Driehoeksverhouding
tussen wetenschap, onderwijs en
bedrijf
Inleiding
Conclusies
het gebruik maken van de fotogrammetrische tech
niek is eenvoudiger geworden en gaat nog eenvou
diger worden bij toepassing van zogenaamde soft-
copy" fotogrammetrie. Hoe een kaart precies wordt
vervaardigd, raakt verborgen in de bijgeleverde pro
grammatuur en als deze gebruiksvriendelijk is, kan de
gebruiker zelf ook aan kaartvervaardiging doen. De
gebruiker, veelal geen landmeetkundige of geodeet, is
meer geïnteresseerd in de kaart als ondergrond dan in
de kaart op zich. Hij zal aan de kaart zijn eigen
thema's door middel van interpretatie toevoegen of de
gegevens structureren op een zodanige manier, dat
hij daaraan informatie kan ontlenen.
Het gevolg hiervan is dat de technici op landmeetkundig
gebied het meest zullen worden ingezet bij systeem
ontwerp en programma-ontwikkeling van deze kaart-
vervaardigings- c.q. kaartgebruikssystemen. Echter, bij
deze activiteit zullen landmeetkundigen veel concurrentie
krijgen van andere technici, zoals informatici, natuurkun
digen en elektrotechnici bij beeldbewerking, en mathe
matici bij gegevensstructurering bij GIS. Het lijkt derhalve
raadzaam dat wetenschappelijke opleidingen zich con
centreren op GIS, digitale beeldbewerking en integratie
van beide in één systeem.
Op hbo-niveau dient meer aandacht te worden besteed
aan het ontwikkelen van applicaties, het uitvoeren van
GIS-analyses en het gebruik van fotogrammetrische
technieken met behulp van de nieuwe systemen.
De studenten op mbo-niveau zullen na afronding van de
studie deze kaartvervaardigende systemen moeten kun
nen gebruiken, met thematiek toevoegen en analyses op
het gebied van GIS voorbereiden.
Het fotogrammetrisch vakgebied is vandaag de dag sterk
in beweging. Werd vroeger het vakgebied beschouwd als
het domein voor specialisten die als geen ander wisten
hoe uit luchtfoto's topografische kaarten konden worden
gemaakt, thans is digitale fotogrammetrie als vakgebied
tevens te gebruiken door deskundigen uit andere vakge-
Lezing gehouden op 4 november 1992 te Deltt tijdens het
mini-symposium „Ontwikkelingen in de fotogrammetrie en de
Nederlandse praktijk".
468
In zijn algemeenheid kunnen we stellen dat de geodeet,
doordat de geodetische technieken meer en meer zijn
vervat in gebruiksvriendelijke programma's, meer con
currentie zullen krijgen van de gebruikers van kaarten.
Het is dan ook te overwegen om de opleiding geodesie op
alle niveaus aan te passen, en wel zodanig dat studenten
ook kennis opdoen over toepassingsgebieden. Waar
schijnlijk is een duidelijke keuze voor bepaalde appli
caties, bijvoorbeeld landgebruik en planologie, nood
zakelijk.
De fotogrammetrische wereld is in de jaren negentig
volop in beweging. Op technisch gebied heeft de digi
tale fotogrammetrie zijn intrede gedaan, terwijl GIS
van groter belang wordt.
De markt wenst een snellere levering van meer ac
tuele topografische bestanden.
Klanten hebben liever oplossingen dan kaarten. Het
nieuwe produkt van KLM Aerocarto moet dan ook zijn
een kaartDat is alleen te realiseren als wij door
middel van de samenwerkingsfilosofie samen met
onze opdrachtgevers een methodiek ontwikkelen,
waarmee op kostenbesparende wijze de huidige pro
cessen bij klanten worden uitgevoerd.
Daar kaartvervaardiging meer en meer wordt vervat in
standaardprogrammatuur, zal minder begeleiding
nodig zijn op ingenieursniveau. Daarentegen zal de
gebruiker een belangrijkere rol gaan spelen bij zowel
kaartvervaardiging als bij het toevoegen van allerlei
thema's aan een kaart. Deze laatste ontwikkeling
heeft nogal wat gevolgen voor de opleiding geodesie
op universitair en hbo-niveau. Wij zijn benieuwd hoe
daarop de komende tien jaar wordt ingespeeld.
bieden. In dit artikel wordt een poging gedaan plaats en
rol van de moderne fotogrammetrie aan te geven. Tevens
wordt gekeken naar de betekenis van de ontwikkelingen
in het vakgebied voor het fotogrammetrisch onderwijs en
onderzoek in Nederland.
Positie van de fotogrammetrie als wetenschap
nader bepaald
Tot voor enkele jaren was het bedrijven van fotogramme
trie slechts voorbehouden aan een select aantal mensen,
NGT GEODESIA 92-11
door ir. R. J. G. A. Kroon, directeur ingenieursbureau Geodeita BV
SUMMARY
Science, education and enterprise, a triangular affair
In the field of photogrammetry drastic changes take place. In the past, photogrammetry was a highly
specialistic endeavour, due to the complexity of the optical-mechanical instruments. At the moment, non-
photogrammetric experts are able to handle digital photogrammetric equipment with ease. An attempt is
made to identify the position and role of present photogrammetry. Furthermore, the consequences of the
present developments for education and research items are considered. The conclusion is that education
should move from an equipment oriented approach to a process oriented approach.