A
V
Kwaliteitszorg bij de
afdeling Fotogrammetrie van het
Kadaster*)
Inleiding
Eindcontrole
O
O
0
9
9
9
9
99
door ir. R. C. J. Witmer, werkzaam bij de afdeling Fotogrammetrie van de Hoofddirectie
van het Kadaster te Apeldoorn.
SUMMARY
Quality control at the department of Photogrammetry of the Dutch Cadastre
An overwiew is given of methods of quality control. Some of these are more thoroughly described and their
application at the department of Photogrammetry is explained.
In dit artikel worden de principes van kwaliteitszorg en de
toepassing daarvan bij de afdeling Fotogrammetrie van
het Kadaster behandeld. Enige principes en methoden
van kwaliteitszorg in het algemeen worden beschreven
en de methoden die bij de afdeling Fotogrammetrie wor
den gebruikt, komen uitgebreider aan bod. Daarnaast
wordt beschreven hoe de verschillende methoden zijn
toegepast in het produktieproces van fotogrammetrische
kaartvervaardiging en wordt ingegaan op de resultaten
hiervan.
De inhoud van dit artikel is het resultaat van een sinds be
gin 1988 gegroeid kwaliteitsdenken bij de afdeling Foto
grammetrie. In de afgelopen jaren is zoveel veranderd in
de omgeving van deze afdeling, dat een vernieuwing van
het kwaliteitsbewustzijn noodzakelijk was. De veranderin
gen betreffen:
1. toename van de hoeveelheid fotogrammetrisch werk,
in geld uitgedrukt ongeveer 5 miljoen gulden, van een
omzet van 6 miljoen in 1985 naar 11 miljoen in 1990;
2. afname van het personeel door reorganisatie en af
slanking van 65 personeelsleden in 1985 naar 45
per eind 1990;
3. toegenomen kwaliteitsbewustzijn bij de klanten (de
provinciale directies van het Kadaster), onder andere
resulterend in het stellen van strengere eisen.
De combinatie van deze veranderingen heeft geleid tot de
overgang van een uitvoerende naar een directievoerende
afdeling en de ontwikkeling van het daarbij behorende
kwaliteitsbewustzijn. Directievoering en controle zijn op
dit moment de belangrijkste taken, omdat 80 tot 90% van
de totale hoeveelheid werk door middel van uitbesteding
wordt gerealiseerd.
Kwaliteitszorg in het algemeen
Ontstaan van kwaliteitszorg
Kwaliteitszorg is ontstaan bij de produktie van massagoe
deren. Hierbij werden het eerst de bedrijfseconomische
gevolgen van het produceren van slechte produkten dui
delijk. Deze produktieprocessen hebben een aantal ken
merken die de oorzaak kunnen zijn van fouten en het pro
duceren van slechte produkten. In termen van kwaliteits
zorg zijn de volgende kenmerken te noemen:
100% eindcontrole;
sporadische problemen oplossen;
oorzaken niet aanpakken.
100% eindcontrole
Gedurende het hele produktieproces kunnen en zullen
fouten worden gemaakt. Om de klant toch een goed pro-
dukt te kunnen leveren, wordt helemaal aan het eind van
het produktieproces een 100%-eindcontrole uitgevoerd.
Alle produkten worden gecontroleerd (fig. 1). Deze me
thode heeft een aantal nadelen. Produkten waarbij in het
begin van het produktieproces een fout is gemaakt, wor
den toch gedurende het hele proces nog bewerkt. Dit be
tekent produktieverlies (en dus te hoge kosten). Geen en
kele controlemethode is waterdicht, daardoor zullen toch
produkten met fouten aan de klant worden geleverd. De
oorzaak van de fout en de plaats van die oorzaak in het
produktieproces zijn niet duidelijk als aan het eind van
het produktieproces een fout wordt gevonden. Dit bete
kent dat geen actie kan worden ondernomen om de fout
voortaan te voorkomen.
Sporadische problemen oplossen
Een verschil tussen een sporadisch en een chronisch
probleem is dat chronische problemen dagelijks voorko
men en geaccepteerde problemen zijn waarvoor vaak
geen oplossingen worden gezocht, terwijl sporadische of
incidentele problemen slechts af en toe voorkomen. Als
zich plotseling zo'n incidenteel probleem voordoet, wordt
meestal met man en macht geprobeerd dat probleem op
te lossen. Als de capaciteit die nodig is om incidentele
problemen op te lossen, niet wordt gestoken in die proble
men, maar in de chronische problemen, is het rendement
veel groter, (fig. 2).
Eindprodukt
volgens
specificatie
fabrikage
1
fabrikage
2
fabrikage
3
vl7
w
W
w
m
100 controle
fout
goed
Lezing gehouden op 30 maart 1990 voor de Nederlandse Vereni
ging voor Fotogrammetrie.
Fig. 1. De fotogrammetrische kaartvervaardiging als produktiepro
ces. Fabrikagestap 1 is de fotografie, fabrikagestap 2 de triangula-
tie/blokvereffening en fabrikagestap 3 de fotogrammetrische karte
ring. Het produkt dat de klant vraagt, is het figuurtje dat is gedefi
nieerd als Eindprodukt volgens specificatie".
374
NGT GEODESIA 90 - 9
