GBK [5]
De GBKN bij het; Provinciaal
Energiebedrijf Friesland
Inleiding
door drs. G. A. Fokkema, hoofd afdeling Systeemontwikkeling
en afdeling Leidingregistratie,
ing. J. C. Rommens, analist Grafische Informatie Systemen en
ing. H. S. v.d. Berg, chef afdeling Kaartering.
SUMMARY
The GBKN at the Provincial Utility Service, Friesland
This article stresses the historical development and recent changes
of the GBKN (the Dutch large scale topographic base map) at the NV
PEB Friesland. The NV PEB Friesland distributes electricity and
natural gas in the northern part of the Netherlands. New attitudes
related to responsibilities, technical and financial management
require a new approach and policy.
De NV Provinciaal Energiebedrijf Friesland heeft een
aantal reorganisaties achter de rug, net zoals de meeste
grote van oorsprong „opwek- en distributiebedrijven". In
1986 werden de centrales ondergebracht in het pro-
duktiebedrijf EPON (Elektriciteits Produktiemaatschappij
Oost-en Noord-Nederland). In 1991 is een decentralisatie
doorgevoerd met de vorming van vijf regio's. Per januari
1992 is het reorganisatieproces van de resterende cen
trale diensten afgesloten.
In de centrale organisatie zijn thans de bedrijfsonder
delen Energie Verkoop en Dienstverlening (EVD) en het
Nettenbedrijf (NB) ondergebracht. Beide bedrijfsonder
delen worden ondersteund door vijf diensten, namelijk
Financieel Economische Zaken (FEZ), Informatievoorzie
ning (INFO), Algemene Zaken (AZ), Personeel en Organi
satie (P&O) en het Facilitair Bedrijf (FB, met onder andere
taken als inkoop, garage en bouwkunde).
EVD is het bedrijfsonderdeel met direct op klanten ge
richte taken en administratieve activiteiten.
De huidige organisatiestructuur is weergegeven in fig. 1.
De omvang van de voorzieningen staat in fig. 2.
Het centrale bedrijfsonderdeel INFO heeft tot taak de
informatievoorziening binnen het PEB vorm te geven en
verder te ontwikkelen. In het bedrijfsonderdeel zijn de
oorspronkelijke afdelingen Informatiesystemen en Ser
vices (ISS, de traditionele automatiseringsafdeling), Lei
dingregistratie en Documentatie bijeengebracht. De afde
ling Leidingregistratie bestaat uit een aantal groepen,
waaronder Leiding Registratie-analoog (LR-analoog), In
teractieve Grafische Systemen (IGS) en Kaartering. LR-
analoog verricht de analoge revisie, maakt vergunning
aanvragen en verstrekt informatie met betrekking tot de
ligging van leidingen. De IGS-produktiegroep draagt
onder andere zorg voor de uitvoering van de conversie;
de groep Kaartering is verantwoordelijk voor de topogra
fische informatie, verricht metingen van leidingen en ver
strekt aanvullende topografie.
Historie inwinning van topografie en leidingen
informatie
In dit hoofdstuk zal een beeld worden geschetst van de
ervaringen die het PEB heeft opgedaan bij de inwinning
van topografische en leidingeninformatie. Startpunt in
deze beschouwing zijn de beginjaren zeventig.
In de jaren 1976 - 1981 heeft het PEB in het kader van het
Landbouw Elektrificatie Fonds (verzwaring van het net op
het platte land ten behoeve van de agrarische sector) met
name door landerijen veel leidingen gelegd en gemeten
in meetlijnverband. Daar hiervoor geen topografisch
kaartmateriaal voorhanden was, heeft het PEB voor na
genoeg heel Friesland combinatieraamkaarten 1 1000
vervaardigd, gebaseerd op GBKN-indeling. Deze kaarten
zijn gebaseerd op de kadastrale kaart, waarop plaatselijk
bijmetingen werden verricht. Voorts werd deze kaart aan
gevuld met materiaal van derden (Topografische Dienst,
RWS, PWS, NS e.d.). Zodoende beschikte het PEB al
heel vroeg over een goed hanteerbare topografische
kaart, echter met een beperkte nauwkeurigheid. Dat er
toen al veel behoefte was aan kaartmateriaal, bleek wel
uit de vraag die het PEB altijd naar dit produkt heeft
gehad.
Gezamenlijk met andere nutsbedrijven is een aanpak
vastgesteld voor een planmatige aanmaak van GBKN's.
Het Kadaster participeerde daarin eveneens. Na het eer
ste landelijke GBKN-project in Friesland Het Bildt
zijn in de periode van 1975 tot 1984 in Friesland negen
projecten analoog vervaardigd met een totale oppervlakte
van 987 km2.
340
NGT GEODESIA 92 - 9