelen van de fotogrammetrie zijn het dure meet
instrumentarium en dat het geen real-time systeem is.
Een voordeel is dat het systeem een archiverende
functie heeft. Dit is vooral belangrijk bij verzekerings
kwesties. Tevens is het mogelijk op een later tijdstip
extra metingen te verrichten. Voorts kan de meting zo
worden ingericht (retrotargets), dat de objectvormen
niet zichtbaar zijn op de gemaakte foto's. Dit is vooral
belangrijk in verband met geheimhouding. Bovendien
kan bij toepassing van fotogrammetrie de meting ge
automatiseerd verlopen met behulp van correlatie
technieken. Een voorbeeld van zo'n systeem wordt
beschreven in [1];
de resultaten van de fotogrammetrische proefmeting
wijzen uit dat:
1de gemiddelde precisie van de met fotogrammetrie
verkregen coördinaten, waaruit de rondheid van
een onderzeebootsectie wordt afgeleid, 0,5 mm be
draagt. De maximale en minimale puntprecisie be
dragen respectievelijk 0,9 mm en 0,2 mm;
2. de stralen van de cirkels die de rondheid van een
onderzeebootsectie beschrijven, worden bepaald
met een precisie van 0,2 mm;
3. de met de fotogrammetrie bepaalde rondheidsaf
wijkingen goed overeenstemmen met de rond
heidsafwijkingen zoals bepaald met de door de
RDM gehanteerde draaiarmmethode;
4. het gebruik van retrotargets te prefereren is boven
het gebruik van normale, niet-reflecterende signa
len. Hierdoor wordt geheimhouding gewaarborgd
en is een omslachtige objectbelichting overbodig;
5. de fotogrammetrie bij rondheidsmetingen kan con
curreren met conventionele methoden.
Literatuur
1. Fraser, C. S. en D. C. Brown, Industrial Photogrammetry: New
developments and recent applications. Photogrammetric Re
cord, oktober 1986.
2. Kweekei, P. en G. H. Nijenhuis, Het gebruik van fotogramme
trische vormbepaling tijdens de bouw van onderzeeboten bij de
RDM. Afstudeerscriptie Technische Universiteit Delft, Faculteit
der Geodesie, augustus 1988.
3. Kruck, E., Bingo, bundle block adjustment program. Seminar on
Photogrammetric Mapping from SPOT imagery, Hannover, sep
tember 1987.
4. Claus, M., Experience with Indusurf in 3D measurements of
industrial surfaces. ISPRS 1988, Kyoto.
5. Heieva, U. V., Digital Comparator Correlator System (DCCS).
ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 1989,
Vol. 44, p. 37 - 47.
door irtg. M. P. J. van de Ven, chef Beheer Topografische Informatie van de afdeling
Landmeten en projectleider van het project Digitale Kaartvervaardiging in de gemeente
Nijmegen.
SUMMARY
Automation in Nijmegen, a structured approach
This article describes the process of development and introduction of a geographical information system
for the department of Surveying of the city of Nijmegen. The development is based on structural analysis
of data and information processing, entity and attribute relationships and information modelling. The main
reason for this approach stems from several aspects of project management and contrail.
Doelstelling van dit artikel is de lezer een inzicht te geven
in het ontwikkelingstraject van het project Digitale Kaart
vervaardiging, waarbij met name aandacht wordt besteed
aan het rapport Detailontwerp. De nadruk zal daarbij
worden gelegd op een aantal concrete succesfactoren in
de vorm van conclusies.
Omdat iedere organisatie specifieke kenmerken heeft in
de zin van onder andere personele bezetting, financiële
middelen, kennisniveau en dienstverlening (fig. 1), zal het
niet mogelijk zijn deze aanpak daarin zonder meer toe te
passen. Niettemin zal een aantal handvatten worden aan
gereikt, die na grondige analyse van de eigen organisatie
een stap in de goede richting kunnen betekenen.
Uitwerking van een lezing, gehouden tijdens het regionale
AM/FM-symposium in maart 1989 te 's-Gravenhage.
De analoog/digitaal-conversie van informatie zal even
eens aan de orde komen, omdat er een nauwe relatie
bestaat met de bouw van een topografisch informatie
systeem. Onderwerpen als organisatie en projectmana
gement zullen in dit artikel niet worden behandeld.
De projectnaam Digitale Kaartvervaardiging zal hierna
worden vervangen door de naam Automated Mapping
(AM), omdat de strekking duidelijker aangeeft wat wordt
bedoeld en deze terminologie ook internationaal wordt
gebruikt.
Het AM-project Nijmegen betreft het onderzoek naar de
mogelijkheden van automatiseren van een aantal proces
sen c.q. activiteiten binnen de afdeling Landmeten, die in
dit kader moet worden gezien als een dienstverlenende
organisatie. Daarbij wordt het accent met betrekking tot
het AM-project gelegd op het beheer van analoge en digi
tale topografische informatie en het leveren van „kaart"-
168
NGT GEODESIA 90 - 4
