[5] De Topografische DLMS: Digital Land Mass Inleiding door A. van Roosmalen, hoofd van de sectie Digitaal Terrein Model van de Topografische Dienst Nederland te Emmen. SUMMARY DLMS: Digital Land Mass System This article explains the involvement of the Topografische Dienst (TDN) in the production of DLMS-data of The Netherlands. Furthermore it gives a comprehensive description of the DLMS specifications and the TDN method of data capture, in particular for the present data capture of Edition 2 of DLMS. Sinds 1976 is de Topografische Dienst (TDN) betrokken bij de opbouw van een internationale gegevensbank, welke in eerste instantie is bedoeld ter verbetering van de vliegeropleiding van onder andere de Koninklijke Lucht macht. Bij deze opleiding wordt al jaren gebruik gemaakt van vluchtnabootsers of simulatoren, waarmee vliegers heel realistisch alle vlieghandelingen kunnen oefenen zonder echt van de grond te komen. Dit heeft als voor delen dat kan worden geoefend zonder op te stijgen. Dit brengt een kostenbesparing met zich mee, terwijl daar naast ook situaties kunnen worden nagebootst die in het echt te veel gevaar met zich zouden meebrengen, zoals bijvoorbeeld het uitvallen van een motor. In de eerste simulatoren wordt nog „blind" geoefend, dat wil zeggen zonder dat er enige relatie is met de aardse omgeving waarmee een vliegtuig in werkelijkheid toch altijd te maken heeft. Hierin komt in het midden van de jaren '70 verandering door de nagebootste cockpit te voorzien van een scherm waarop een gesimuleerd radar beeld wordt afgebeeld, bewegend in verhouding tot de door de piloot uitgevoerde handelingen. Het beeld ver schuift snel of langzaam over het scherm, de horizon beweegt. En om het geheel nog realistischer te maken, wordt de mogelijkheid geboden om van een omgeving naar believen een radarplaatje te creëren midden in de zomer (met alle loofhout voorzien van een dicht blader dek) of midden in de winter (alle loofhout is kaal, onder liggende bebouwing is nu zichtbaar). Dit gesimuleerde radarbeeld wordt opgebouwd door een computerprogramma, dat wordt gevoed met een digitale beschrijving van de reële wereld, aangevuld met enige voor radarsimulatie relevante gegevens. Geschiedenis De Koninklijke Luchtmacht was natuurlijk niet de enige in stantie die werd geconfronteerd met de nieuwe oefen mogelijkheden, geboden door de elektronika-industrie. Als eerste waren daar de Verenigde Staten waar reeds in het begin van de jaren '70 door het Defence Mapping Agency (DMA, de Amerikaanse tegenhanger van TDN) specificaties werden opgesteld, waaraan de inhoud van een digitale beschrijving van de reële wereld zou moeten voldoen om radarsimulatie mogelijk te maken. De eerste Westeuropese landen die hiermee werden ge confronteerd, waren Groot-Brittannië, West-Duitsland en Italië. Zij kwamen al snel in contact met DMA, waarna ver gelijkbare instanties in elk van deze drie landen ieder af zonderlijk een overeenkomst met haar afsloten. Deze contracten hielden het volgende in: opbouwen en onderhouden van een digitaal bestand, geschikt voor radarsimulatie en -predictie, voor een duidelijk omschreven deel van Europa (uiteindelijk zou dit bestand een groot deel van Europa gaan be dekken); gebruik maken van de door DMA ontwikkelde „Pro duct Specifications for Digital Landmass System (DLMS) Data Base" (verder aan te duiden met Specs); Produktieverantwoordelijkheid voor DFAD. K I Produktieverantwoordelijkheid voor DTED. Fig. 1. TDN-produktieverantwoordelijkheid voor DLMS-gegevens. 542 NGT GEODESIA 90-12

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1990 | | pagina 6