Fotogrammetrie: op weg naar de
ontwikkeling tot GIS-software?
Fotogrammetrie in een stroomversnelling
tot de mogelijkheden, maar ook hier geldt dat samen
werking tussen producenten en afnemers nodig is om het
financiële plaatje rond te krijgen.
De Raad voor de Vastgoedinformatie heeft dit jaar de
„Structuurschets vastgoedinformatie" gepubliceerd [7],
De RAVI pleit onder meer voor een kernbestand in de
schaal 1:10 000. Het kan haast niet anders of een breed
gedragen 1:10 000-bestand heeft maatschappelijk meer
nut dan een bestand dat door één ministerie wordt ge
dragen. Financieel zal het aantrekkelijk zijn, mits voor
praktische oplossingen wordt gekozen.
Onvermijdelijk is nu, na de voorgaande alinea, de relatie
GBKN-basisbestand 1:10 000 aan de orde. De digitale
GBKN-bestanden lenen zich in principe voor verwerking
in het basisbestand 1:10 000. Dit betreft met name de
gebouwen, omdat de conversie van gebouwen naar de
schaal 1 10 000 relatief eenvoudig is. Bijkomend voor
deel ten aanzien van gebouwen is, dat ze vooral voor
komen in die gebieden, waar de digitale GBKN het verst
is gevorderd. TDN heeft in 1990 programmatuur ontwik
keld voor de generalisatieslag naar de schaal 1:10 000.
De eerste proeven zijn succesvol verlopen. De volgende
stap is GBKN-bestanden te introduceren in het produktie-
proces. Technisch zal dat wel lukken, maar eerst zullen
er afspraken moeten worden gemaakt met de eigenaren
over het gebruik van de bestanden.
De fotogrammetrische geschiedenis leert dat er enige
jaren voorbijgaan tussen de introductie van geheel nieu
we systemen/technieken in de fotogrammetrische wereld
en de uiteindelijke implementatie ervan. Een duidelijk
voorbeeld is de introductie van het analytische instru
ment, dat in 1957 door Helava is ontwikkeld, maar pas in
de jaren tachtig werd geaccepteerd als een volwaardig
produktiesysteem.
De voortekenen voor wat betreft digitale (of softcopy)
fotogrammetrie duiden er echter op, dat dit nieuwe type
systeem binnen aanzienlijk kortere tijd in produktie wordt
genomen.
Lezing gehouden op 4 november 1992 te Delft tijdens het
mini-symposium „Ontwikkelingen in de fotogrammetrie en de
Nederlandse praktijk".
NGT GEODESIA 92-11
Tenslotte nog iets over de toekomst van de fotogram
metrie bij de Topografische Dienst. De huidige bestands-
opbouwtechniek is gebaseerd op monoplotting. Hieraan
liggen historische redenen ten grondslag, die grotendeels
zijn achterhaald. De vraag rijst of stereo-uitwerking niet
een beter alternatief is. In de komende jaren zal hier
verder onderzoek naar worden verricht.
Dit artikel had, gezien de aanleiding ervan, in het teken
moeten staan van de fotogrammetrie. Het is niet gelukt
de fotogrammetrie als zelfstandige eenheid te beschrij
ven. De Topografische Dienst leent zich er niet voor; de
fotogrammetrie in toenemende mate ook niet meer.
Literatuur
1. Van der Linde, J., 175 jaar leverancier van topografische in
formatie. NGT Geodesia 1990, p. 306.
2. Kolk, E., Ontwikkeling van digitale technieken bij de Topo
grafische Dienst. NGT Geodesia 1990, p. 362.
3. Zuylen, L. van, 175 jaar kaarten en kaartenmakers. NGT Geo
desia 1990, p. 426.
4. Kolk, E., De topografische database 1 10 000 van Nederland.
Proceedings AM/FM Nederland Conferentie, 20 en 21 maart
1991.
5. Vrijkotte, G. A. M., Produktiemethoden bij de opbouw van topo
grafische bestanden. NGT Geodesia 1990, p. 365.
6. Damoiseaux, M. A ..De hoogtekaart van Nederland digitaal Ver
slag van een proef. NGT Geodesia 1987, p. 93.
7. RAVI-rapport „Structuurschets vastgoedinformatievoorziening".
1992.
Op het voorlaatste ISPRS-congres in Kyoto (1988) was
het DSP1-systeem van Kern, het enige systeem in zijn
(digitaal fotogrammetrische) soort, dat werd gepresen
teerd. Dit systeem was een kort leven beschoren. Vier
jaar later, tijdens het 17e ISPRS-congres in Washington
(3-14 augustus 1992), presenteerde een groot aantal
aanbieders van digitale fotogrammetrische systemen
zich op de tentoonstelling: Topcon's PI/PS1000, Zeiss
Phodis en Intergraph Imagestation (beide met program
matuur van prof. Ackermann), Leica met DPW750 (voor
heen HAI750 van Helava), l2S met Pri2sm, Traster T10N
van Matra.
De genoemde systemen verschillen aanzienlijk ten aan
zien van functionaliteit, flexibiliteit, snelheid en gebruiks
vriendelijkheid. Het grote aantal aanbieders geeft aan dat
de verschillende bedrijven perspectief zien in digitale
fotogrammetrie.
457
door ir. C. S. Hart, ortderzoeksirtgenieur bij de Meetkundige Dienst van de Rijks
waterstaat
SUMMARY
Photogrammetryevolving towards GIS-software?
The photogrammetric society is on the alert for the rapid developments in digital photogrammetry. Digital
photogrammetry is emerging from theory to practice. The demand for digital photogrammetric products is
increasing, while the number of operational production systems is limited. Prominent photogrammetrists
are afraid of the decomposition of photogrammetry into a module of GIS-software. The author demonstrates
the power of digital plotters and deals with some prospects and dangers for digital photogrammetry.
