I J I i f s* f-/ Vk2-1 j k2-1 Normaalvector voor L| is de vector (m, -p^ i i ----L- 7 ï-r -jL. L (m.- p. J)- x c dus c. (m,- p, Hm, R, AL; dus: K-p, Cp. -m Cm,- p. x (m.- p, Hm, (p - m II m,- p ,11 r' Iedere cirkelvergelijking leidt zo tot een lineaire verge lijking. Dus: Ax cox A+c Opstellen van bolvergelijkingen in de ruimte Ongewijzigd blijven de formules gelden: Figuur 10. Verbinding met kleinste kwadratenvereffening Hoewel de oplossing is verkregen door een kleinste kwadratenvereffening toe te passen in de transformatie ruimte, kan men op het standpunt staan dat de verkregen oplossing niet meer is dan een punt dat dicht ligt bij de oplossing die verkregen wordt uit een vereffening volgens de kleinste kwadratenmethode in het vlak. Daarom wordt nu aangegeven hoe men, uitgaande van de berekende waarde, de kleinste kwadratenoplossing krijgt (fig. 11). Figuur 11. De cirkels vormden tot op heden het uitgangspunt voor de berekeningen. Nu zullen we het probleem lineari- seren in die zin, dat we in plaats van de cirkel de raaklijn in punt Aj aan die cirkel als meetkundige plaats van posi tie beschouwen: a,= m R. l|m,-p,|| 6) Met een sextant volgt deze hoek direct uit meting. NGT GEODESIA 92-10 x' y'+z 1 2z '"x'V.zM x2 y2 zz+1 Cx - - c y - y», cz - zm ;2=R '2xmx -2y„x2-2z„x3Hl RJ-xJ-y2 - z2) x4 Rm-* m-ym- z„2 -1 I. Absolute afstandscirkel (x-xm/ny-y J dm2 II. Relatieve afstandscirkel 1 k2 mn 1 -1 1 b R k2-1 (b-a) III. Hoekmeting Hoeken worden gemeten in een vlak en loodrecht op dat vlak. Via de formule uit de boldriehoeksmeting (fig. 12) cos v «in/Sjsin/Sj+cos/SfosjSjCOSa Figuur 12. worden deze in ruimtehoeken omgerekend 6). De meetkundige plaats van de punten in de ruimte waar A en B onder hoek ip worden waargenomen, is een bol gewenteld om de as AB, een toroïde dus (fig. 13). 409

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1992 | | pagina 13