Beoordeling van tussenprodukten
bij de Meetkundige Dienst
Literatuur
1. Pirsig, R. M., Zen en de kunst van het motoronderhoud. Een
onderzoek naar waarden. Uitgeverij Bert Bakker. Amsterdam
1976.
2. Philipse, H., Emigreer voor het te laat is. NRC Handelsblad,
7 september 1991.
3. Kwaliteit zit in je hoofd. Notities van ir. H. P. H. Crijns, voorzitter
van de raad van bestuur van Pakhoed. NRC Handelsblad, 20 juli
1991.
4. Enkele belangrijke titels:
Bergson, H., Inleiding in de metafysica. Boom. Meppel 1989.
Miserez, J. P., Neemt u ons niet kwalijk, meneer Descartes.
NGT Geodesia 1991 no. 1, p. 19 - 20.
Rosnay, J. de, De macroscoop: zicht op samenhang en ver
andering. Veen. Utrecht 1988.
Vester, F., Ein Baum ist mehr ais ein Baum. Kösel. München
1985.
Leser, H., Landschaftsökologie. Ulmer. Stuttgart 1991.
5. Geraadpleegd werden:
Honda Service-Repair Handbook. 350 - 550 cc Fours. 1972 -
1976. Clymer. Los Angeles 1976.
'n Klasse beter motorrijden. Veka Best Verkeersmiddelen,
Best z.j.
6. Ignorato motu ignoratur natura. Geciteerd uit E. J. Dijksterhuis,
De mechanisering van het wereldbeeld, p. 22. Meulenhoff.
Amsterdam 1977.
7. Enkele recente publikaties uit de vakgroep Landmeetkunde en
Teledetectie, waarin dit uitgangspunt tot uiting komt:
Buiten, H. J., Remote sensing ais informatiebron. In: H. J.
Buiten en J. G. P. W. Clevers (red.), Remote sensing, theorie
en toepassingen van landobservatie. Pudoc. Wageningen
1990.
Clevers, J. G. P. W. en D. H. Hoekman, Modelvorming en
synergie optische en microgolf-remote sensing. LU, Vak
groep Landmeetkunde en Teledetectie, BCRS-rapport no.
89 - 23. Wageningen 1989.
Molenaar, M., Remote sensing, een beeldvorming. In: H. J.
Buiten en J. G. P. W. Clevers (red.), Remote Sensing, theorie
en toepassingen van landobservatie. Pudoc. Wageningen
1990.
Schans, R. van der: The WDGM model, a formal systems
view on GIS. International Journal for Geographic Informa
tion Systems 4(1990)3, p. 225 - 239.
8. Publikaties over dit onderzoek:
algemeen:
Molenaar, M. and L. L. F. Janssen, 1991, Integrated pro
cessing of remotely sensed images and geographic data for
tand cover inventory purposes. Proceedings Earsel Work
shop „Relationship of RS and GIS". GRD, september 16 -
18. Hannover 1991 (in press).
gewasrotaties:
Janssen, L. L. F. and H. Middelkoop, 1991, Knowledge based
image classification; the use of knowledge about crop rota
tions in a Thematic Mapper image classification procedure.
Staring Centre Report 40. Wageningen, The Netherlands.
perceelsgewijze classificatie:
Janssen, L. L. F. and J. H. van Amsterdam, An object based
approach to the classification of remotely sensed images.
Proceedings IGARSS'91, June 3 - 6 1991, p. 2191 - 2195.
Helsinki, Finland.
9. „Kwaliteit is geen saus die je dubbeldik over subjecten en objec
ten schept als klatergoud over een kerstboom. Echte kwaliteit
moet de oorsprong zijn van subjecten en objecten, de sparappel
waaruit de boom moet opschieten". (Zen en de kunst van het
motoronderhoud, p. 261.)
door ing. C. J. J. de Haas, hoofd van de Rekenafde/ing bij de Meetkundige Dienst van
de Rijkswaterstaat te Delft.
SUMMARY
Review of interim products at the Survey Department
Quality control in a production environment is more than metric precision and reliability. The Survey
Department of the Rijkswaterstaat of the Ministry of Transport and Public Works only puts out interim
products by contract. Control of photogrammetric Digital Terrain Models is shown as an example.
Inleiding
In dit artikel ligt de nadruk op de kwaliteitszorg in de dagelijkse gang
van zaken binnen een deel van de produktie-omgeving van de Meet
kundige Dienst (MD) van de Rijkswaterstaat.
De filosofie van de MD op het gebied van de kwaliteitszorg is op de
eerste dag van dit congres behandeld door dr. ir. F. J. J. Brouwer.
Zoals ook al is geconstateerd in de inleiding bij dit congres, is de
geodesie van oudsher een vakgebied waarin kwaliteit in zekere zin
altijd al een rol heeft gespeeld. Veelal lag hierbij de nadruk op de
precisie en de betrouwbaarheid van de gegevens. Vaak werden de
precisie en betrouwbaarheid opgevoerd door zoveel mogelijk te
meten. Ook na de invoering van de moderne vereffeningstechnieken
bleef de nadruk liggen op de technische kwaliteit van produkten.
Ook zullen in dit artikel deze begrippen naar voren komen. Zij zijn
namelijk onlosmakelijk verbonden met de kwaliteit van de te leveren
produkten. Echter uitgangspunt van dit artikel is dat kwaliteitszorg
meer behelst dan precisie en betrouwbaarheid.
Van de vele definities voor het begrip kwaliteit zijn de volgende twee
naar mijn mening het best toepasbaar op een produktie-omgeving:
kwaliteit is voldoen aan de wensen van de klant;
kwaliteit is het beheerst produceren van produkten.
Lezing gehouden op 24 oktober 1991 te Utrecht tijdens het 16e
NGL congres.
Vooral bij MD-produktieprocessen, waarin recent werd overgegaan
op uitbesteding, ontstonden bij aanvang problemen rond de kwali
teitsbeheersing. Daarom zal ik mij in dit artikel beperken tot de
kwaliteitsbeheersing met betrekking tot de uitbesteding van digitale
terreinmodellen en paspuntmetingen.
Met betrekking tot het NAP en de kaartvervaardiging bestaat al een
langere uitbestedingstraditie. Het kwaliteitssysteem NAP wordt al
min of meer als standaard erkend voor waterpassingen. De erva
ringen die daarbij zijn opgedaan, hebben bijgedragen aan de kwali
teitsbeheersing van de overige produkten en processen, maar zij
vallen buiten de context van dit artikel.
In het hierna volgende zal allereerst een kort overzicht worden ge
geven van het ontstaan van de problemen rond de kwaliteitsbeheer
sing en van de veranderingen in de omgeving en de organisatorische
veranderingen die hebben geleid tot de huidige wijze van werken.
Deze werkwijze zal daarna worden uiteengezet aan de hand van een
algemene schets en een specifiek voorbeeld.
Overzicht ontwikkelingen tot nu toe
Uitgangssituatie
De produktietaak van de MD kan worden omschreven als: het
leveren van betrouwbare geo-informatie aan de RWS.
Dat wil zeggen het leveren van concrete produkten en het geven van
adviezen rond het gebruik van deze produkten.
Om aan deze taakstelling te voldoen, beschikt(e) de MD over een
organisatie en een kwaliteitssysteem (het stelsel van procedures en
484
NGT GEODESIA 91-11
