uitvoering van verschillende activiteiten, waaronder de
digitaal-fotogrammetrische kartering, naverkenning en
opwerking van de naverkenning met behulp van inter
actief grafische werkstations in elkaar te schuiven, waar
door de looptijd van het totale project aanzienlijk werd
bekort en binnen één jaar kon worden gehouden.
De gemeente Leeuwarden heeft met de realisatie van de
GBKL een stap gezet op de weg naar een gemeentelijk
vastgoedinformatiesysteem.
TOPEX/POSEIDON-SATELLIET MEET
ZEESTROMINGEN
De in augustus 1992 gelanceerde Amerikaans-Franse
TOPEX/POSEIDON-satelliet maakt het mogelijk om
nauwkeurig zee- en oceaanstromingen te bepalen. Met
de satelliet kunnen onderzoekers de vorm van het water
oppervlak tot in detail meten. Hiermee kunnen gegevens
over het aardse zwaartekrachtveld en over de oceaan
stromingen worden berekend. Voorheen gebeurde on
derzoek naar oceaanstromingen vrijwel uitsluitend vanaf
schepen. Probleem hierbij was dat de stromingsmetingen
zeer tijdrovend waren. Met de TOPEX is het nu mogelijk
om over een groot gebied op één moment de zeehoogte
te meten.
De TOPEX-satelliet die inmiddels de gewenste hoogte
van 1336 kilometer heeft bereikt is uitgerust met een
aantal laser- en radiovolgsystemen (tracking-systeem),
zodat de positie van de satelliet in de ruimte tot op onge
veer 10 centimeter bekend is. Twee radar-hoogtemeters
zorgen voor de hoogtemetingen.
Meting van de exacte positie van de satelliet gebeurt
onder andere door een Nederlands onderzoeksteam on
der leiding van prof. ir. K. F. Wakker van de TU Delft. In
de Amerikaans-Franse samenwerking is plaats voor drie
andere teams, waarvan het Nederlandse team er één is.
De groep van Wakker richt zich op de verwerking van de
hoogtemetingen voor geofysisch en oceanografisch
onderzoek en de berekening van de stromingen in het
noordoostelijke deel van de Atlantische oceaan.
Het Delftse onderzoeksteam is de eerste Europese groep
die gebruik maakt van de door TOPEX vergaarde ge
gevens van het Global Positioning System (GPS).
METEN WERELDRECORDS ONZINNIG
Onbalans in tijd- en afstandmeting
Ellen van Langen liep haar gouden 800 meter op de
Olympische Spelen in 1.55,54. De tijd wordt opgegeven
op een honderdste van een seconde nauwkeurig, maar
hoe precies is die 800 meter? Volgens een artikel in
,,NMi-Nieuws" van het Nederlands Meetinstituut ligt de
nauwkeurigheid van de afstandmeting niet op hetzelfde
niveau als de tijdmeting.
Atletiekbanen in Nederland kennen een nauwkeurigheid
van plus of min 2 centimeter. Daarmee voldoen ze aan
internationale voorschriften. De afstand moet worden be
paald door een erkend landmeetbureau. Daarbij wordt
die afstand opgemeten op 30 centimeter van de binnen
kant van de baan, en voor temperatuur gecorrigeerd.
Tijden die worden gelopen over 10 kilometer (25 ronden),
worden bij grote wedstrijden opgegeven tot op een
honderdste seconde op een totaal van 1700 seconden.
Dat veronderstelt een nauwkeurigheid van de lengte van
de atletiekbaan van beter dan 2,5 millimeter.
Op de 10 000 meter (25 ronden van vierhonderd meter) is
de onnauwkeurigheid in de afstand plus of min een halve
meter (25 x 2 cm). Bij een tijd van 28 minuten 30 secon
den is de gemiddelde snelheid 5,88 m/sec. In de eind
sprint zal die snelheid iets hoger liggen, laten we zeggen
7 m/sec. In een honderdste seconde wordt dan 7 centi
meter afgelegd. Dit valt ruim binnen die afstandtolerantie
van plus of min een halve meter op dit atletieknummer.
Meten van records tot op een honderdste seconde nauw
keurig is op deze afstand dus eigenlijk onzin, tenzij er
steeds op dezelfde baan zou worden gelopen.
(Uit: de Ingenieurskrant van 27 augustus 1992)
U DTM-PAKKET VOOR ROB
Onlangs heeft de Rijksdienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB) te Amersfoort het DTM-pakket
van GWN (Canada) aangeschaft. Een DTM-pakket kan
worden gebruikt voor het snel bepalen van hoogtelijnen,
volumes van ophogingen, dwars- en lengteprofielen, enz.
Naast het gebruik van de Z-coördinaat voor hoogte-
gegevens kunnen hieraan ook andere parameters wor
den toegekend, zoals geluidsniveau of lichtsterkte, waar
door een geheel ander toepassingsgebied wordt ge
opend.
De ROB is de eerste instantie in Nederland die met het
pakket GWN-DTM werkt. Wereldwijd zijn er ongeveer 500
gebruikers op het gebied van civiele techniek, mijnbouw,
kaartproduktie en wetenschappelijke studies.
GWN-DTM, dat in Nederland door Stellingwerff Beintema
BV op de markt wordt gebracht, maakt voor het teken
gedeelte gebruik van AutoCAD of MicroStation.
Informatie: Stellingwerff Beintema BV, Zijlweg 144, 2015
BH Haarlem, telefoon 023 - 314192.
LUCHTFOTO'S TGV-ROUTES
De Nederlandse Spoorwegen hebben de KLM opdracht
gegeven luchtfoto's te maken van het gebied waar in de
toekomst mogelijk de supersnelle TGV-trein komt te
rijden. Het spoorwegbedrijf wil daarmee beslagen ten ijs
komen in de discussies over het aan te leggen tracé,
bevestigt een NS-woordvoerder.
Het Nederlandse deel van het TGV-traject Amsterdam-
Parijs, grofweg de route Roosendaal-Rotterdam-Schip-
hol - Amsterdam, staat momenteel volop ter discussie.
Naar verwachting neemt het kabinet nog dit jaar een
beslissing over het definitieve tracé. Op dit moment wordt
onder meer nog getwijfeld tussen een tracé langs de A29
in de Hoeksche Waard en een tracé dat tussen Heerjans-
dam en Puttershoek de Oude Maas kruist en vervolgens
langs 's-Gravendeel richting Brabant gaat.
Om inzicht te krijgen in de mogelijkheden en onmogelijk
heden van de diverse varianten, laat NS nu duizenden
foto's van het gebied maken.
Op kaarten van het gebied wil NS zich niet meer verlaten;
zij heeft daar slechte ervaringen mee. In de discussie
over de Betuwelijn, het toekomstige goederenspoor naar
Duitsland, werd NS verweten gebruik te hebben gemaakt
van verouderd materiaal.
(Uit: Rotterdams Dagblad, 24 augustus 1992)
m VNG-CIRCULAIRE OVER GBN
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zond
haar leden de circulaire 92/175 van 6 augustus, IBA/
207416, met aankondiging van spoedige informatie over
de raamovereenkomst met het (Rijks)kadaster, Energie-
Ned, PTT Telecom en VEWIN over een andere opzet voor
de totstandkoming van de Grootschalige Basiskaart van
Nederland/GBN.
Informatie: telefoon 070 - 3738350.
420
NGT GEODESIA 92 - 10