techniek
A3 KLEURENPRINTER VOOR PAPIER
In juli 1991 introduceert Tektronix de PhaserJet PXi, een 300 dpi
kleurenprinter. De PhaserJet is de eerste tabloid formaat kleuren
printer die in staat is om op gewoon papier af te drukken, op vellum,
overhead transparanten en voorgedrukte engineering formulieren op
A3-formaat.
De PhaserJet ondersteunt PostScript Level 2 van Adobe Systems.
Door de systeemonafhankelijke kleurenondersteuning van Post
Script Level 2 en de TekColor technologie van Tektronix beschikken
gebruikers over een onnavolgbare nauwkeurigheid in kleurweer-
gave.
Men kan kiezen uit een palet van meer dan 16 miljoen kleuren. De
controller van de PhaserJet kan ook afbeeldingen van scanners en
originele ontwerpen weergeven. Voor technisch-wetenschappelijke
toepassingen die geen PostScript ondersteunen, kan men kiezen
voor de ingebouwde HPGL-emulatie.
De basisgeheugenconfiguratie van de PhaserJet PXi is 10 MB, uit
breidbaar tot 18 MB.
De „phase change ink-jet"-technologie van de PhaserJet is geba
seerd op smeltende vaste stof en op was gebaseerde inkten die op
het papier worden gespoten. Zodra de inkt het papier bereikt, wordt
de inkt weer vast en vormt een permanente afdruk. De afdruk wordt
dan gladgestreken met een koude-druk-hecht-proces, waardoor de
inktkleving wordt verbeterd en overhead-transparanten scherp en
duidelijk kunnen worden geprojecteerd.
Inlichtingen: Tektronix Holland NV, telefoon 02503-13300.
AGFA-FILM RECORDERS AAN UNIX-WERKSTATIONS
Evenals de koppeling van filmrecorders aan PC's of Macintosch
computers is door Sabern nu programmatuur ontwikkeld om ge
gevens te converteren voor AGFA-filmrecorders vanuit UNIX-werk-
stations. Dit gebeurt met zo'n hoge snelheid, dat een filmkwaliteit
(8000 x 8000 pixels) in „true color" kan worden verkregen.
Inlichtingen: Sabern, telefoon 071 -415841.
TU DELFT
De afstudeerscripties van de TU Delft, Faculteit der Geodesie,
zijn te leen bij de bibliotheek, Thijsseweg 112629 JA Delft. Tele
foon 015-78 25 60 of 78 25 68.
H. J. Hagemans
BEHEER VAN GEOMETRISCHE GEGEVENS IN RUIMTELIJKE
INFORMATIESYSTEMEN
(Afstudeerdatum: 23-2-1990)
De ontwikkeling van ruimtelijke informatiesystemen verloopt stroef
doordat goede gegevensmodellen, waarin geometrie en thematiek
328
zijn geïntegreerd en met de mogelijkheid tot meervoudig gebruik van
dezelfde gegevens en dus ook goede opslagstructuren ontbreken.
Om de behoefte aan ruimtelijke informatie in beeld te brengen, zijn
conceptuele/logische modellen opgesteld van toepassingen binnen
een organisatie, met de relevante entiteiten, relaties en operaties. Bij
het samenvoegen van deze modellen blijken met name geo
metrische entiteiten en relaties bij meerdere toepassingen te worden
gebruikt.
Voor de geometrie is een apart model gemaakt, waarin de entiteit
PUNT (coördinaten) en algoritmen de geometrie van de vastgoedob
jecten definiëren. Dezelfde vastgoedobjecten kunnen dan voor ver
schillende toepassingen anders zijn gedefinieerd (bijvoorbeeld straat
als lijn of vlak). Bij alle toepassingen zijn ook de thematische attribu
ten van vastgoedobjecten aanwezig of bereikbaar.
De entiteiten van het totale, logische model worden afgebeeld op een
fysieke opslagstructuur in een relationele gegevensbank. Naast de
opslag van gegevens worden ook de processen op die gegevens
vastgelegd. In dat kader zijn de benodigde applicaties beschreven.
Ook komen onder andere beveiligingsmechanismen, algoritmen om
de geometrie te beschrijven, procedures en communicatietechnie
ken ter sprake.
De conclusie van dit onderzoek is, .dat het gebruik van een gege-
vensbeheersysteem (DBMS, Database Management System) voor
geometrische gegevens voldoet aan de vooraf gestelde eisen. Door
de vele mogelijkheden die een dergelijk systeem biedt, kan veel ef
fectiever worden gewerkt.
R. M. F. Helmer
HET OPZETTEN VAN EEN KWALITEITSSYSTEEM VOOR EEN
LUCHTKARTERINGSBEDRIJF
(Afstudeerdatum: 23-2-1990)
Het afstudeeronderzoek is in de praktijk uitgevoerd en had tot doel
een kwaliteitssysteem op te zetten bij een luchtkarteringsbedrijf.
Naast de geodetische aspecten komen ook de nodige bedrijfskundi
ge aspecten aan de orde.
In het eerste deel van de scriptie wordt nader ingegaan op de onder
delen van een kwaliteitssysteem gebaseerd op de ISO-9000 norm.
Beschreven is de functie van kwaliteitsborging en de wijze waarop
dit zou moeten plaatsvinden. Tevens worden functie en inhoud van
een kwaliteitshandboek beschreven. Er wordt nader ingegaan op de
procedures en de wijze van vastlegging. Met de behandeling van de
verschillende kwaliteitskosten wordt het belang van kwaliteitsverbe
tering uit financieel oogpunt nog eens onderstreept.
In het tweede gedeelte wordt dan ook ingegaan op de activiteiten die
zijn opgestart in het kader van het kwaliteitssysteem, die moeten bij
dragen tot kwaliteitsverbetering. Beschreven wordt het instellen van
een kwaliteitsteam en een methode voor het oplossen van kwali
teitsproblemen.
Duidelijk is wel geworden dat kwaliteitsverbetering geen eenmalige
actie is, maar een proces zonder einde. Het levert alleen resultaat op
als alle medewerkers zich bewust zijn van hun verantwoordelijkheid
met betrekking tot de kwaliteit van het produkt.
T. A. Konvalinka
STRICT LEAST SQUARES ADJUSTMENT OF THE GEOMETRIC
CONDITIONS IN A DIGITAL COORDINATE SET
(Afstudeerdatum: 23-2-1990)
In dit onderzoek zijn de mogelijkheden bestudeerd om geometrische
informatie uit een kaart, zoals haaksheid van huizen, mee te nemen
bij de strenge kleinste-kwadratenaansluiting van de uit de kaart gedi
gitaliseerde coördinatenset aan het RD-stelsel.
Eerst wordt de strenge kleinste-kwadratenaansluiting beschreven,
waarbij nog geen rekening wordt gehouden met de geometrische in
formatie. De uit deze aansluiting resulterende, vereffende coördina
ten en hun covariantiematrix worden gebruikt als beginwaarden voor
de strenge kleinste-kwadratenvereffening van de geometrische voor
waarden.
Onderzocht is welke geometrische relaties mogelijk zijn tussen pun
ten en rechte lijnen. De voorwaardenvergelijkingen voor deze moge
lijke relaties zijn afgeleid. Aangezien een kaart veel coördinaten en
geometrische relaties bevat, krijgen we te maken met een zeer om
vangrijk probleem. Bovendien zal het probleem meestal singulier
zijn, vanwege het optreden van afhankelijke voorwaarden. Theore
tisch zijn deze beide problemen oplosbaar.
In de praktijk is een strenge kleinste-kwadratenvereffening voor alle
voorwaarden in de gehele kaart echter nog niet mogelijk. Daarvoor
is het rekenprobleem te omvangrijk. Op lokaal niveau, voor één enti
teit of een kleine groep entiteiten, is een kleinste-kwadraten-
oplossing echter heel goed mogelijk. Deze oplossing levert betere re
sultaten dan de meeste methoden die op dit moment in de praktijk
worden gebruikt.
NGT GEODESIA 91 - 7/8
