Instrumentenzaal
Extra dimensie: uit luchtfoto's kunnen driedimensionale tekeningen worden vervaardigd.
geodetisch" opgeleide fotograaf, zoals hij zelf zei, de
monstreerde door nauwkeurige meting van de hoek
punten en meetmerken van de foto en het zuiver ont-
schranken daarna, dat men zich over die kwaliteit geen
zorgen hoeft te maken.
In diezelfde verborgen, donkere kamers worden de films
die Cor Zegers en de zijnen uit de lucht halen, omgewerkt
tot vaak hele fraaie en vooral nauwkeurige basisproduk-
ten voor de uitwerkingsapparatuur. Ook hier is weer de
eerste zorg het produkt dat van een andere afdeling is
ontvangen, zorgvuldig te bewerken en door te geven aan
een volgende afdeling, zodat men er ook daar weer opti
maal gebruik van kan maken. Een slecht afgewerkte foto
kost op de volgende afdeling meer tijd of kan soms in het
geheel niet worden uitgewerkt.
Het was er heerlijk koel, kunstmatig koel. Niet duidelijk
werd mij of het voor de mensen of voor de apparaten
goed was, waarschijnlijk voor beiden.
De extra zware, trillingsvrije vloer die is aangebracht, is
wel duidelijk bedoeld voor de precisie-instrumenten die
hier zijn opgesteld. Ik was nu duidelijk op de werkvloer.
Een tiental uitwerkingsinstrumenten van het type Wild
A8, A10 en Intergraph Analyte, bediend door evenveel
medewerkers, vulde de zaal. Slechts een deel van de
fotogrammeters was aanwezig, omdat in twee ploegen
wordt gewerkt.
„Bevalt dat werken in een ploegendienst goed?", vroeg
ik een medewerkster. Bedachtzaam schudde ze het
hoofd; nee, eigenlijk niet, vond ze, maar het is noodzake
lijk om optimaal gebruik te maken van het instrumenta
rium.
Het werk vond ze overigens wel erg leuk en ze liet zien
hoe in haar instrument een oude digitale kaart werd in-
gespiegeld in een nieuwe opname. Zo kan ze direct een
vergelijking maken van de oude met de nieuwe fotovlucht
en mutaties opsporen en inmeten.
Analoog werk is hier niet meer te vinden, volgens afde
lingschef W. Spaan; alle uitwerking geschiedt digitaal en
is kwalitatief hoogwaardig.
Toch is het nog een heel werk om van een luchtfotopaar
een digitaal bestand te vervaardigen. Voordat de foto's
hier kunnen worden uitgewerkt, zijn schijven uitgelegd, is
terrestrisch al een grondslagnet bepaald, is de fotovlucht
voorbereid en uitgevoerd. In een eerste bewerking zijn de
foto's eerst getrianguleerd en heeft een blokvereffening
plaatsgevonden; pas daarna kan met de uitwerking wor
den begonnen.
In alle fasen van die bewerking zijn
foutenbronnen aanwezig. Kwaliteits
bewaking geschiedt op al die onder
delen en vooral ook op de aansluiting
van die werkzaamheden aan elkaar.
De ene afdeling is als het ware klant
van de andere en overdracht aan in
terne klanten dient even zorgvuldig te
geschieden als aan een externe
klant: met de nodige controle dus.
Bij een andere Wild A8 verwisselen
twee personen juist van stoel. Het
blijkt zo'n controle te zijn. Een foto-
paar is uitgetekend door een foto-
grammeter, een collega loopt het ge
hele model na op volledigheid en
fouten.
Uitgebreide informatie over het computernetwerk en de
digitale verwerkingsmogelijkheden voltooien de rond
leiding.
Rozegeur en maneschijn
Directeur W. Sonnenberg (bij welk ander groot geode
tisch bedrijf vind je tegenwoordig nog een geodeet als
directeur?) kreeg nog een keer de kans zijn mond open
te doen en liet die niet voorbijgaan.
Vol lof was hij over de grote Nederlandse opdrachtgevers
die KLM Aerocarto veel werk verschaffen en waarmee
samen ook veel onderzoeken naar nieuwe mogelijkheden
worden uitgevoerd, met name de proef in de gemeente
Den Haag en een proef samen met het Kadaster om in
Emmen het gemeentelijk kaartenbestand te actualiseren.
Niet te onderschatten zijn natuurlijk de buitenlandse op
drachten, ver weg, welke uit de samenwerking met het
Kadaster zijn voortgevloeid. Met de opdracht om het
eiland Curagao in kaart te brengen, is tien miljoen gulden
gemoeid en ook in Argentinië is pas een grote opdracht
verkregen, voorlopig goed voor vijf miljoen gulden. KLM
Aerocarto werkt vanaf de oprichting wereldwijd en dat
hoopt ze nog lang te blijven doen.
In die verre landen lukt dat ook best volgens Sonnenberg,
evenals in Oost-Europa. Maar over het eigen overheids
beleid is hij minder positief. Het is op zijn minst merk
waardig dat een overheid die moet bezuinigen, en dit ook
in het landmeetkundig werk op alle mogelijke manieren
probeert te bereiken, handenvol geodetisch werk uit
besteedt aan bedrijven buiten Nederland. Daarmee mist
die overheid toch een grote inkomstenbron, want alle
winstbelasting daarvan gaat naar de buren.
Als ik veronderstel dat dit een soort van ontwikkelings
hulp kan zijn, antwoordt drie man in koor dat het niet om
een ontwikkelingsland gaat, hoewel de naam van de
maatschappij die Sonnenberg bedoelt hem maar niet te
binnen wil schieten. Het is vooral Nederlands luchtkarte-
ringswerk dat ,,met bakken vol de grens over gaat".
Nee, niet alles is rozegeur en maneschijn. Maar ja, er
moet in elk bedrijf nog wat overblijven om naar te streven.
Bovendien is er een oud gezegde dat men niet alles kan
hebben in het leven, omdat je dan soms het deksel op de
neus krijgt. En dan zou dat in de kwaliteitstermen van
KLM Aerocarto weieens een afKICKer kunnen beteke
nen.
De redactie van NGT Geodesia is in ieder geval dik te
vreden over de gastvrijheid op die warme, zomerse dag
en wenst KLM Aerocarto veel succes en nog heel veel
opKICKers toe.
NGT GEODESIA 91 10
435