verslagen
15e ICA-CONFERENTIE
Jff (Het volledige verslag is opgenomen in het Karto-
grafisch Tijdschrift 1992.XVIII.2)
nvk
Het laatste nummer van het Kartografisch Tijdschrift
in 1991 was geheel gewijd aan de 15e internationale
kartografische conferentie van de ICA (International Cartographic
Association), die van 23 september tot 1 oktober 1991 in Bourne
mouth, Engeland werd gehouden. Daarin werd vooral aandacht
besteed aan de Nederlandse inbreng.
Een ICA-conferentie is vooral een internationale bijeenkomst. Er
waren dit keer zo'n 450 deelnemers uit meer dan 40 landen. Uit
Nederland waren 17 kartografen en 2 ITC-studenten gekomen. De
deelname uit ontwikkelingslanden, vooral die uit Afrika, was helaas
weer zeer beperkt. En op een vrij grote groep Hongaren na, waren
er ook maar weinig mensen uit Oost-Europa.
De meest relevante boodschap die tijdens de conferentie herhaalde
lijk doorklonk, was: laat de komende jaren de technologie hoe
belangrijk ook voor het vak de kartografie niet al te zeer domi
neren, maar besteed weer minstens evenveel energie aan concep
tueel en theoretisch onderzoek.
Het overkoepelende thema voor de conferentie was .Mapping the
Nations". Net als bij andere vergelijkbare, regelmatig terugkerende
conferenties komt zo'n thema echter lang niet altijd helemaal uit de
verf. Onderzoekers laten zich immers in hun werk meestal niet leiden
door het thema van een toekomstige conferentie, maar willen op zo'n
conferentie wel graag verslag doen van het onderzoek wat ze wel
hebben verricht.
In het onderwerp Onderwijs werden de perspectieven voor het karto
grafisch onderwijs geschetst, gerelateerd aan de traditionele aanpak
van symboolontwerp met betrekking tot de kaartgebruiker. Een digi
taal beheer van ruimtelijke informatie zal uiteindelijk de basis moeten
zijn voor het onderwijs in de kartografie (Canada).
Een lezing gaf een overzicht van de opleidingen op het gebied van
GIS/LIS, computerkartografie en landmeetkunde en geo-informatica
in Hong Kong. De vraag naar dergelijke opleidingen werd vooral
geïnitieerd door het oprichten van een landinformatiecentrum binnen
de „Buildings and Lands Department".
Al sedert de conferentie in Perth, Australië (1984) vormen Kaarten
voor gehandicapten een belangrijk thema op de ICA-conferenties.
Vaak gaat het daarbij uitsluitend om kaarten voor blinden en slecht
zienden, maar ditmaal vroeg men ook aandacht voor de kartogra
fische informatiebehoeften van andere lichamelijk of geestelijk ge
handicapten (UK).
Andere lezingen richtten zich echter weer op blindenkaarten. Er
werd een beeld gegeven van de huidige theoretische en praktische
inzichten op het gebied van het ontwerpen van dergelijke kaarten en
benadrukten daarbij gebruiksaspecten (UK).
Modern was zeker ook een lezing die inging op het direct ver
vaardigen van kaarten voor blinden en slechtzienden uit een GIS
(Canada). Een computergesteunde manier van vervaardigen van dit
type kaarten, met name statistische blindenkaarten kwam uit Israël.
De wezenlijke inhoud van Digitale kartografie bestond uit vier onder
werpen:
theoretische discussie over kartografische communicatie;
praktische problemen met betrekking tot kartografische commu
nicatie;
algoritmen en transformaties;
digitale produktielijnen.
Aan de orde kwamen onder meer een demonstratie van filmkarto-
grafie ten behoeve van visualisatie (Finland), de visuele kracht van
filmkaarten voor het communiceren van ruimtelijke informatie (VS),
algoritmen voor de generalisatie (Duitsland en Nederland) en het
automatisch digitaliseren van topografische kaarten op schaal 1
25 000 (Japan).
Het belangrijkste thema van Marketing van kaarten en informatie
was de marktbenadering voor „gewone" kaarten en voor digitale
informatie, die beide sterk verschillen. Er werd benadrukt dat voor
digitale informatie de specifieke gebruikers doelgericht moeten
worden opgezocht. Dit stond haaks op een andere mening, die ver
kondigde dat binnen afzienbare tijd het grote publiek met personal
computers direct toegang zou krijgen tot allerlei gegevensbanken.
In Frankrijk heeft de IGN-France de verkoop van haar topografische
kaarten en luchtfoto's verbeterd. Naast een verbetering van de distri
butie is ook de aantrekkelijkheid van de produkten zelf verhoogd. Dit
onder meer door een betere regionale bladindeling, de toevoeging
van toeristische informatie en een betere verpakking en presentatie,
met als resultaat voor de „blauwe" serie een 30 - 50% hogere
verkoop.
Uit vragen bleek dat IGN haar digitale produkten langs geheel ande
re kanalen verkoopt.
In het onderwerp Geografische informatiesystemen werd onder meer
het dynamische aspect aan de orde gesteld. De factor tijd wordt vaak
over het hoofd gezien, terwijl dynamische veranderingen juist wel
moeten kunnen worden gevolgd binnen een GIS, en bovendien zeer
nuttig kunnen zijn bij de analyse van problemen.
In Zweden wordt druk gewerkt aan het opzetten van nationale stan
daarden voor het uitwisselen van ruimtelijk gegevens tussen tal van
organisaties. Bestaande internationale standaarden worden daarbij
in principe gevolgd.
In Denemarken is men bezig met het onderbrengen van kadastrale
informatie in een GIS en dat zal nog wel tot 1997 duren.
Gedurende de drie conferentiedagen konden de deelnemers niet
alleen kiezen uit het bezoeken van een van de tentoonstellingen, het
bijwonen van de plenaire lezingensessies of van commissieverga
deringen, maar ook uit het opdoen van nieuwe kennis op de zoge
naamde forumsessies, waarbij de computerkartografie domineerde.
Maar liefst 73 onderzoekers of onderzoeksteams gaven hier acte de
présence. Hier volgt daarom een selectie uit het gebodene:
Uit Duitsland kwamen goede kartografische produkten die waren
vervaardigd met een DTP-systeem.
Kaartgebruikers kunnen inbreng hebben bij het vervaardigen van
kaarten voor noodgevallen. Het aangeven van lokaal gebruikte
namen, zoals „Billy's Corner", die normaliter niet op de officiële
kaarten vermeld staan, kan van levensbelang zijn als hulpdiensten
in geval van nood met de lokale bevolking moeten communiceren
(VS).
Uit Japan sprong de weergave van de derde dimensie door middel
van kartografische hologrammen naar voren.
Sprekers uit Groot-Brittannië boden gelegenheid tot discussie over
op regels gebaseerde geautomatiseerde plaatsing van namen met
behulp van het zogenaamde NAMEX-systeem.
Zweden presenteerde de 1 250 000 digitale kaart van Zweden op
CD-ROM. Deze is een combinatie van een gescande (dus raster)
basiskaart, inclusief hoogtezones, plus vectorinformatie (bijvoor
beeld administratieve grenzen en wegen), plaatsnamen met een
register, en enkele programma's voor het verder bewerken van de
basisinformatie en statistische gegevens die apart moeten worden
gekocht. Het hele systeem werkt op een PC.
Tijdens de conferentie was gedurende drie dagen een technische
tentoonstelling geopend.
De kaartententoonstelling was ook toegankelijk voor het grote
publiek. Bezoekers konden zich prima op de hoogte stellen van de
stand van zaken in de kartografie op een tentoonstelling, die bestond
uit verschillende onderdelen:
grote internationale kaartententoonstelling;
nationale tentoonstelling van het Verenigd Koninkrijk, met weer
een apart onderdeel dat speciaal was verzorgd door de „Explo
ration Chief Draughtmen's Association" van een groep van
50 bedrijven op het gebied van olie, gas en natuurlijke hulp
bronnen;
een in omvang zeer beperkte tentoonstelling gewijd aan de
200-jarige Ordnance Survey, de Britse topografische dienst;
internationale tentoonstelling van topografische kaarten gericht
op het thema van de conferentie („Mapping the Nations");
kartografie van internationale organisaties (Raad van Europa,
Wereldbank, enz.);
studentenkartografie (met één inzending per Brits hoger oplei
dingsinstituut waar kartografie wordt onderwezen);
een inzending die was verzorgd door de ICA Commission on
Tactual Mapping and Low-vision Mapping.
Besluit
De volledige papers die op de conferentie werden gepresenteerd in
plenaire of forumsessies, zijn gebundeld in de tweedelige „Pro
ceedings" die al bij het begin van de conferentie beschikbaar waren
voor de deelnemers. De bibliografische gegevens zijn als volgt:
Rybaczuk, K. M. Blakemore (eds.), Mapping the Nations. Pro
ceedings, Volume 1 and Volume 2. International Cartographic Asso
ciation, 15th Conference and 9th General Assembly, Bournemouth,
UK, 1991. London: ICA 1991 Ltd. (ISBN 0 9518124 2 4 (totaal 978
pag.).
De Proceedings kunnen worden aangevraagd bij dr. T. A. Adams,
Laser-Scan Ltd., Cambridge Science Park, Milton Road, Cambridge
CB4 4FY, UK.
A. J. Kers
314
NGT GEODESIA 92 - 7/8