N
Jm
De registratie van publiek
rechtelijke beperkingen volgens
het 22e RAVI-rapport
door ir. J. A. Zevenbergen, universitair docent aan de Technische Universiteit Delft,
Faculteit der Geodesie.
SUMMARY
The registration of government imposed legal restriction according the 22nd RAVI-rapport
The article describes the results [1] of a research project concerning the registration of government
imposed legal restrictions, recently published by the Council for Landinformation (RAVI).
Registration of sixty legal restrictions is advised. One part of the registration concerns a central, parcelwise
registration by the national cadastre. The other part of the registration covers the original documents. They
should be stored in a variety of administrations (e.g. public registrar and municipalities).
Voorgeschiedenis
In het begin van de jaren tachtig ontstond bezorgdheid
over de kenbaarheid van de publiekrechtelijke beper
kingen. Onder een publiekrechtelijke beperking wordt
verstaan „iedere inbreuk op het recht van gebruik en be
schikking van onroerend goed, welke middels wet- of
regelgeving door de overheid wordt opgelegd" [3], Voor
beelden hiervan zijn gedoogplichten en zoneringen op
grond van de Wet Geluidshinder, onderhouds- of bijdra
geplichten op grond van de waterschapskeuren, de aan
wijzing van bodembeschermingsgebieden en de (ge
meentelijke) baatbelasting.
Genoemde bezorgdheid werd onder andere uitgesproken
in het preadvies voor de vergadering van de Vereniging
voor Bouwrecht en de Koninklijke Notariële Broeder
schap [4], in het vijfde RAVI-rapport [5] en in het artikel
,,De registratie van de publiekrechtelijke rechtstoestand
inzake onroerend goed" [6].
Dit leidde ertoe dat de voorlopige Raad voor Vastgoed
informatie (RAVI) besloot onderzoek te laten verrichten
naar deze materie. Het onderzoek werd uitbesteed aan
het Instituut voor Bouwrecht, die dit in samenwerking met
de Faculteit der Geodesie van de Technische Universiteit
Delft uitvoerde. Dit eerste onderzoek behelsde een inven
tarisatie van eigendoms- en gebruiksbeperkende wet
geving, een rechtsvergelijkend deel en de weergave van
een enquête over de praktijk van en de behoefte aan
registratie onder een aantal van de betrokken partijen. De
resultaten werden neergelegd in een tweetal afstudeer
scripties [7 en 8] en samengevat in het dertiende RAVI-
rapport ,,De Kenbaarheid van de Publiekrechtelijke
Rechtstoestand" [9]. In het onderzoek werd een gebrek
kige kenbaarheid en een dringende behoefte aan ver
betering daarvan vastgesteld. Vervolgonderzoek werd
aanbevolen.
Ook dit vervolgonderzoek is in opdracht van de RAVI ver
richt door het Instituut voor Bouwrecht en de Faculteit der
Geodesie. Zowel de onderzoeksopdracht als het onlangs
verschenen rapport onderscheiden de onderstaande
onderdelen, die kunnen worden gezien als vijf aspecten
van registratie: inhoudelijk, technisch, bestuurlijk-organi
satorisch, juridisch en financieel. Het zijn:
a. welke publiekrechtelijke beperkingen dienen te wor
den geregistreerd;
b. op welke wijze is registratie technisch mogelijk;
c. in welke bestuurlijk-organisatorische vorm dient een
registratie te worden gegoten;
262
d. welke zijn de juridische gevolgen van een dergelijke
registratie;
e. welke zijn de financiële gevolgen van een dergelijke
registratie.
22e RAVI-rapport
De hoofdtekst van het rapport [2] bestaat uit drie hoofd
stukken. Het eerste hoofdstuk is een inleiding die door de
RAVI zelf is geschreven. Het tweede hoofdstuk bevat de
samenvatting van de onderzoeksresultaten van de onder
zoekers. Het derde hoofdstuk tenslotte bevat de conclu
sies van de RAVI uit het onderzoek. Daarnaast kent het
rapport een aantal bijlagen, waarvan bijlage 3 het Eind
rapport onderzoek registratie van publiekrechtelijke be
perkingen, zoals dat in november 1990 door het Instituut
voor Bouwrecht aan de RAVI is aangeboden.
In het eindrapport is een hoofdstuk gewijd aan elk van de
hierboven genoemde onderdelen, terwijl daarnaast nog
in hoofdstuk 1 een indruk wordt gegeven van het soort
juridische problemen waarmee gedupeerde kopers kun
nen worden geconfronteerd onder het huidige stelsel van
informatievoorzieningen.
Hieronder zullen de belangrijkste resultaten van dit
onderzoek aan de orde komen, waarbij de nadruk zal
worden gelegd op de onderdelen b en c.
Juridische gevolgen
Het blijkt dat voor iemand die onroerend goed koopt,
zonder dat hij zich bewust is van het bestaan van publiek
rechtelijke beperkingen daarop, momenteel geen spe
ciale wettelijke regeling bestaat wanneer hierdoor proble
men ontstaan. Uit jurisprudentie-onderzoek blijkt dat de
mogelijkheden voor de koper in hoge mate afhangen van
de omstandigheden.
In de eerste plaats kan de koper de verkoper aanspreken,
stellende dat die zijn garantie- of informatieplicht niet is
nagekomen. Hierbij beroept de koper zich op wanpresta
tie of dwaling en kan zo trachten van de overeenkomst af
te komen of schadevergoeding te eisen.
Wanneer de overeenkomst een ontbindende voorwaarde
bevat of wanneer de verkoper een uitdrukkelijke garantie
heeft gegeven, is het duidelijk. In andere gevallen wordt
niet snel een impliciete garantie verondersteld. Over het
algemeen wordt eerder een beroep gedaan op dwaling,
NGT GEODESIA 91 - 6