v. i y perceelsgrens AND AN EVEN BETTER ONE TO REALIZE resultaat voor perceel Fig. 14. Geclassificeerde remote sensing-opname, gecombineerd met een (digitale) perceelsgrens. De computer kan alle pixels die binnen het perceel liggen, berekenen. Fig. 15. De perceelsgewijze classificatie resulteert in één type gewas per perceel. Deze, uit de remote sensing afgeleide, informatie kan direct aan een vectorbestand met perceelsgrenzen worden toe gevoegd. Het effect van de toegevoegde geografische gegevens werd vast gesteld door dit resultaat te vergelijken met een standaardclassifica tie. Voor dit akkerbouwgebied in Oostelijk Flevoland werden nu 80% in plaats van 76% van de pixels juist geclassificeerd. Geometrie Zoals al eerder is aangegeven, classificeert de computer pixels. Elke afzonderlijke pixel wordt vergeleken met de trainingsgegevens en er wordt een klasse toegekend. De enige eigenschap van een pixel die wordt gebruikt, is spectrale reflectie. Wanneer wij (als mens) bijvoor beeld een foto classificeren, gebruiken we veel meer aspecten dan spectrale reflectie alleen; ook de textuur, structuur en de omgeving van een element zijn dan van belang. Een perceel gras wordt on danks verschil in gewashoogte en een aantal kale plekken toch als eenheid waargenomen. Dit komt omdat het grootste gedeelte van het perceel gras-kenmerken heeft; afwijkingen hiervan worden als het ware genegeerd (fig. 13). Daarnaast is het zo, dat een gebruiker niet altijd is geïnteresseerd in het grondgebruik per raster-element. In sommige gevallen heeft men veel liever het grondgebruik van bijvoorbeeld een perceel. Beide aspecten, ruimtelijke samenhang en grondgebruik per per ceel, zijn gecombineerd in een zogenaamde perceelsgewijze classi ficatie. De voorwaarde voor het uitvoeren van een perceelsgewijze classificatie is beschikbaarheid van digitale perceelsgrenzen. Voor een aantal gebieden zijn er perceelsgrenzen gedigitaliseerd en NGT GEODESIA 91-11 opgeslagen in een GIS op basis van topografische kaarten en lucht foto's. De classificatieprocedure verloopt dan als volgt. Eerst wordt een standaard pixel-classificatie uitgevoerd. Uit erva ringen is bekend dat het grootste deel van de pixels juist wordt geclassificeerd. Vervolgens wordt per perceel bepaald welke pixels zich binnen de perceelsgrenzen bevinden (fig. 14). Van de voor komende klassen wordt de relatieve frequentie bepaald. De klasse met de hoogste frequentie wordt aan het perceel toegekend (fig. 15). Hiermee sla je twee vliegen in één klap: afwijkingen als gevolg van plaatselijke variatie worden genegeerd en het grondgebruik is (ook) per perceel beschikbaar. De kwaliteit van de bestanden die uit de perceelsgewijze classificatie ontstaan, is zo'n 8% tot 20% beter dan de standaardclassificatie. De oorzaak van deze spectaculaire verbetering is de toegevoegde ruim telijke samenhang. Een probleem voor het toepassen van deze methode in de praktijk is de beschikbaarheid van digitale perceels grenzen. Er zijn in Nederland diverse digitale geometrische bestan den beschikbaar of in aanmaak. Helaas beschrijft geen van deze bestanden percelen in de zin van grondgebruikseenheden. Kwaliteitswinst door goede betrekkingen Grondgebruiksclassificaties van satellietopnamen hebben een be perkte nauwkeurigheid. Het gebruik van geografische informatie kan leiden tot een verhoogde classificatienauwkeurigheid van satelliet opnamen [8], Een voorwaarde daarbij is, dat de betrekkingen tussen de geografische informatie en de remote sensing-opname expliciet zijn gedefinieerd. Conclusies ,,Hoe realiseren we goede kwaliteit en wat is daarvoor nodig?" De conclusie van dit verhaal moet duidelijk zijn: kennis van samen hangen, of tenminste het besef van het bestaan van allerlei be trekkingen tussen verschillende dimensies van de wereld, leidt tot betere beschrijvingen van de wereld. Uit goede kennis vloeit betere kennis voort, kwaliteit ontstaat uit kwaliteit. De benodigde kennis kan door statistisch onderzoek zijn verkregen en in digitale bestanden zijn vastgelegd, maar moet daarnaast ook in de hoofden van de gebruikers zitten. We mogen hopen, dat betere beschrijvingen leiden tot betere ingrepen in de wereld. Dit vraagt echter weer kennis van andere samenhangen dan de hier behandelde: we hebben niet alle wegen die tot kwaliteit leiden, kunnen laten zien! Wat kwaliteit nu precies is, hebben we niet kunnen vaststellen. Zit zij in het produkt? Zit ze in het hoofd? Is kwaliteit een betrekking tussen mens en produkt, tussen subject en object? Of moeten we de vergaande, maar goed onderbouwde, conclusie delen van Robert Pirsig's zoekende onderzoeker, dat kwaliteit de oorsprong moet zijn van subject en object? [9] Laten we maar praktisch blijven. Wanneer wij als landmeters be trouwbaarder beschrijvingen van de wereld kunnen maken, stellen we andere mensen, die hopelijk ook zicht hebben op de vele samen hangen in de wereld, in staat beter gefundeerde beslissingen te nemen bij het beheer van de wereld. Een correcte beschrijving van de motorfiets, van het landschap of van iets anders wat onze zorg vraagt, helpt bij het gebruik en het onderhoud ervan. Op het omslag van het boekje over motoronderhoud waaruit de drie aanzichten van de motorfiets zijn gehaald, staat prachtig uitgedrukt waar het om gaat: „IT'S A GOOD FEELING TO UNDERSTAND WHAT'S HAPPENING BELOW YOU - YOU CAN GET INSIDE, IF NECESSARY, AND MAKE REPAIRS" Dat aangename gevoel, die kwaliteit, kunnen u en ik realiseren door denken uit verbondenheid, of met andere woorden, door een drie dimensionale kijk op goede betrekkingen. 483

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1991 | | pagina 15