litair" niet (meer) voorkomt in de naam van de Dienst en hij zag dat
als illustratie van de taak voor heel Nederland. Hij memoreerde het
respectabele werk, dat werd verricht met kroontjespen en potje inkt,
maar sprak ook voor hem ongebruikelijke woorden uit als orthofoto-
scoop, scanner en laserplotter. De staatssecretaris wist er wel van,
dat de mensen van de Topografische Dienst er .ongelofelijk pre-
ciese kaarten" mee kunnen maken. Naar de geest van de tijd komt
de Dienst vanaf 1991 in aanmerking voor zelfbeheer. Ook figuurlijk
komt „Emmen" dan wat verder van „Den Haag". De staatssecreta
ris verwacht, dat het zelfbeheer ,,heel positief voor de motivatie van
de medewerkers kan zijn" en vond dat een dienst na 175 jaar ,,oud
genoeg is om op eigen benen te staan".
De staatssecretaris opende de tentoonstelling door een collage te
onthullen van de 62 bladen van de Topografische en Militaire kaart
1 50 000 uit de periode 1850 - 1864. De kaart was in herdruk onder
transparant kunststof overzichtelijk op de vloer aangebracht. De
regio Voorst werd in detail bekeken alvorens de staatssecretaris een
heuse steendruk maakte en uitleg kreeg over ook moderner zaken.
Hoewel het historisch element dus niet ontbreekt, ligt de nadruk van
de tentoonstelling juist op de moderne technieken.
Toch was ook op de video nog een eigentijdse topograaf per rijwiel
te zien en stond onder een kleurenfoto: ..De topograaf doorkruist per
fiets het hem toebedeelde gebied en tekent alle zaken nauwkeurig
op de luchtfoto's aan".
Samenwerking met het bedrijfsleven is op de expositie niet ge
schuwd. Onder meer is een simulator van een auto met ..traveipiiot"
aanwezig. De vrachtwagenchauffeur vouwt geen kaart meer uit,
maar ziet op zijn beeldschermpje een plattegrond, waarop zowel zijn
bestemming als de actuele positie zijn aangegeven. Tijdens het
rijden beweegt de kaart mee: het monitorbeeld spoort met de rij
richting. Op de tentoonstelling zijn ook diverse „dochters" van de to
pografische kaart te zien, zoals de Waterstaatskaart.
De tentoonstelling „Land in kaart" is tot 15 september in het Defen
sie Voorlichtingscentrum, Korte Houtstraat 21 in Den Haag. De ope
ningstijden zijn maandag van 12-17 uur en dinsdag tot en met vrij
dag van 9-17 uur. Tijdens het symposium in Emmen (24 oktober) zal
de tentoonstelling daar te zien zijn.
Adri den Boer
de Macintosh als Kartografisch Medium
STUDIEDAG „DE APPLE MACINTOSH ALS KARTOGRAFISCH
MEDIUM"
(31 mei 1990, Dish Hotel Schermerhorn Hail in Enschede)
Op het gebied van grafische presentatie is heel wat „te koop", zeker
in de landmeetkundige en kartografische wereld. Elk zelfrespecte
rend software-huis op dit gebied heeft een of meerdere applicaties
ontworpen, die een groot deel van het potentiële kopersgilde zou
kunnen aanspreken. Meestal zijn deze software-huizen gericht op
onder MS-DOS of UNIX draaiende systemen. In die zin kan de Apple
dus met zijn eigen besturingssysteem via de Motorola 68030-
processor als een eigenzinnig fenomeen worden beschouwd. Door
de hoge mate van gebruikersvriendelijkheid wordt de Apple door
velen vaak als niet-professioneel gezien. Ofschoon ik als trouwe
Atari-ST-fan niet helemaal onbevooroordeeld zou zijn (deze heeft im
mers een processor uit dezelfde familie) wilde ik op deze dag toch
een objectieve kijk proberen te krijgen op de Apple als kartografisch
medium. Zou het lukken.
Samen met zo'n 120 andere belangstellenden, afkomstig van ge
meenten, provinciale en rijksorganen, uit de (karto)grafische sector
en particulieren, toog ik naar Enschede om me eventueel te laten
overtuigen.
De opening werd multi-linguaal gebracht door prof. dr. J. C. Muller
van het ITC, waarna P. Schokker via een korte inleiding de eerste
spreker J. F. Raper van het Apple Mapping Centre van het Birkbeck
College aan het woord liet.
Raper benadrukte dat de Apple op dit moment het beste grafische
systeem in huis heeft. Alles is erop gericht om het grafische „plaat
je" zo goed mogelijk te kunnen maken, daarbij ondersteund door zijn
gebruikersvriendelijkheid. De drempel voor gebruikers is erg laag. Er
behoeven geen ingewikkelde commando's te worden ingetypt om
het werk uit te voeren. Binnen een dag, zo zei hij, kan men ermee
werken. Hij ziet dan ook een duidelijke toekomst weggelegd voor de
Apple als kartografisch medium, zeker wanneer deze systemen
worden vergeleken met MS-DOS-systemen.
Op dit moment ondersteunt de „Mac" reeds grotere digitizers en
scanners. Uitermate geschikt lijkt de Mac ook voor toepassingen in
GIS en de vervaardiging van thematische kaarten. Portables maken
deze gebruikersvriendelijkheid ook nog eens mobiel. GIS-projecten
in Afrika zijn reeds op de portable Mac uitgevoerd.
Omdat de Mac ook bij particulieren altijd al in trek is geweest, is er
ook veel PD-software („Public Domain Software"). Met name uit de
VS is veel van deze programmatuur aanwezig (zelfs Landsat). Voor
het meer professionele gebruik kan de Mac als interface worden toe
gepast bij bijvoorbeeld ARC-INFO.
Het gebruik van schermen en iconen maakt het geheel direct toe
gankelijk.
Afsluitend wist Raper nog te melden dat een nieuwe versie 2.0 en
System 7.0 op komst zijn.
Susanne Schmidt van het gelijknamige kartografiebureau uit Karls
ruhe nam het woord wat onwennig over. Onwennig, want dit was
haar eerste toespraak voor een wat groter publiek. Als afgestudeerd
kartografe richtte zij het genoemde bureau op en samen met ing. K.
Reichenbach (de technische man) is het programmapakket
Cart/o/graphix ontwikkeld. Volgens hem is het programma gericht op
geografische gegevensverwerking en presentatie. Het programma
kan met name worden ingezet op het gebied van milieu, planologie
en ruimtelijke ontwikkeling en is daarom ook een voor de politiek in
teressant programma.
Maar waarom de Macintosh? De presentatie en de behandeling van
de gegevens leverden problemen op. De Mac heeft veel „tools"
standaard aan boord om deze problemen aan te pakken, zo zei hij.
Bovendien speelde hier wederom het gebruiksgemak een grote rol.
Natuurlijk zal het voor de makers van het programma een voordeel
zijn, wanneer het op een eenvoudige wijze kan worden bediend.
Reichenbach voegde eraan toe dat het door de combinatie van appa
ratuur en programmatuur mogelijk is snel (kleuren)afdrukken te
maken. De gebruiker kan gegevens op diskette verkrijgen en hieraan
toevoegen of veranderen. Natuurlijk zijn vergelijkbare programma's
flblage Bearbeiten Grafikhilfen Farbtabellen Datenrenster
l 2 I Europakarte
Namen der Lander 'C<TI^
Vektorgruppe
.inienstarke (mm)
kostje riptli me
Schatteneffekt
Hachensignatur
Linie
©Obertlache
Funktionen
Reserve
Reserve
werte Flacnen
rland
Grofibritannien
Benei ux-Staaten
Dane mark
Bundesrepubli k
Frankreich
Itaiien
Spanten
Protugal
Gnec henland
[scwuini riiM
wtitf
55,
2 1 Signatur
n Millionen
Signaturnummer
Stgnaturnummer Hinterg
Signaturgrad
Signaturschmtt
Vektorgruppe
Signaturflache
Stgnaturrand
Funktionen
Reserve
Reserve
Europa wird zum gröBten Markt der Welt
Wenn 1992
mil dem EG
Bmnenmarkt
die naiionalen
Zoll- und Handels-
grenzen der
zwolf Mitgtieds
slaaten fallen,
sparen Europas
Wirtschafl und die
324 Millionen
Verbraucher nach
Experten-Berechnung
jahrlich über
500 Milliarden
Mark an Koslen,
die aus der
NGT GEODESIA 90 - 7/8
331
