Een driedimensionale kijk op goede
betrekkingen
door ir. R. van der Schans, universitair docent bij de vak
groep Landmeetkunde en Teiedetectie van de Land
bouwuniversiteit Wageningen, met een intermezzo van ir.
L. L. F. Janssen, assistent in opleiding bij de vakgroep
Landmeetkunde en Teiedetectie, en gedetacheerd bij het
Staring Centrum, instituut voor Onderzoek van het Lan
delijk Gebied (SC-DLO), te Wageningen.
SUMMARY
A three-dimensional view on good relationships
One way of making terrain descriptions of improved quality is to
make use of already known relationships between temporal, spatial
and thematic aspects of the terrain objects. Refering to Robert
Pirsig's 'Zen and the art of motorcycle maintenance' this proposition
is uphold by an analysis of, respectively, the motorcycle, the land
scape and the integration of GIS and remote sensing data.
Inleiding
voor de nagedachtenis van ir. W. J. J. van Lent
(1921 - 1991)
Robert Pirsig's roman ,,Zen en de kunst van het motoronderhoud"
[1] beschrijft de belevenissen en gedachten van een filosofisch inge
steld docent aan een Amerikaanse universiteit. Deze docent onder
wijst aan een ongeïnteresseerd stel studenten retorica; dat is het
correct opbouwen van voordrachten, verslagen, rapporten en artike
len. Op een dag zegt een oudere vrouwelijke collega, als het ware
terloops, tegen hem: ,,lk hoop datje je studenten kwaliteit bijbrengt".
Een tijd later heeft ze het er weer over: „Ik ben toch zo blij dat je dit
semester kwaliteit geeft. Vrijwel niemand doet dat tegenwoordig
nog".
De docent weet niet wat hij ermee aan moet: waar had ze het in
's hemelsnaam over? Kwaliteit? Natuurlijk gaf hij kwaliteit. Wie niet?
Hij ging verder met zijn aantekeningen.
Degenen onder u die de roman kennen, en ik hoop dat dit er veel
zijn, zullen weten dat de vraag naar wat kwaliteit is, en hoe je die
kunt vinden, de universitair docent daarna niet meer loslaat. Ze
weten ook tot wat voor rampzalige gevolgen zijn speurtocht leidt voor
hemzelf en zijn omgeving. Hij brengt zijn studenten tot wanhoop en
vijandschap met de opstelvraag: „Wat is kwaliteit in gedachten en
uitspraken?"
Uiteindelijk moet hij, na eindeloos en slopend gezoek naar een ant
woord op deze door hemzelf gestelde vraag, psychiatrisch worden
behandeld. Dat is dus niet de goede weg.
De congrescommissie heeft ons voor deze dag de vraag „Hoe reali
seren we goede kwaliteit en wat is daarvoor nodig?" voorgelegd. Bij
de stukken ter voorbereiding heeft ze een prachtige, door een norm
commissie opgestelde, definitie voor kwaliteit meegegeven. De
sprekers hoeven dus niet, zoals de hiervoor genoemde studenten,
wanhopig te worden, want ze weten al waarnaar moet worden ge
zocht:
Kwaliteit is het geheel van eigenschappen en kenmerken van een
produkt of dienst, dat van belang is voor het voldoen aan vastge
legde of vanzelfsprekende behoeften".
Filosofisch valt hierover ongetwijfeld veel te zeggen, maar laat ik me
praktisch opstellen. Ik werk bij een universiteit waar produktie hoog
in het vaandel staat geschreven en filosoferen niet zo op prijs wordt
gesteld. Hardop denken mag nog wel. Wat produceren we bij de
Landbouwuniversiteit? Ingenieurs en doctors in de landbouwweten
schappen. Wat zijn de eigenschappen en kenmerken van dit pro
dukt? De kennis die in hun hoofd zit, de houding die ze aannemen
tegenover de fysische en maatschappelijke werkelijkheid, het ver
mogen kwaliteitsprodukten en kwaliteitsdiensten te leveren. Zijn de
behoeften vastgelegd of vanzelfsprekend? Nauwelijks, dus die
vullen de docenten zelf maar zo goed mogelijk in. De wet heeft het
ergens over „inzicht in de samenhang der wetenschappen". Of de
praktijk daar nu zo om zit te springen, is niet zeker, en er valt te
betwijfelen of dit doel ook wordt bereikt. Het dreigt zelfs uit de wet
te worden geschrapt [2], Maar toch kunnen we en moeten we via het
zoeken naar samenhangen kwaliteit vinden.
„Kwaliteit zit in je hoofd" was de titel van een interview dat niet zo
lang geleden in de krant verscheen [3]. Voor deze stelling valt veel
te zeggen. Produkten en diensten worden door mensen, met hun
hoofd en, niet te vergeten, met hun handen gemaakt. Dus hoe
zorgen we er op de Landbouwuniversiteit voor dat er kwaliteit in de
studentenhoofden komt of dat die zich daar kan ontwikkelen? Wat
kan de bijdrage van de vakgroep Landmeetkunde hierin zijn?
In de landmeetkunde produceren we voornamelijk beschrijvingen
van de wereld. Deze moeten een zodanige kwaliteit bezitten, dat
anderen (of wijzelf) er verantwoord op kunnen voortbouwen bij de
voorbereiding op ingrepen in de wereld. Hoe kom je tot dergelijke
Lezing gehouden op 24 oktober 1991 te Utrecht tijdens het 16e
NGL congres.
Fotografie: fotolokatie „de Dreyen" LUW.
Fig. 1. Drie aanzichten
Repair Handbook.
van een motorfiets. Uit: Honda Service-
478
NGT GEODESIA 91-11
