Kun jij meten met onze maten?
(Motto geodesie-promotie 1990)
„Uijt die oude meetinge is klaer te sien dat de roede,
welke in de heerlijckheijd Bemelen van oude tijde af in
gebruijck is geweest, tot het meeten der erven aldaer,
de selve is, welcke sigh bevind in 't pavement der
Collegiale kerke van O.L. Vrouwe binnen Maestricht,
en al soo de selve veel kleijnder is, als de Valkenbur
ger maete, waer van de 400 roeden egael zijn aan 414
roede van de eerstgenoembde,
Soo is 't klaer te sien en op te maken uijt wat hoofde
veele geërfdens merkelijks aan haere erven te kort
koomen, vermits de ordinaire landmeeters nooyt voor-
sien zijn van die maete, welcke in oudts is gebruikt ge
weest, en sich altoos bedient hebben van de gemeene
Valkenburger maete.
Om dit nu in 't vervolg voor te komen heeft men eene
nieuwe kettinge, volgens de gerequireerde maete
doen vervaerdigen en deese sal altoos in handen blij
ven van den gerechtsbode der heerlijckheijd, om ten
allen tijde, door de in deese heerlijckheijd gebruikt
wordende landmeeters, te kunnen geëmployeert wor
den; en op dat een ieder der gemeentenaren daer van
kennisse soude hebben is sulks door den gerechts-
boode publiek afgekondigt op het kerkhoff bij het eijn-
digen van den godsdienst."
(Uit: M. W. Suijkerbuijk, „Werdin Bemmelen
met twee maten gemeten in Gens Nostra
van april/mei 1991).
derden mogen worden verstrekt. Dit in analogie van artikel 105 van
de Kadasterwet, waarin is geregeld dat de gemeenten onder be
paalde voorwaarden kadastrale gegevens mogen doorleveren aan
derden.
Genoemd artikel 105 van de Kadasterwet zal verder moeten worden
uitgewerkt ten aanzien van bevoegdheden en verantwoordelijk
heden, in welke registratie (gemeentelijk versus kadastraal) bepaal
de zaken worden opgenomen, hoe naar eikaars gegevensverzame
ling wordt verwezen en last but not least het kostenaspect [2],
Centrum voor Overheidsdiensten
Waartoe leiden bovenstaande overwegingen?
Omdat de gemeenten zowel producenten als groot-gebruikers zijn
van informatie, beschikken zij over een enorme hoeveelheid informa
tie die ook heel interessant is voor buiten-gemeentelijke functies en
derden [3]. Alleen is deze informatie vaak verspreid en niet samen
hangend opgeslagen en daardoor slecht toegankelijk. Alleen al voor
het gemeentelijk functioneren is het nodig om deze informatie boven
tafel te krijgen. Is dit organisatorisch eenmaal gelukt en wordt deze
informatie ter beschikking gesteld van derden, dan kan op termijn
door verkoop daarvan (een deel van) de kosten van (re)organisatie
van de informatievoorziening worden terugverdiend.
Juist de gemeenten zijn het aangewezen distributiepunt voor in
formatieverstrekking aan derden, omdat de gemeenten in direct en
persoonlijk contact staan met de bevolking. Bovendien is het grote
aantal gemeentelijke informatiepunten in hun voordeel: er zijn name
lijk een kleine 650 gemeenten in Nederland tegenover 15 provinciale
vestigingen van het rijkskadaster en 38 vestigingen van de Kamers
van Koophandel en Fabrieken.
Als met het rijkskadaster wordt overeengekomen, dat de gemeenten
gewaarmerkte afschriften mogen verstrekken aan derden en
waarom zou dat niet mogelijk zijn als aan de gemeentelijke balie
precies dezelfde AKR-informatie kan worden verstrekt als aan de
balie van het kantoor van het rijkskadaster, inclusief de voor
informatie over nog niet gefiatteerde mutaties? [4] kan de ge
meente als decentraal distributiepunt van vastgoedinformatie fun
geren, welke ontstaat door overheidshandelingen of uitvoering van
wettelijk opgedragen taken. De Nederlandse naam voor zo'n distri
butiecentrum, namelijk Centrum voor Overheidsdiensten, dekt dan
ook volledig de lading. Verwijzing van zaken in eikaars registraties
is niet nodig, omdat alle informatie op één plaats wordt verstrekt. Dit
leidt weer tot besparing van kosten, omdat dubbel registreren van
feiten wordt voorkomen. De verwijzing naar de plaats waar de bron
documenten zijn opgeslagen, blijft zoals die nu is. Er wordt dus niet
getornd aan eikaars (juridische) taken en verantwoordelijkheden.
BOCO-aanbevelingen
Bovenstaande organisatie van de gemeentelijke informatievoor
ziening sluit aan bij de adviezen van de BOCO [5]. Deze Bestuurlijke
Overleg Commissie voor Overheidsautomatisering beveelt het vol
gende aan:
1,,De waarneming en registratie van elementaire gegevens moet
zo dicht mogelijk bij de bron geschieden, in direct en persoonlijk
contact met de betrokkenen". Dit betekent dat deze activiteiten
bij voorkeur op lokaal niveau worden uitgevoerd.
2. Het behandelen van aanvragen en het feitelijk verstrekken van
informatie moet zoveel mogelijk in directe aanwezigheid van de
aanvrager gebeuren". Dit betekent het inrichten van een (ge
meentelijke) informatiebalie zo dicht mogelijk bij belanghebben
den.
3. .Informatie, die op hoger niveau nodig is, moet waar mogelijk
worden geëxtraheerd en geaggregeerd van informatie, die op
lager niveau beschikbaar is". Omdat het merendeel van de
basisinformatie beschikbaar is op gemeentelijk niveau, dient het
samenstellen van deze geaggregeerde informatie bij voorkeur
door de gemeenten te worden verzorgd.
4. Duplicatie van verzameling, opslag en verwerking moet zoveel
mogelijk worden vermeden". Dit betekent dat gemeentelijke in
formatie niet (dubbel) moet worden opgenomen in de Openbare
Registers van het rijkskadaster.
Gemeenten die nog niet toe zijn aan of niet willen overgaan tot het
inrichten van zo'n informatiecentrum, kunnen de werkzaamheden
met betrekking tot de algehele rechtstoestand van het onroerend
goed uitbesteden aan het rijkskadaster. In zo'n situatie fungeert het
rijkskadaster als facilitaire dienst voor de gemeenten. Deze gemeen
ten moeten zich daarbij wel realiseren, dat zij de burgers dwingen
om vaak grote afstanden af te leggen tot het informatiepunt en dat
de burger meestal meerdere informatiepunten moet bezoeken ten
einde de gewenste informatie te verkrijgen. Bovendien is het dan niet
zeker of alle informatie wordt verkregen.
Literatuur
1. Tilborg, van, Beheer vastgoedgegevens van kadaster naar ge
meenten. NG-Magazine 1991 no. 13/14.
2. Polman, Politieke sturing en informatievoorziening. Openbaar
Bestuur 1991 no. 6/7.
3. Berends, Registratie publiekrechtelijke beperkingen is nu een
warboel. NG-Magazine 1991 no. 23.
Zevenbergen, De registratie van publiekrechtelijke beperkingen
volgens het 22e RAVI-rapport. NGT Geodesia 1991 no. 6.
4. Meijer, Decentraliseer kadaster naar gemeenten. NG-Magazine
1991 no. 23.
5. Structuurschetsen voor de interbestuurlijke informatievoorzie
ning. BOCO-rapport no. 12.
Bestuurlijke organisatie van de informatievoorziening. BOCO-
rapport no. 15.
NGT GEODESIA 91 - 10 437
