publikaties
techniek
kortere responsietijden als gevolg van het feit dat mutaties in begin
sel eenmaal worden toegepast. Het is aan de gebruiker om de gege
vens die GIS genereert, correct te interpreteren.
Na de pauze ving ir. J. van den Berg, onderzoeksingenieur bij de
Meetkundige Dienst, aan met een lezing getiteld Geodeet en het
wegontwerp". In de inleiding stelde hij dat het DTM (Digitaal Terrein
Model) de belangrijkste geodetische inbreng is in het wegontwerp-
proces. Onder DTM wordt verstaan een digitaal bestand waarin de
ligging en de vorm van het terrein zo goed mogelijk zijn vastgelegd.
In het DTM wordt door de X, Y en Z coördinaten een gebied be
schreven van breuklijnen en/of punten die kenmerkend zijn voor de
terreinvorm.
In relatie tot het wegontwerp heeft het DTM twee functies:
1het vormt een basis voor het ontwerpen c.q. aanpassen van hori
zontale alignementen;
2. het biedt een mogelijkheid om het theoretisch grondverzet te be
rekenen.
Inwinning van DTM-gegevens vindt tegenwoordig vrijwel altijd plaats
door het meten van breuklijnen. Terrestrisch wordt de meting uitge
voerd met het door de MD ontwikkelde laser-hoogtemeetsysteem.
Voor grootschalige projecten is fotogrammetrische bepaling ook
mogelijk.
Tenslotte ging Van den Berg in op andere geodetische werkzaam
heden: uitzetwerkzaamheden, het toepassen van GIS bij tracékeuze
en deformatiemetingen.
De volgende spreker was ir. H. J. M. Groot Koerkamp, directeur
van ,,Het Logistiek Adviesbureau", met een lezing getiteld Digitale
topografie in een logistiek systeem". Mogelijk zal Groot Koerkamp
hierover nog een artikel in NGT Geodesia publiceren.
Tijdens de uitgebreide lunchpauze bestond gelegenheid om de
stands van landmeetkundige bedrijven te bezoeken.
De vierde spreker, ir. E. M. J. Vaessen, medewerker stafafdeling
van de hoofdafdeling Luchtkartering van de Meetkundige Dienst,
hield met een enthousiaste lezing en zijn „après volley" stemgeluid,
waar hij zich nodeloos voor verontschuldigde, de aandacht van de
toehoorders vast. Satellietplaatsbepaling in de fotogrammetrie"
leidde hij in met een opsomming van systemen voor plaatsbepaling
voor de fotogrammetrie. Het nadeel van de gebruikelijke paspunten
is, dat veel meer punten worden bepaald dan noodzakelijk en dat de
punten op de luchtfoto's zichtbaar moeten zijn. Satellieten vormen
een alternatief, zodat Vaessen inging op de algemene theorie van
GPS. In het project Flevoland zijn met behulp van GPS de coördina
ten van het projectiecentrum bepaald met een o van 5 cm (exclusief
drift en offset). Bovendien is dank zij GPS een forse reductie in het
aantal paspunten te bereiken.
De laatste spreker was kapitein A. F. Keijzer, afdeling Inlichtingen
sectie Militaire Geografie, met een lezing getiteld .Militaire toe
passingen van geografische informatie". In het verleden hebben
militairen een zeer belangrijke rol gespeeld op landmeetkundig ge
bied. Het was interessant te vernemen hoe militairen thans omgaan
met geografische informatie. Deze informatie bestaat onder andere
uit hindernissen in het terrein, vuur- en zichtdekking, waarnemings-
en schootsvelden. Het kaartmateriaal dat aan deze informatie ten
grondslag ligt, is veelsoortig en heeft een schaal van 1 50 000 tot
1 1 000 000. Een GIS biedt de mogelijkheid om dergelijke informa
tie te combineren en te interpreteren. Als voorbeeld gaf Keijzer een
bataljonsverdediging. Met een uitgebreide diapresentatie kregen
toehoorders een indruk van de rol die geografische informatie daarbij
speelt. Overigens zullen analoge kaarten voor militairen onmisbaar
blijven. GIS wordt, behalve voor „werkelijke acties", ook toegepast
voor simulatiesystemen. Met de huidige bezuinigingen en ontwikke
lingen op het gebied van milieu biedt GIS een fraai alternatief.
Zoals gebruikelijk was er een korte discussie ter afsluiting. Ver
volgens dankte de voorzitter alle aanwezigen voor een geslaagd
congres.
Edwin Tofield
Bij de Nederlandse Commissie voor Geodesie is in de nieuwe serie
publikatie no. 34 verschenen: A quality investigation of global vertical
datum connection, door Xu Peiliang en Reiner Rummel. ISBN
90 6132 240 5.
Inlichtingen: Thijsseweg 11, 2629 JA Delft.
NGT GEODESIA 91 - 10
NIEUWE DIGITIZERS OCÉ GRAPHICS
Océ Graphics in 1955 begonnen onder de naam Benson heeft
twee nieuwe digitaliseertafels op de markt gebracht: op A0-formaat
(G6835, digitaliseeroppervlak 914 x 1219 mm) en op A1-formaat
(G6834, digitaliseeroppervlak 609 x 914 mm). Het onderstel van
beide apparaten is verkrijgbaar met elektrische of handbediening.
De resolutie kan door de gebruiker zelf worden ingesteld tot maxi
maal 80 punten/mm.
De cursor is in een hoek opgesteld om het volgen van lijnen te ver
gemakkelijken; dit kan met rode kruisdraden in een draaibare lens
met ingebouwde verlichting. Volgens de fabrikant is dit een ergono
misch ontwerp, waardoor de produktie kan worden verhoogd.
Inlichtingen: Océ Graphics, telefoon 073 - 815815.
^^0 GPS-ONTVANGERS VAN TOPCON
Topcon heeft breed inzetbare, geodetische GPS-ont-
TOPTOT\ vangers op de Nederlandse markt gebracht voor toe
passing bij geodetische precisiemetingen en fotogram
metrie. Elke ontvanger is als referentiestation en als differentiaal
station inzetbaar. De nauwkeurigheid is 10 mm 2 ppm.
De GP-R1 is een 12-kanaals L1 C/A code-ontvanger, en de GP-R1D
bezit 12 kanalen L1 en 12 kanalen codeless L2. De P-code (een
optie) is over de hele golflengte van alle 12 kanalen aanwezig.
De ontvanger weegt minder dan 4 kilogram en heeft een scherm van
8 regels met 40 karakters. Invoer van benaderde positie, opwarmen
en initiële kalibratie zijn niet noodzakelijk: in twee minuten worden de
eerste gegevens opgeslagen.
De GP-R1(D) is voorzien van „multi-site-mission" en programmatuur
voor nabewerking van statische, pseudo-kinematische en kinema-
tische metingen.
Inlichtingen: ir. J. J. M. Lammerts, Topcon Europe BV, telefoon
010-4585077.
445
