Vierde Nederlandse conferentie AM/FM
door Berry van Osch.
3M^FM Geographic
international Information
European division Systems
AM FM Nederland
automated mapping facilities management
automatische kaartvervaardiging en
bedrijfsmiddelen beheer -
geografische informatie systemen
Vierde Nederlandse conferentie
GIS aan het werk?!
Op inmiddels traditioneel geworden wijze vond op 24 en
25 maart 1992 voor de vierde maal de jaarlijkse AM/FM-
conferentie plaats (AM/FM Automated Mapping/Facili
ties Management). Ditmaal trad Groningen op als gast
heer.
Deze Nederlandse conferentie is een nationaal gevolg
van de internationale AM/FM International European Divi
sion, welke zich bezighoudt met het verspreiden en uit
wisselen van ervaringen op het gebied van digitale geo
metrische informatie en het beheer van bedrijfsmiddelen
in de nutssector.
Naast technische aspecten komen zeker ook organisato
rische en financiële zaken aan bod. In toenemende mate
wordt GIS een begrip in deze bedrijfstak en een niet meer
weg te denken onderdeel tijdens de conferentiedagen.
Daarom is de naam ook enige tijd geleden aangepast tot
AM/FM GIS.
Van origine waren de doelgroepen de nutsbedrijven en
de kabel- en leidingenbeheerders. Momenteel maken ook
waterschappen, gemeenten en bij dit vakgebied betrok
ken overheidsinstanties deel uit van de AM/FM-familie.
Een belangrijke doelstelling is gelegenheid te scheppen
voor fabrikanten van programmatuur en apparatuur,
adviesbureaus en gebruikers om tot ieders voordeel met
elkaar in contact te komen of te blijven. De belangrijkste
randvoorwaarde hiervoor, een grote opkomst, werd dui
delijk vervuld; met maar liefst 450 deelnemers werd een
nieuw record gezet.
Ook dit jaar was de organisatie er in geslaagd een leer
zaam en boeiend programma samen te stellen. Dat men
telkens probeert zichzelf te overtreffen en naar de toe
komst verdere verbeteringen door te voeren, bleek uit de
kleine enquête, die de deelnemers op verzoek van het
organiserend comité konden invullen. Een lichte expan
siedrift viel op te maken uit de vraag of men het een goed
idee vond een volgende „Nederlandstalige" conferentie
in Vlaams België te organiseren. Het toenemend aantal
Belgische deelnemers rechtvaardigt een dergelijke vraag
zeker.
Het thema was ditmaal ,,G/S aan het werk". Een begrij
pelijke titel, als je bedenkt dat het na een aantal jaren van
onderzoek en ontwikkeling nu weieens tijd wordt dat GIS
zich in de praktijk gaat terugverdienen. Men kan echter
252
constateren, dat dit op dit moment slechts voor zeer
weinigen opgaat; de meesten zitten nog in het stadium
van onderzoek of zijn op zijn hoogst in het prototype
stadium aangeland.
Voor de openingsvoordracht was Commissaris der Konin
gin van Groningen, H. J. L. Vonhoff, uitgenodigd. Door
een probleem met zijn persoonlijk time-management"
was hij een half uur verlaat. Hij stelde de rol van over
heidsorganisaties in het huidige tijdsgewricht aan de
orde, waarbij hij niet schroomde te vermelden dat deze
niet aansluit bij de huidige apparaatzorg.
Vanuit de 19e eeuw hebben overheidsorganisaties een
bureaucratisch, hiërarchisch en pyramidaal ingesteld
karakter. De bestuurlijke component is niet meegegroeid
met de technisch/organisatorische mogelijkheden van
informatiesystemen. Vonhoff onderbouwde dit met de
opmerking dat zelfs een aantal illegaal in Nederland ver
blijvende mensen een SOFI-nummer hebben. Het totaal
aantal overheidsdienaren is na de Tweede Wereldoorlog
met een factor 4 gegroeid. Het gevolg daarvan is een
voudigweg met twee termen aan te duiden, namelijk
territorium-verdediging en competentie-bewaking. Daar
om verkokeren organisaties en is er geen natuurlijke
neiging tot verandering. En dan krijg je het probleem dat
er géén integrale besluitvorming plaatsvindt over het toe
passen van landelijk geïntegreerde informatiesystemen.
Natuurlijk probeert de politiek wel maatregelen te nemen,
bijvoorbeeld het introduceren van kosten/baten-analyses,
het opstarten van projectorganisaties en het instellen van
planprocedures. Maar dan blijkt vaak dat dat eerder een
plaag dan een voordeel wordt, omdat men uitsluitend
controle-doeleinden voor ogen heeft.
Hoe moeten overheidsorganisaties dan wel wijzigen,
waarbij toch de integriteit van de burger en de rechts
zekerheid gediend blijven. Vooral excessen op dat ge
bied dienen te worden uitgebannen ofwel, zoals Vonhoff
dat zo treffend uitdrukte: „het moet niet voorkomen, dat
mensen die niét deugen, papieren hebben die wél
deugen".
De overheid moet een andere managementstructuur
krijgen. Niet op dezelfde manier als bedrijven, want de
politieke leiding blijft verantwoordelijk en kan andere
belangen moeten dienen dan puur bedrijfsmatige.
Wellicht kan de departementale verkokering worden
tegengegaan door een andere verantwoordelijkheids
structuur, bijvoorbeeld een soort departementsraad van
secretarissen-generaal „nieuwe stijl" die op directeurs
niveau meer coördineren en intern meer uniformering in
de departementen aanbrengen. Hierdoor ontstaat minder
verkokering in de Ministerraad, zodat minder het eigen
belang dan het maatschappelijk belang in het oog kan
worden gehouden. Uiteindelijk zullen we dan, als eind
resultaat van dit proces, met minder departementen toe
kunnen. Zijn eindconclusie was vervolgens, dat pas dan
een integrale toepassing van informatiesystemen ook
bestuurlijk mogelijk wordt.
Hij ging nog even specifiek in op het nut van het ter
beschikking hebben van ruimtelijke informatie. Vanuit het
maatschappelijk belang is het nogal eens moeilijk om
bestuurlijk een keuze te maken. Hoe ligt de prioriteit
NGT GEODESIA 92 - 6
