Opbouw bestand 1 250 000
Onderhoud bestand 1 250 000
tatiegevoelig is. Hiervoor zijn enkele oorzaken aan te
geven:
veroudering van het bestand door een te lange herzie
ningscyclus (vijf, zeven of tien jaar);
veel wegen veranderen van categorie, waardoor her
codering moet plaatsvinden;
op grond van kartografische criteria worden bestaan
de wegen „vernieuwd".
Op termijn laat de herzieningsmethode zich als volgt om
schrijven: bij de herziening van het bestand 1 10 000
ontstaat een drietal subbestanden: één met verdwenen,
één met nieuwe codering en één met nieuwe topografie.
Deze drie subbestanden zullen successievelijk op een
interactieve wijze in het bestand 1 50 000 worden ver
werkt. Door verwerking van deze drie subbestanden ont
staan weer drie nieuwe subbestanden, welke verwerkt
gaan worden in het bestand 1 250 000.
Het gebruik maken van automatiseringstechnieken bij de
kaartproduktie heeft zijn intrede gedaan bij de kaartserie
1 250 000. Van de ervaringen die hierbij zijn opgedaan,
is gebruik gemaakt bij de opbouw van het bestand
1 50 000.
Als basis voor het digitaliseren zijn generalisatiemodellen
op de schaal 1 125 000 gebruikt. Deze modellen zijn
ontstaan door generalisatie van de (verkleinde) onder
grond 1 50 000 en zijn aangevuld met diverse gegevens
benodigd voor de serie 1 250 000. Deze modellen zijn
met behulp van een digitaliseertafel gedigitaliseerd,
waarbij alle lijninformatie van codes is voorzien.
Door de gekozen coderingsopzet is het mogelijk uit het
bestand deelbestanden af te leiden voor de te onder
scheiden kleurseparaties. Vanuit de deelbestanden wor
den met behulp van een vectortekenautomaat gravures
vervaardigd. Hierop kunnen zonodig handmatig nog aan
vullingen en wijzigingen worden aangebracht. Toen later
alle lijninformatie digitaal beschikbaar was, kon het
maken van gravures worden vervangen door het vervaar
digen van films met behulp van de fotokop. De verdere
kartografische afwerking van de kaart (kleur en schrift)
vond op klassieke wijze plaats.
Uit het bestand 1 250 000 is een drietal produkten ver
vaardigd: kaartserie 1501 Ground, 1501 Air en de Mili
taire Wegenkaart 1 250 000. Het opgebouwde bestand
1 250 000 wordt een kartografisch bestand genoemd.
De gekozen opzet is prima geschikt voor kaartvervaardi
ging. Het bestand schiet echter tekort indien men er een
selectie uit wil maken. Gegeven is bijvoorbeeld een sloot
die onder een weg doorloopt. Het stuk sloot tussen de
beide wegcontouren is niet in het bestand opgenomen.
Het bestand is dus een pure kopie van de kaart, zonder
dat met de fysieke terreinsituatie rekening is gehouden.
Sinds begin 1990 wordt gewerkt aan het operationeel
maken van een werkmethode waarbij kleur en schrift
langs digitale weg worden geïntegreerd met het reeds
voorhanden zijnde vectoriële lijnenbeeld.
Het bestand 1 250 000 is momenteel in zijn eerste her
zieningsfase. Naast de normale mutaties zullen ook de
hierboven geconstateerde „gaten" in het bestand wor
den gedicht. Vooralsnog wordt dit gedaan door het op
nemen van virtuele lijnstukjes in het bestand. Deze op
lossing geeft de mogelijkheid om bij de verdere produktie
zowel in een volledige vectoromgeving als in een raster-
omgeving te kunnen werken. In een latere fase (als ook
kleur en schrift volledig in een rasteromgeving zijn
verwerkt) zullen door het bewerken van het bestand
1 250 000 met reeds voorhanden zijnde programmatuur
alle virtuele lijnstukjes worden gepromoveerd tot reële
lijnstukjes.
Nu de kleurvlakvullingen ook langs digitale weg kunnen
worden gerealiseerd, ontstaat op vrij eenvoudige wijze de
mogelijkheid informatie over een vlak te koppelen aan de
lijnstukken welke door het vlak worden begrensd. Het op
nemen van vlakinformatie in het vectoriële lijnenbestand
zal hoogstwaarschijnlijk plaatsvinden bij de tweede her
ziening van het bestand 1 250 000 rond 1993/1994.
Op termijn zullen de mutatiebestanden afkomstig uit de
herziening van het bestand 1 50 000 worden gebruikt
voor de herziening van het bestand 1 250 000. Aange
zien de herzieningscyclus van het bestand 1 250 000
(vier jaar) korter is dan die van het bestand 1 50 000 en
ook gebruik wordt gemaakt van informatie die niet voor
komt in het bestand 1 50 000, zullen externe bronnen
worden gebruikt. Deze extra informatie zal op tekeningen
worden ingetekend en met behulp van een digitizer wor
den gedigitaliseerd.
Opbouw van het bestand 1 500 000
Thans wordt gewerkt aan de opbouw van het bestand
1 500 000. Als basis dient het bestand 1 250 000. Door
selectie op code en het interactief generaliseren wordt
een bestand 1 500 000 afgeleid.
Slotopmerkingen
Voorlopig zullen de bestanden worden herzien volgens
de momenteel gehanteerde vijf-, zeven- of tien-jaren
cyclus van de diverse kaartseries. Afhankelijk van de
vraag uit de markt (en de omvang daarvan) kan een ver
korting van de cyclus voor een deel van de bestands-
inhoud (bijvoorbeeld wegen en/of waterlopen) worden
overwogen. Het hiervoor benodigde bronmateriaal is aan
wezig in de vorm van een driejaarlijkse fotobedekking van
geheel Nederland.
Een deel van het beschrevene moet nog in praktijk
worden gebracht. Hiervoor zullen nog de nodige inspan
ningen moeten worden verricht. Resultaat van deze in
spanningen zijn kwalitatief hoogwaardige, digitale
bestanden die door regelmatig onderhoud hun kwaliteit
zullen behouden.
368
NGT GEODESIA 90 - 9
