Vanuit Oranjewoud met het aardgas mee.
sen naar olie werd geboord. Die boorputten moesten in
kaart worden gebracht. In die tijd werden ook veel
metingen gedaan voor de zoutwinning van Akzo; door
regelmatige hoogtemetingen kan worden aangetoond of
de bodem verzakt.
Toen kwam de gasbel met de tienduizend kilometers
leiding die moesten worden uitgezet, gelegd en weer
opgemeten. In die tijd groeide Oranjewoud heel hard en
inderdaad kwamen er nieuwe kantoren bij. Inmiddels
staan er kantoren in Heerenveen, Oosterhout, Rotter
dam, Almere, Maastricht en straks ook nog in Deventer.
Ook de ruilverkavelingen namen toe en naast het voor
bereidend werk werd Oranjewoud ook steeds meer
betrokken in de advisering en de uitvoering daarvan.
Nog een sterke impuls was de start van de GBKN
omstreeks 1975, waarbij de coördinerende taak aan het
Kadaster werd opgedragen. Van dit laatste had Jacobs
zich steeds een voorstander getoond. Tot 1981 bleef het
GBKN-werk maar stijgen. Oranjewoud is bij heel veel
GBKN-projecten betrokken geweest.
Diezelfde GBKN zorgde echter voor een sterke terugval
na 1981 toen de overheid een rem op de uitvoering zette.
Het Kadaster draaide de uitbesteding sterk terug en dat
vonden de cultuurmaatschappijen en ingenieursbureaus
niet echt leuk. Gesprekken met de toenmalige hoofd
directeur van het Kadaster en zelfs de staatssecretaris
waren nodig om de schade wat te beperken. Het resul
teerde in het verstrekken van extra financiële middelen.
Langzaam maar zeker kwam de GBKN weer uit het dal
terug en bij de privatiseringsdrift van de laatste jaren ligt
de uitvoering nu vrijwel geheel in handen van de private
sector.
Nog een laatste impuls is de snel opkomende auto
matisering en de nieuwe mogelijkheden welke daardoor
ontstonden. Als het kaartmateriaal digitaal is, kun je er
veel meer mee doen en toen ook nog eens duidelijk werd
welke wereld er openging door digitale kaartenbakken te
koppelen aan geautomatiseerde administraties, ontstond
12
er een nieuwe markt: de gemeentelijke vastgoedsyste
men. Bij Oranjewoud werd GEOVAS geboren.
En de markt barstte los
Het hart van GEOVAS klopt niet in het hoofdkantoor,
maar in de afdeling Automatisering te Heerenveen.
Ir. Hans Versluijs is daar de alwetende drijfveer en ont
wikkelaar van veel systemen. Als bijvoorbeeld de ge
meente Bollendorp een GEOVAS wil laten maken, is een
gesprek met de heer Versluijs beslist voldoende om ze
over de streep te halen. Als afgestudeerd Delfts geodeet
kwam hij in 1982 de Oranjewoud-gelederen versterken,
precies op tijd om de ontwikkelingen en de voorhoede
gevechten mee te maken.
Na te zijn gestart met de berekeningspakketten op de
Tektronix werden al gauw beheerpakketjes voor gemeen
ten ontwikkeld; als eerste een pakket voor groenbeheer.
Veel stappen volgden met nieuwe, kleine pakketjes, die
echter elk op zichzelf stonden, bijvoorbeeld een pakket
voor wegbeheer en een pakket voor rioolbeheer. Al gauw
werd ontdekt dat het plezierig is als je totaal kunt overzien
wanneer een weg moet worden opengebroken voor riool
herstel, zodat je dan kunt beslissen om niet vlak daar
voor, maar beter daarna het asfalt te vernieuwen.
Om een lang verhaal kort te maken: hoe meer er is geïn
tegreerd, hoe meer je kunt overzien en hoe beter je kunt
werken. Je kunt een beter beleid voeren, je spaart geld uit
met het efficiënter werken en zo verdient het systeem
zichzelf terug.
Oranjewoud ontwikkelde zijn systeem echter niet alleen;
samen met het bedrijf L T informatica en de apparatuur
van IBM is de basis gelegd voor GEOVAS.
De zwakste schakel
Als ik de heer Versluijs vraag met weinig woorden aan
leken duidelijk te maken wat de voordelen van het
gemeente-omvattend systeem zijn, heeft hij daar weinig
moeite mee: ,,Je moet je een drietal elektronische kaar
tenbakken voorstellen, waarin veel gegevens zijn op
geborgen, met name:
1. „grafische" bak (geometrische gegevens ofwel de
digitale kaart);
2. ,,beheer"bak (alle technisch-administratieve gege
vens over weg-, riool-, groen- en gebouwenbeheer);
3. „administratieve" bak met daarin de administratieve
vastgoedgegevens (alle gegevens omtrent basis
registratie, gemeentekadaster, belastingen en vergun
ningen).
De complete GEOVAS-apparatuur.
NGT GEODESIA 91 - 1
