[5]
De Topografische
DLMS: Digital Land Mass
Inleiding
door A. van Roosmalen, hoofd van de sectie Digitaal Terrein Model van de Topografische
Dienst Nederland te Emmen.
SUMMARY
DLMS: Digital Land Mass System
This article explains the involvement of the Topografische Dienst (TDN) in the production of DLMS-data
of The Netherlands. Furthermore it gives a comprehensive description of the DLMS specifications and the
TDN method of data capture, in particular for the present data capture of Edition 2 of DLMS.
Sinds 1976 is de Topografische Dienst (TDN) betrokken
bij de opbouw van een internationale gegevensbank,
welke in eerste instantie is bedoeld ter verbetering van de
vliegeropleiding van onder andere de Koninklijke Lucht
macht. Bij deze opleiding wordt al jaren gebruik gemaakt
van vluchtnabootsers of simulatoren, waarmee vliegers
heel realistisch alle vlieghandelingen kunnen oefenen
zonder echt van de grond te komen. Dit heeft als voor
delen dat kan worden geoefend zonder op te stijgen. Dit
brengt een kostenbesparing met zich mee, terwijl daar
naast ook situaties kunnen worden nagebootst die in het
echt te veel gevaar met zich zouden meebrengen, zoals
bijvoorbeeld het uitvallen van een motor.
In de eerste simulatoren wordt nog „blind" geoefend, dat
wil zeggen zonder dat er enige relatie is met de aardse
omgeving waarmee een vliegtuig in werkelijkheid toch
altijd te maken heeft. Hierin komt in het midden van de
jaren '70 verandering door de nagebootste cockpit te
voorzien van een scherm waarop een gesimuleerd radar
beeld wordt afgebeeld, bewegend in verhouding tot de
door de piloot uitgevoerde handelingen. Het beeld ver
schuift snel of langzaam over het scherm, de horizon
beweegt. En om het geheel nog realistischer te maken,
wordt de mogelijkheid geboden om van een omgeving
naar believen een radarplaatje te creëren midden in de
zomer (met alle loofhout voorzien van een dicht blader
dek) of midden in de winter (alle loofhout is kaal, onder
liggende bebouwing is nu zichtbaar).
Dit gesimuleerde radarbeeld wordt opgebouwd door een
computerprogramma, dat wordt gevoed met een digitale
beschrijving van de reële wereld, aangevuld met enige
voor radarsimulatie relevante gegevens.
Geschiedenis
De Koninklijke Luchtmacht was natuurlijk niet de enige in
stantie die werd geconfronteerd met de nieuwe oefen
mogelijkheden, geboden door de elektronika-industrie.
Als eerste waren daar de Verenigde Staten waar reeds in
het begin van de jaren '70 door het Defence Mapping
Agency (DMA, de Amerikaanse tegenhanger van TDN)
specificaties werden opgesteld, waaraan de inhoud van
een digitale beschrijving van de reële wereld zou moeten
voldoen om radarsimulatie mogelijk te maken.
De eerste Westeuropese landen die hiermee werden ge
confronteerd, waren Groot-Brittannië, West-Duitsland en
Italië. Zij kwamen al snel in contact met DMA, waarna ver
gelijkbare instanties in elk van deze drie landen ieder af
zonderlijk een overeenkomst met haar afsloten. Deze
contracten hielden het volgende in:
opbouwen en onderhouden van een digitaal bestand,
geschikt voor radarsimulatie en -predictie, voor een
duidelijk omschreven deel van Europa (uiteindelijk zou
dit bestand een groot deel van Europa gaan be
dekken);
gebruik maken van de door DMA ontwikkelde „Pro
duct Specifications for Digital Landmass System
(DLMS) Data Base" (verder aan te duiden met Specs);
Produktieverantwoordelijkheid voor DFAD.
K I Produktieverantwoordelijkheid voor DTED.
Fig. 1. TDN-produktieverantwoordelijkheid voor DLMS-gegevens.
542
NGT GEODESIA 90-12