t
Gemeenten en topografie*]
Rol van de topografie
■o
'a>
.c
O)
~o
iiiiit-
door ir. C. Zeillemaker, hoofd van de afdeling Landmeten en Vastgoedinformatie in de
gemeente Rotterdam.
SUMMARY
Local communities and topography
Topography has an important role within local government e.g. in environmental planning and management
of infrastructural facilities.
In the national discussion about the position of the maintenance and distribution of topographic data, in
relation to a geographic informationsystem the author takes a clear position by mentioning several aspects.
These aspects strongly refer to the direct relation between the physical environment and their continious
changes, the topographic survey and control and the responsibilities of a local government. The position
of the Dutch Cadastre is in coordination and standardization.
Eigenschappen van organisaties
Hoe groter de organisatie, des te meer worden de taken
gedifferentieerd en neemt de deskundigheid per taakveld
toe. Kleine gemeenten zullen veel minder soorten des
kundigheid in huis hebben dan grotere. In de grote ge
meenten is allerlei deskundigheid aanwezig, die ook ge
makkelijk kan wedijveren met de deskundigheid van
grote organisaties zoals departementen en rijksdiensten.
Met het groter worden van de organisatie neemt niet
alleen de deskundigheid toe, maar als het om over
heden gaat ook het gebied, het territoir waarover de
deskundige bemoeienis (bevoegdheid) zich uitstrekt. Wat
we winnen aan deskundigheid en omvang, verliezen we
eenvoudig aan overzicht en effectiviteit in de details. Er
is meer organisatie en meer coördinatie nodig om alles
goed te laten samenwerken. Het ligt voor de hand dat er
ergens een optimum is, zoals in fig. 1 te zien is.
goedinformatie is namens drs. E. Heerma, staatssecreta
ris van VROM, uitgesproken: „Mijn beleid is erop gericht
die activiteiten daar te laten gebeuren, waar zij het best
op hun plaats zijn".
De vraag rijst: wat is de beste plaats als het gaat om het
gegevensbeheer van de topografie?
In zijn algemeenheid is de functie van topografische kaar
ten zeer uiteenlopend en veel breder dan alleen vast
goed. Zo zal men bijvoorbeeld de spreiding van bevol
kingsgroepen goed kunnen beoordelen wanneer de ver
schijnselen worden afgebeeld op kaarten. Maar ook voor
veel andere doeleinden worden kaarten gebruikt. Fig. 2
laat zien dat er verband is tussen afbeeldingsschaal en
functie.
a>
O
N
a>
O
Omvang organisatie
Fig. 1. Relatie tussen deskundigheid, omvang en integratie.
De belangrijkste vraag is hoe de stagnatie in de voorzie
ning van de grootschalige topografie kan worden opge
heven. Dat heeft alles met organisatie te maken. Organi
satie van het werk zelf, maar ook de organisatie van de
taakverdeling tussen overheden.
Op het onlangs gehouden congres van de VNG over vast-
Lezing gehouden op 10 mei 1990 tijdens de studiemiddag van de
Vereniging voor Vastgoedinformatie over grootschalige topo
grafie in de Reehorst te Ede.
1 50 000
O
<D
3
CD
3
voorlichting
1 20 000
3
3
CL
overzicht
statistiek
1 10 000
CD
3
(D
bestuur
1 5 000
Q.
Q.
CD
5?
(Q
0)
3
organisatie
planologie
1 1 000
C
beheer
1 500
3
O
cd'
uitvoering
van werken
Fig. 2. Relatie tussen afbeeldingsschaal en functie van de kaart.
Met het groter worden van de schaal neemt het detail toe
en verandert de functie. Kleinschalige kaarten kunnen
gemakkelijk uit de grootschalige gegevensbank worden
verkregen en vinden bij de gemeenten bijvoorbeeld toe
passing in de straatnamen kaarten en wijkplattegronden,
die op straat staan opgesteld om burgers de weg te wij
zen. Grootschalige kaarten vinden hun functie vooral in
de registratie (van de locatie) van vastgoed ten behoeve
van het beheer van wegen, groenvoorzieningen, terrei
nen, waterlopen, riolen en andere nutsvoorzieningen.
Een niet minder belangrijk taakveld waarin de topografie
een rol speelt, is de planologie; denk aan het gemeentelij
ke bestemmingsplan en het stedebouwkundige ontwerp
en voorts de uitvoering van werken. Het bijzondere van
NGT GEODESIA 90 - 9
369
