sen. Das Katasteramt berichtigt die Katasterdokumente,
schwartzt oder überklebt die alten Eintragungen
Inzage in de kadastrale stukken was volgens de verordeningen
mogelijk, voor zover het staatsbelang het toestond. Coördinaten,
topografische kaarten en meetgegevens waren ten strengste ge
heim.
Zegslieden op het congres, die in het kader van de vereniging in de
DDR waren geweest, stelden dat het Kataster- und Vermessungs-
wesen er zonder meer een chaos is. Waar in de Westduitse deel
staten duizenden mensen werken om het Vermessungs- und
Katasterwesen naar eer en geweten uit te voeren, werkten in de DDR
in vergelijkbare gebieden slechts een man of tien.
De BdVI, de (Westduitse) bond van particuliere beëdigde landme
ters, stelt in [2] officieel, dat reeds in de eerste weken na de economi
sche en monetaire eenwording (sinds 1 juli van kracht) gebleken is,
dat de opbouw van een sociale markteconomie in de DDR ernstig
wordt geblokkeerd, zolang de eigendomsgarantie uit artikel 2 van het
staatsverdrag niet effectief is. Verhypothekeerbare percelen zijn de
onontbeerlijke basis voor ontwikkeling. Om dit doel te bereiken, moet
weer worden hersteld wat een veertig jaar lange manipulatie van ei
gendomsrechten en verwaarlozing van Grundbuch en Liegen-
schaftskataster hebben aangericht.
Kort en goed schijnt het volgende te gebeuren: na 3 oktober 1990
wordt de gehele Westduitse wetgeving in de DDR van kracht: Grond
wet, BW, Bouwwetgeving, enz. Westduitse deelstaten zijn aange
wezen om de nieuwe Bundeslander te helpen. Zo moet bijvoorbeeld
Niedersachsen in Sachsen-Anhalt helpen een goed Vermessungs-
und Katasterwesen in te richten.
Aan te nemen valt, aldus zegslieden, dat de Westduitse deelstaten
de eigen Vermessungs- und Katastergesetz als uitgangspunt
nemen, zodat de nieuwe Bundeslander een zelfde verscheidenheid
gaan vertonen als wij gewend zijn van de Westduitse Bundeslander.
Duidelijk is dat de hereniging zich zo snel voltrekt, dat dit op 3 okto
ber nog lang niet geregeld is, maar dat geldt voor alle onderdelen
van het bestuur. ,,Ze hebben zelfs nog niet eens een Finanzamt",
aldus informanten.
De privatisering van de economie, de liberalisering van het rechts
verkeer in onroerend goed, de individualisering van de eigendom
zullen zich na 3 oktober dus voorlopig op een volkomen ongedefi
nieerde wijze gaan voltrekken. Uiteraard berust dit niet op een
gebrek aan regelzucht bij onze oosterburen, maar op een bewuste
politieke keuze om eerst de hereniging tot stand te brengen en daar
na pas verder te zien.
De eigendomsrechten van DDR-burgers (mogelijk ook gebruiksrech
ten binnen de collectieve landbouweigendom), voor zover te goeder
trouw verkregen, worden in het Staatsverdrag gegarandeerd.
Rechtsgeldige aanspraken van West- en Oostduitse burgers zullen
worden hersteld of afgekocht. In het Staatsverdrag is daarvoor 6 mil
jard DM uitgetrokken.
De ervaringen tot nu toe met de hereniging bracht verschillende
zegslieden tot de uitspraak dat zij niet inzagen hoe de andere
Oosteuropese landen er ooit bovenop zouden komen, zonder de
financiële en kennis-injecties zoals de DDR nu kreeg.
Ten leste kon ook nog enige wrevel worden geconstateerd: hoe
haalden de Oostduitse collega's het in hun hoofd ook al werden
zij door de congresorganisatie vrijwel geheel vrijgehouden toch
nog te klagen over de prijs van het bier.
V.l.n.r.: Van der Molen, Riemersma en FIG-bestuurder Kirvisniemi in
gesprek in Essen.
Het was een heel feest in Houten, de 28e september 1990. Het mooie
moderne kantoorpand van de Coöperatieve Vereniging ingenieurs
bureau Van Steenis BA aan Molen 83 werd feestelijk in gebruik
genomen.
Al van verre wezen de vrolijk wapperende vlaggen voor het gebouw
de bezoeker waar hij moest zijnedoch daar mocht hij niet binnen,
want het gebouw was nog niet geopend. De blauwe feesttent ernaast
zorgde echter voor een redelijk goed alternatief.
In die tent werd de grote schare toehoorders hartelijk welkom
geheten door directeur ir. C. L. Proviiy die ook zijn eigen 25-jarig
jubileum vierde. In een korte terugblik op de geschiedenis van het
bedrijf memoreerde hij het wel en wee vanaf de start in 1945 door de
heer Van Steenis, eerst in diens eigen woning, dan het aankopen
van het Utrechtse grachtenpand Oude Gracht 5 en de groei naar
uiteindelijk vier monumentale panden waar men ook weer is
uitgegroeid. Problemen met bereikbaarheid, parkeren en auto
matisering noopten enkele jaren geleden tot een radicale aanpak; er
moest een nieuw gebouw komen. Houten zou het worden.
Op deze dag kon dan de vlag uit. Het nieuwe gebouw is een feit. Er
is al drie maanden proefgedraaid en de medewerkers zijn er erg
happy mee. Het is een functioneel gebouw waar het prettig werken
is.
In het licht van de toekomstige ontwikkeling is dat hoopvol. De laat
ste vijfjaar is de omzet verdubbeld en zijn gigantische investeringen
gedaan. Toename van werk is de laatste jaren bijvoorbeeld geschied
op het gebied van bodemonderzoek. De verontreiniging van het
grondwater staat volop in de belangstelling en er is steeds meer
behoefte aan adviezen. Van Steenis kan die geven.
Terugblikkend op 25 jaar directeurschap roemde Proviiy de gekozen
coöperatieve verenigingsvorm met de grote betrokkenheid van de
medewerkers. Naar zijn mening vindt deze nog veel te weinig
navolging. Zelf hoopte hij nog een aantal jaren als directeur in deze
coöperatie te mogen meewerken.
Theo Steemers, de architect van architectenbureau Marge en de
ontwerper van het nieuwe gebouw, presenteerde zijn ontwerp in een
toespraak welke werd ondersteund door beeldschermpresentatie.
Vooral de kleuren speelden hierin een grote rol.
Zijn opdracht was moeilijk geweest, verklaarde Steemers, vanwege
de emotionele betrokkenheid van het personeel dat het vertrek uit de
oude panden schetste als: het afscheid nemen van een geliefde.
Vanaf de eerste streep op papier hebben we dit aspect dan ook laten
meewegen. Het gebouw moest speels en apart worden. Hoe ervaart
men het nu?
De één als een schip, de ander als een schelp; vooral de veelvormig
heid spreekt aan, men ziet vele gezichten: als je aan komt lopen,
geeft het een Zuidfranse indruk, de voorkant ervaart men als
monumentaal en geeft het idee dat het gebouw groter is dan in
werkelijkheid, voor een ander is de glazen pui uitnodigend en ruimte
scheppend. Iemand zei lyrisch: de warmkleurige gele ronding doet
Literatuur
1. Vermessungswesen und Raumordnung 1988-5/6, H. Grabe, Zur
Liegenschaftsdokumentation in der DDR.
2. Grundstückseigentum in der DDR. BdVI-Dokumentation, augus
tus 1990.
3. Vermessungswesen und Raumordnung 1990-5/6, W. Seele, Quo
Vadis Liegenschaftswesen in der DDR?
ir. P. van der Moten
m FEESTELIJKE OPENING NIEUW KANTOOR VAN STEENIS
Een nieuwe geliefde, blond met zachte rondingen en een warm
kleurige huid.
NGT GEODESIA 90 - 11 515
