GIS en digitale fotogrammetrie
bij de Rijkswaterstaat,
gericht op kustverdediging
Inleiding
106
trokken bij de landmanagement-werkzaamheden te infor
meren en te overtuigen.
(Technische) hulp is noodzakelijk voor de beschikbaar
heid van toereikende hulpmiddelen, zoals computers
(pc's), programmatuur of van technische instrumenten
ten behoeve van bijvoorbeeld planning en management
in brede zin.
Literatuur
1Report of the U.N. Seminar of Experts on Land for Housing the
Poor. Tallberg, Zweden, maart 1983.
2. Dunkerley, H. B., Urban Land Policy, Issues and Opportunities.
World Bank Publications. Oxford University Press, 1983.
3. Review of the Latest Technology and its Relationship to Policy,
Economy and Development in Cartographic Data Manipulation.
Report of the ad hoc group of experts on cadastral surveying
and land information systems. United Nations Economic and
Social Council, 77/LI New York. U.N. 1985.
4. Our Common Future. Report of the World Commission on Envi
ronment and Development. Oxford University Press. Oxford,
New York 1987.
Geografische informatiesystemen (GIS) zijn in de eerste
plaats systemen om grote hoeveelheden informatie te
ordenen en beschikbaar te stellen [1], Deze taak komt
voor een deel overeen met die van niet-ruimtelijke infor
matiesystemen. Het verschil is dat met een GIS verschil
lende gegevensbronnen op basis van hun geografische
component aan elkaar kunnen worden gekoppeld. Een
GIS biedt, op basis van deze geografische component,
de mogelijkheid om analyses uit te voeren (hoever zijn de
zeehondengebieden verwijderd van de lozing?) en om
een koppeling met modellen tot stand te brengen
(stroomt de lozing door de beschermde zeehondenge
bieden?). Het verzorgen van een kartografische presen
tatie vindt plaats op basis van de digitale bestanden, dit
in tegenstelling tot de handmatige kartografische werk
zaamheden in vroegere tijden.
Samenvattend kent een GIS vier hoofdtaken:
ordenen, beheren en integreren van grote hoeveel
heden informatie met een ruimtelijke component;
beschikbaar stellen van deze informatie aan meerdere
gebruikers tegelijkertijd;
analyseren van deze ruimtelijke informatie;
presenteren.
5. Dale, P. F. and J. D. McLaughlin, Land Information Manage
ment: an Introduction with Special Reference to Cadastral Pro
blems in the Third World Countries. Claredon Press. Oxford
1988.
6. Doebele, W. A., Land Management Review Workshops. Issues
Paper on Urban Land Tenure. The World Bank. Washington,
juni 1988.
7. Henssen, J. L. G., Indonesia, Management and Delivery
Systems of Land for Human Settlements. Apeldoorn, Neder
land, oktober 1988.
8. Urban Management Program. Overview of Program Activities.
The World Bank and UNCHS (Habitat), s.l. februari 1989.
9. Opening Address presented by His Excellency the Minister of
Public Works of Indonesia, ir. Radinal Moochtar, to the Inter
national Workshop on Land Policy and Management in Urban
Area and its Implementation. Bali, Indonesia, november 1989.
10. ,,A Better Life for the Future Generations". U.N. World Popu
lation Fund, 1989, the Amsterdam Declaration. International
Forum on Population in the 21th Century. Amsterdam, Neder
land, november 1989.
11. Henssen, J. L. G., Cadastre, indispensable for development.
Inaugural address. Enschede, Nederland, april 1990.
Fotogrammetrie is de meetmethode om de afmeting en
ligging van objecten vast te leggen met behulp van één
of meer fotografische opnamen vanuit een vliegtuig. Foto
grammetrie wordt van oudsher bij uitstek gebruikt voor
de vervaardiging van topografische kaarten. Op basis
van stereoluchtfoto's is het mogelijk driedimensionale
(X,Y,Z)-coördinaten te meten. Ook thematische kaarten,
zoals vegetatiekaarten, worden vervaardigd op basis van
(infrarood)luchtfoto's.
De voordelen van digitale topografische bestanden wor
den momenteel meer en meer onderkend en gebruikt.
Inzet van GIS maakt beschikbaarheid van digitale topo
grafische bestanden noodzakelijk. Digitale geo-informatie
is in verschillende vormen beschikbaar, waarvan digitale
topografische bestanden het meest bekend zijn. Het
werken met digitale topografische bestanden biedt nieu
we mogelijkheden met betrekking tot gegevensbeheer,
-bewerking en -analyse. Fotogrammetrie vormt een be
langrijke bron voor de basisinformatie voor GIS [2],
De huidige ontwikkelingen in de fotogrammetrie luiden
een nieuw tijdperk in; digitale fotogrammetrie berust op
een combinatie van fotogrammetrische principes en digi
tale beeldverwerkingstechnieken. Hierbij wordt gebruik
gemaakt van digitale beelden of gescande luchtfoto's.
door ir. C. S. Hart, onderzoeksingenieur bij de hoofdafdeling Luchtkartering van de
Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat.
SUMMARY
GIS and digital photogrammetry: tools for coastal zone defence at the Rijkswaterstaat
Three dimensional terrain information is indispensable for coastal defence and management, in particular
in the Netherlands where extensive areas are below sea level. The capture of elevation data by photo-
grammetric means is labour-intensive. The achievements of present digital photogrammetry may result in
substantial reduction of time and labour. These expectations let Rijkswaterstaat develop a GIS prototype
for coastal zones, based on digital photogrammetric products.
NGT GEODESIA 92 - 3
